Tasarruf emekliden

Yeni Ekonomik Programda (YEP) yapılacağı bildirilen tasarrufun yani kemer sıkmanın 2019 yılı içinde toplam bedeli 60 milyar TL. Bunun 10.1 milyar TL’si sosyal güvenlikten olacak.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) vatandaşların hastalık, işsizlik, sakatlık, ölüm ve analık halinde korunmasını sağlamakla, emekli aylıklarını ve sağlık harcamalarını ödemekle yükümlü. 2017 SGK gelirlerinin yaklaşık yüzde 72’sini prim gelirleri, yüzde 18’ini devlet katkısı, yüzde 10’unu ise faiz, gayrimenkul ve faturalı ödemeleri oluşturdu. Kurumun giderlerinin ise yüzde 67’sini emekli aylıkları, yüzde 25’ini sağlık giderleri, yüzde 8’ini ek ödeme, faturalı ödemeler ve diğer giderler meydana getirdi. SGK’nin, emekli aylıklarını ve sağlık harcamalarını ödemekle yükümlü iken nelerden tasarruf yapacağı ise kafaları karıştırdı.

İlaca ulaşmak zor

İzmir Tabip Odası’dan Dr. Ergün Demir ve İstanbul Tabip Odası’ndan Dr. Güray Kılıç’ın araştırmasına göre, Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı YEP’te belirtilen hususlardan biri olan SGK’nin tasarruf yapması, kıdem tazminatı, emekli maaşlarının ödenmesinde ve yurttaşın sağlık hizmetinden yararlanmasında kısıtlamalar getirilmesine, sağlık hizmetini alırken cepten ödediği katılım payı ve ilave ücretlerin artırılmasına, yaşamsal öneme sahip ithal ilaçlara ulaşılamamasına, sağlık çalışanının emek değerinin düşürülmesine neden olacak. Sosyal güvenlikte tasarruf sağlanması için şu adımlar atılacak:

Çalışma Yaşamı: İş güvencesinin kaldırılması, performansa göre esnek çalışma ve ücretlendirme sistemi, sağlık çalışanı emek değerinin düşürülmesi, göçmenlerin güvencesiz ve ucuz işgücü statüsü ile birlikte kapsama dahil edilmesi.

Genel Sağlık Sigortası: Sosyal Sigorta Sistemi yeniden düzenlenecek. Genel Sağlık Sigortası’na ek olarak vatandaşın cebinden tamamlayıcı ve destekleyici sağlık sigortası ile bireysel emeklilik sisteminde ‘otomatik-zorunlu katılım’, özel sağlık sigortaları geliştirilecek, emekli maaşları düşürülecek, kıdem tazimatı yeniden yapılandırılacak.

Sağlık Uygulama Tebliği (SUT): SGK, mali disiplinin korunması gerekçesiyle SUT ile sağlayacağı sağlık hizmetlerinin finansmanına ek kaynak olarak katılım payı ve ilave ücret ile vatandaşın cebini adres gösterecek. İlave ücret, vakıf üniversitesi ile özel sağlık kurum ve kuruluşlarına SUT’taki bedelin yüzde 200’üne kadar ödendiği için fiyat artışları da en çok yurttaşın cebini vuracak.

Performans Sistemi: Hekimler için, daha çok hasta muayene etmeyi, daha fazla ameliyat ve girişimsel işlem yapmayı adeta zorunluluk haline getiren, hastaları “puan ve ilave ücrete’’ dönüştüren ücretlendirme modeline geçiliyor. Tanı/tedavi süreci bilimsel uygulamalar yerine ‘performans’ ilkelerine göre yapılacak.

Sağlık işletmeleri: Sağlık işletmelerinde gelirleri artırmak, giderleri azaltmak için artık güvenli/etkin olan uygulama ve tıbbi malzeme yerine, ucuz ve kârlı olanın tercih edilmesi isteniyor.

İlaç: Şu an 600’e yakın ilaç piyasada zor bulunurken 101 ilaç ise piyasada bulunamamakta. Yakın zamanda SGK tarafından bedeli ödenecek ilaç listesinde pasiflenen ve çıkarılan ilaç sayısının artacağı beklenmeli.