Süper gücü olmayana beyazperdede ekmek yok

Çizgi romanlardan uyarlama yapımlar giderek televizyon ve sinema dünyasını ele geçiriyor. Superman, Batman, Iron Man, X-Men, Avengers derken işler çığrından çıkmış vaziyette. Marvel ve DC Comics’in kapışması film endüstrisinin yönünü değiştiriyor. Gişede rekorlar kıran, heyecanla beklenen filmlerin çoğunluğu çizgi roman uyarlaması. 

İnsanın hayal gücü her zaman yapabildiklerinin ötesine geçmiş: Uçmak, ışınlanmak, uzayan kollar, duvarın ötesini görebilmek, liste uzar gider. Şimdilik bu hayali gerçek kılan tek şey de çizgi romanlar ve ekran uyarlamaları. Süper kahramanların hikâyeleri ve sayıları tükenene yahut seyirci kendini daha çok özdeşleştirebildiği sıradan kahramanlara radarlarını kaydırana kadar bu rekorlardan daha çok bahsederiz. 

Süper kahramanlı filmlerin, özellikle de Marvel’a ait olanlarının sıradan kahramanlara karşı en büyük avantajı eğlenceli olması. Filmde izleyeni üzmüyor ve görüntüleri her zaman beyazperdede izlemeye değer. Tabii Marvel’ın 204 süper kahramanı olduğu notunu da düşelim, bunların sadece öne çıkanlar olduğunu hatırlatarak… 

YENİ BİR JANR DOĞUYOR 

Tarihimizdeki ilk çizgi roman 1934’te yayımlanan Gizli Ajan X-9. Sonrası Tarzan, Dick Tracy, Little Annie... Çizgi romanların kahramanlarının yaratıcıları 1930’larda hayal ettiklerinin 21’inci yüzyılda hâlâ yaşayabileceklerini düşünmüş müydü acaba? 

1938’de çizgi roman dünyası ilk süper kahramanına kavuştu: Superman. Süper kahramanların ekrana uyarlanan ilk macerası 1941’de Captain Marvel’la gerçekleşti. Şimdiki Marvel’la karışmasın, Fawcett Production’ın 1940’ta yayımladığı çizgi roman, 1941’de DC tarafından satın alınıyor. Superman’den epey esinlenen Captain Marvel’ın filmini, 1943’te Batman, 1944’te Captain America, 1948’te ise Superman takip ediyor. Superman, ilk uçan süper kahraman. O dönemde Superman’i uçarken gösterebilmek için anime sahneler kullanılıyor. O dönemin Superman’i, 2. Dünya Savaşı sonrasında çekildiğini de hatırlayalım, nazilere ve Japonların ajanlarına karşı savaşıyordu. 

1950’lerde bu kez sıra süper kahramanların televizyonda ilk kez görünmelerine geliyor. George Reeves’in oynadığı ilk Superman önce siyah beyaz, sonra renkli. 1952’den 1958’e kadar sürüyor. O sırada ekranda Zorro ve Yalnız Kovboy’un da maceraları var. Ancak televizyonu gerçekten fetheden Batman. Pek tabii o zamanlar özel efektler yok, ekranda ‘Pow!’ ‘Bam!’ gibi nidalar görülüyor. 

Diziye dönüştürülen ilk çizgi roman kahramanı ise Batman. Andy Warhol hayranı Hugh Hefner, malikanesinde Batman filmleri oynatıyor. 1966’da başlayan dizi, aynı yıl filme de uyarlanıyor. 

1978-1992

İLK ALTIN ÇAĞ

1978’de gişeleri yerinden oynatan ilk süper kahraman Superman oluyor. Yapımcısı Warner Bros’a 300 milyon dolar kazandırınca, 1978-80 arasında Christopher Reeves’in oynadığı dört Superman filmi çekiliyor. Bugün bile nasıl göründüğünü tereddütsüz hatırlayabildiğimiz süper kahramanlı film de Superman oluyor. 

Tam dokuz yıl sonra Michael Keaton’lı, Michelle Pfeiffer’lı, Tim Burton’ın yönettiği Batman giriyor sahneye. Film 400 milyon dolar kazanıyor. Akabinde 1992’de Batman Returns, 1995’te de Batman Forever vizyona giriyor. 1997’de gösterime giren Batman & Robin dışında da beyazperdede sessiz kalınan bir dönem sayabiliriz, 1992-2000 arasını. Fantastik Dörtlü’nün The Phantom’un süper güçleri gişeyi pek etkilemedi. Ta ki 2000 yılına kadar. 

2000-2008 

RÖNESANS  

Marvel ilk atağını 1998’de Blade’le yaptıktan sonra, 2000’de sonradan yedi ayrı filmi çekilecek olan X-Men ortaya çıkıyor. Böylece mutantların çağı başlıyor. Öne çıkan karakterlerden Hugh Jackman’ın canlandırdığı Wolverine, daha sonra kadroya Michael Fassbender, Jennifer Lawrence gibi isimlerin de dahil olduğu X-Men devam filmleri Marvel’ın DC Comics’e fark atacağını ve mutantlara alışacağımızı gösterdi. Bu seri, 2016’da X-Men: Apocalypse’le devam edecek.

