Ülke ülke dolaşıp yasağı aştık

Hükümetin, Twitter ve YouTube’a alternatif erişim yollarının tümü engellenme girişimine rağmen internet kullanıcıları yasaklı sitelere ulaşmak için adeta bilişim profesyoneli oldu. Google DNS, OpenDNS ve Yandex DNS engelinin ardından internet kullanıcıları Tor Browser ve VPN yöntemine yöneldi. VPN, basit bir anlamda kullanıcıların yurtdışında bir sunucuya bağlanarak hedeflenen siteye erişmesine olanak sağlıyor. Twitter yasağının başladığı 20 Mart’tan bu yana yasağı VPN ile aşan kullanıcılar sanal âlemde ülke ülke dolaştı.

Dijital pazarlama danışmanlık şirketi Hype’nin verilerine göre yurtdışı trafiğinde en yüksek artış Pakistan’dan oldu. Bu ülkeden Türkiye’deki sitelere yapılan ziyaretler yüzde 446 arttı. Onu yüzde 112 ile Nijerya izledi.

Çek Cumhuriyeti’nden Türkiye’deki web sitelerine ziyaretler yüzde 86, İngiltere’den yüzde 77 , ABD’den yüzde 60 artış yaşandı. 20 Mart’taki yasağın ardından 22 Mart’ta IP bazlı engellemenin de başlaması ve DNS adreslerinin de geçersiz olmasıyla birlikte Türkiye’deki VPN kullanım oranı artmıştı.

Twitter’a erişime engellenmesiyle Türkiye’deki VPN kullanımı tavan yaparken Global Web Index’in 2013’ün 4. çeyreğine ait raporu Twitter yasağından önce VPN kullanım oranının yüzde 29 olduğunu gösteriyor. Araştırma Türkiye’deki 16-64 yaş aralığındaki internet kullanıcılarını kapsıyor. Türkiye’de bu yaş aralığında 22.2 milyon internet kullanıcısı olduğunu göz önüne aldığımızda bu durum VPN kullanan kullanıcı sayısının 6.5 milyon civarında olduğunu gözler önüne seriyor. Kullanıcıların yüzde 50’si yasaklı sitelere girmek için VPN kullandığını belirtirken (araştırmanın yapıldığı dönemin Twitter sansüründen önce olduğunu yeniden hatırlatalım) yüzde 35’i yasaklanan haber sitelerine erişmek için VPN’den yararlanıyor.

Yüzde 21 oranındaki kullanıcı ise VPN kullanma sebebini “internet gezintilerimi hükümetten saklamak için” olarak belirtirken, yüzde 15’i ofiste yasaklı sitelere girmek için, yüzde 12’si ise yasaklı içeriklere ulaşmak amacıyla Tor tarayıcıyı kullanmak suretiyle VPN kullanımına yöneliyor. Twitter yasağından önce VPN kullanan kullanıcıların 6.5 milyon civarında olduğunu gösteren bu araştırmadan yola çıkarsak şu anda bu sayının 11 milyona ulaştığı belirtiliyor.

Trafik artıyor

Video paylaşım sitesine getirilen yasağın ardından YouTube’u tercih eden sosyal ağ kullanıcısı engellemeye rağmen de binde 10 arttı. Twitter’da da 20 Mart’ta yürürlüğe giren erişim engelinin ardından ilk 12 saatte Türkiye’deki tweet trafiği yüzde 33 artarak 6 milyon adetle rekor kırmıştı.

Türkiye’nin Google’dan istekleri bitmiyor

Google, 6 aylık dönemler halinde düzenlediği şeffaflık raporlarının yenisini yayımladı. 2013’ün ikinci yarısına ait raporda devletler tarafından Google’dan talep edilen kullanıcı bilgisinin son 4 yıl içinde yüzde 120 artış gösterdiği vurgulandı. Arama devinden istenen kullanıcı/hesap talebinde ise yüzde 26’lık bir artış var ve bu rakam 182 olarak açıklandı. Şimdiye dek bu taleplerin karşılanma oranları hep yüzde 0’ken son raporda bu oranın yüzde 1 olarak verilmesi dikkat çekici.

Raporda açıklanan bilgilere göre, 2013’ün son altı ayında en çok kullanıcı bilgi talebini 10 bin 574 talep sayısıyla ABD yaparken, Türkiye’nin bu dönemde Google’a ilettiği kullanıcı talep sayısı 133. Türkiye bu talepleri toplamda 182 kullanıcı için yaptı ve Türkiye talep sayısı ile dünyada Google’dan kullanıcı bilgisi talep eden ilk 20 ülke içinde yer aldı.