Sokak arası lezzetleriyle bir İzmir Kemeraltı turu

İzmir’de bir süreden beri Ahmet Güzelyağdöken rehberliğinde sokak lezzetleri turu düzenleniyor. Tek günde gerçekleşen bu tura katılanlardan Melike Kutlay Cengiz tur notlarını Ayağımın Tozuyla isimli seyahat blogu ve Cumhuriyet Sokak’la paylaştı.

Melike Kutlay Cengiz - Ahmet Güzelyağdöken

Yayınlanma: 14.04.2015 - 20:51

Güncelleme: 14.04.2015 - 21:05

Kemeraltı İzmir’in çarşısı. Eskiden gezmeye de gidilirdi, şimdi alışveriş odaklı gidilen bir yere dönüştü. Evleneceksen gidersin. Oğlun mu sünnet olacak, gidersin! Elbise diktireceksin, kumaş alman lazım? Kemeraltı’na gidersin. Sarraflar, tuhafiyeler, çeyizciler hep burada. Baharat, bakliyat derseniz o da var, kasaplar turşucular da…

Gurme hocamız Ahmet Güzelyağdöken rehberliğinde Saat Kulesi’nde buluşup ardından ara sokaklara daldık. Anafartalar Caddesi’nde İzmir’in en eski tatlıcısı Şekerci Ali Galip’e selam çaktık, kahvaltı için meşhur börekçimiz “Antalya Börekçisi Osman Usta”ya ulaştık. Antalya Börekçisi’nde gerçekten çok leziz olan böreklerin her çeşidini yedik. Kıymalı, kaşarlı, sucuklu, mantarlı çeşitlerinden denenebilir ama finali lorlu ve pudra şekerli olan börekle yapmalı!

Bir sonraki durak Elgani Tatlıcısı. Buranın spesyali badem ezmesi. Yeri Kuyumcular Çarşısı’nda. Sadece badem ezmesi değil, ceviz ve fıstık ezmesi de var. Sonrasında Abacıoğlu Hanı içinde yer alan Boşnak Börekçisi Ayşa’ya kırıyoruz rotamızı. Ayşa ev yemekleri üzerine hizmet veriyor, Boşnak böreği, mantısı ve sarması denenmeli. Yolda gerçek Manisa Kebabı için Doyuran Kebap’ı listeye ekliyoruz. Tabaklar Balık Lokantası benim tez zamanda bir daha gidilesi listemin başına oturdu. Çünkü burası “zahmetsiz balık” yapıyor. Kılçık, kuyruk, kelle ayıklama derdi yok. Daha ne isteriz?

ALIŞVERİŞ HAVRA SOKAĞI’NDAN

Ahmet Bey Kemeraltı bölgesinde bize birkaç alışveriş noktası da tavsiye ediyor: Baharat ve kuru bakliyat alışverişimiz için adres Değirmen adlı dükkan. Havra Sokağı eskiden havranın bulunduğu, Yahudilerin yaşadığı bir sokak iken; şimdi kasapların, sakatatçıların, peynircilerin, manavların, turşucuların olduğu bir sokak.

Gül Kebap’ın köftesi ve döneri meşhur. Yeri Anafartalar Caddesi’nde. Kemeraltı’nı geride bırakıp İkiçeşmelik Caddesi’ne çıkıyoruz. Mezarlıkbaşı bölgesindeyiz. Cadde üzerinde normalde gözünüze çarpmayacak küçücük bir lokanta daha: Tire Kebapçısı Ali Usta. Tire’dekilerden bile daha iyiymiş köftesi.

Katlı otoparkı biraz geçince Yeşiloba Saray Çorbacısı’na oturuyoruz. Burada şırdan tuzlama çorbası içiyoruz, enfes! Üzerine de koyu kestirmeli tandır damaklarımıza bayram ettiriyor. “Koyu kestirme” tandırın üzerindeki sosun, şanslıysanız yapılışını da izleyebilirsiniz. Çıkışta İzmirlilerin çok iyi bildiği ama unutulmaya yüz tutmuş bir içeceği deniyoruz: Sübye. Kavun çekirdeğini ezip macun haline getiriyorlarmış ve biraz su ile süzüyorlarmış. Sonuç: Süt görünümlü, kavun kokulu çok ferah hissettiren muhteşem bir içecek!