Tabii ki bu rönesans döneminden sadece Marvel nasiplenmiyor. 2002’de James Franco, Kirsten Dunst ve Tobey Maguire’ın rol aldığı Spider Man üçlemesinin ilk filmi gişede büyük bir başarı yakalıyor. Daha sonra 2004 ve 2007’de devam filmleri geliyor. Spider Man’in en önemli özelliği, çizgi kahramanı Marvel’a ait olmasına karşın yayın haklarının Marvel’da olmaması. Marvel, 1999’da Spider Man’in yayın haklarını 7 milyon dolara Sony’ye satmıştı. 

Ve Batman. Christopher Nolan’ın yönettiği Batman Begins, The Dark Knight ve The Dark Knight Rises üçlemesi Batman’i gerçekten uçurdu. DC Comics’in nihayet kazandığı ve hatta gişesinin Tim Burton’ın çektiği Batman’lere yaklaştığı üçleme, süper kahramanlı filmlerin estetiği açısından da başka bir çağı başlattı. Sadece grafik, fantastik değil, sinematografik açısından da kendini kanıtlamış bir süper kahraman filmi üçlemesi olarak Nolan filmleri, Marvel’a da ilham verdi. Artık beyazperdede hem seyirlik hem eğlenmelik filmler olacaktı. 2000-2008 arasında Daredevil, Hulk, Catwoman, Fantastik Dörtlü, Constantine, Elektra ve V for Vendetta da ön plana çıkan filmlerden. 

MARVEL VESAYETİ 

2008-2015 

Marvel 2000’de X-Men’le yakaladığı başarıyı paraya dönüştürdükten sonra farklı şirketlere kiraladığı lisanslarını geri almayı amaçlıyordu. Önce Hulk, ardından Iron Man, sonra Daredevil, Blade’i geri aldıktan sonra Sony’den de Spider Man’i geri alacağı söyleniyor. 2008’de vizyona giren Iron Man’in 585 milyon dolarlık başarısından sonra Disney, Marvel’i 4 milyar dolara satın aldı. Akabinde, Marvel Cinematic Universe doğdu. Bu şekilde Marvel’a ait kahramanlar filmlerin arasında mekik dokuyabilecekti. Nitekim buradan The Avengers çıktı. Marvel’ı zirvede yalnız bırakan yapım da The Avengers oldu. Marvel, 2019’a kadar en az dokuz film yapacak.

İLK ANİMASYONLAR 

60’lı yılların ortasında bir yandan da animasyon versiyonları kanalları gezmeye başlıyor. 1967-1970 arasında Spider Man, 1966-1969 arasında Superman, 1968-1969 arasında da Batman’in animasyonları var televizyonlarda. Başka bir kanalda pazartesileri Captain America, salıları Hulk oynuyor.

TV’DE DE HERKES GERÇEK ÜSTÜ

Savaş elbette sadece beyazperdede değil. DC Comics’in Marvel’a üstün geldiği yer de tam burası. Superman’in ergenlik-gençliğinin anlatıldığı Smallville’in yanı sıra The Arrow, The Flash, Constantine, Gotham gibi yapımlar son yılların en çok izlenen dizileri arasında. Marvel dizi dünyasında DC Comics’e karşı Agents of S.H.I.E.L.D ile var olurken, bu yıl Daredevil kartını sürerek bu yarışta da yer sahibi olmaya karar verdi. Ayrıca Netflix’le beş ayrı dizi için anlaştığı biliniyor.

KADINLAR AYNI KUVVETTE DEĞİL!

1975’te nihayet ilk kadın süper kahramanla tanışıyoruz. 60 bölüm oynuyor, 1979’a kadar sürüyor. Supergirl, Batgirl, Catwoman, Electra gibi kadın kahramanlardan hiçbiri erkeklerinki kadar ilgi görmedi. En azından gişeler öyle söylüyor. Yine de Supergirl, dizi olarak gelecek yıl ekranlarda olacak. Son olarak Sony’den geçen yıl sızan belgelerde Marvel’ın CEO’su ve Sony’nin CEO’su arasındaki yazışma ortaya çıktı. Yazışmalarda konu kadın süper kahramanlardı. Marvel CEO’su Ike Perlmutter, Electra, Catwoman ve Supergirl örneklerini ve kazandırdığı paraları yazarak (filmlerin bazıları 30 yıl önce çekilmiş olduğu halde) Sony CEO’su Michael Lynton’a bu filmleri çekmeyelim diyor. Yanılıp yanılmadığını, 100 milyon bütçeyle çekilecek Wonder Woman gösterecek.

GİŞE REKORLARI 

Iron Man 3: 1.2 milyar dolar 

The Dark Night Rises: 1 milyar dolar 

The Dark Night: 1 milyar dolar

Spider Man 3: 890 milyon dolar 

Spider Man: 821 milyon dolar 

Chris Pratt’ın rol aldığı Guardians of Galaxy 774 milyon dolar

Superman’in Warner Bros yapımı versiyonu Man of Steel 668 milyon dolar