SÖĞÜŞSÜZ OLMAZ

İzmir’e özgü bir lezzet olan söğüşü en güzel yapan yerlerden birinde yemezsek turumuz eksik kalırmış . O yüzden Söğüşçü Niğdeli Muammer Usta’da duraklayıp söğüş dürümlerimizi yiyoruz. Yine ayaküstü ve küçük bir mekan. Burnumuza hoş bir kahve kokusu geliyor, bir de bakmışız dibek kahvecisi. Hoş sohbetler esnasında tüketmek üzere alıyoruz.

Yol üzerindeki Fatih Kebap’ta bonfileden şiş yemeli, Hayyam Meyhanesi’nde memleketi kurtarmalıymışız! Anafartalar Caddesi’nin sonundaki Öztat Kardeşler Lokmacısında son tatlımızı yiyor, Tarihi Emniyet Kıraathanesi’nde çaylarımızı yudumluyoruz.

İZMİR’İN GURME REHBERİ

İzmir’in yeme, içme ve eğlence rehberi İzmir Gourmet Guide, yılda bir kez çıkıyor. Mandal Ajans tarafından her yıl hazırlanan rehber, İzmir’de yer alan 1380 mekâna yer veriyor. İzmir Gourmet Guide’da Ahmet Güzelyağdöken’in İzmir’in Simgesel Lezzetleri, Sokak Arası Mekanlarım, Az Uzaktakiler, Alışveriş Duraklarım ve Haluk Özyavuz’un Dünyadan Lezzetler bölümleri var. Amaç belli, İzmir yemek kültürünün gelişmesi. Bu amaç doğrultusunda bir de Sokak Arası Mekanları’na iki haftada bir (hava bozuk değilse) tadım turları yapılıyor. Rotalar değişiyor. Türkiye’nin her yerinden satın alınabilen rehberin satış fiyatı 20 TL.

Turlara katılmak ve bilgi almak için
facebook.com/izmirgourmetguide

Onlarca kültürün günümüze kadar birbirlerinden etkileşimle taşıdıkları değerlerin en önemli yansımaları çarşılarda, pazarlarda ve onların hepsini taşıyan sokaklarda saklıdır.

İşte bu sokaklar sarmaladıkları gizemle, kaldırımlarla, geceyle sırdaş olmuş, insanla iç içe yaşamış insanlığın malıdır ve hatta insana dair ne varsa hepsi de sokakların malıdır…

Çocukluğumuzun sokaklarında; çocukluğumuzun hayallerini süsleyen seyyar satıcıların sesini duyduğumuzda, elimize sıkıştırılan üç beş kuruşla, karşılığını fazlasıyla alacağımızdan emin olduğumuz bir su muhallebisini yemenin hazzını hatırlıyor musunuz?

Siz koşarak giderken evdekilerin “biz evde yapsak yemezsiniz” serzenişini… Bir karşılığının olduğunu düşündüğünüz ama henüz hesabını yapamadığınız üç kuruş paranızla, parası olmayan arkadaşınıza muhallebi ısmarlamanızı ve hatta onun da salçalı ekmeğini sizinle paylaştığında, sizin evinizde de neden salçalı ekmek olmadığını bir türlü anlayamadığınızı ve hayıflandığınızı hatırlıyor musunuz?

KOMŞUYA GİDEN BİR KAP KURABİYE

Dondurmacıyı, şambaliciyi, gevrekçiyi, turşucuyu, macuncuyu, kağıt helvacıyı, keten helvacıyı, geceyi delen bozacıyı, porselenciyi, tabakçıyı?

Mahalle araları, eski sokakları, çıkmaz sokakları, komşuda pişen yemeğin kokusunu, evde sevmediğiniz yemeği komşuda iştahla yediğinizde annenizin mahcupluğunu, komşuda pişer bize de düşer atasözünün tamamen gerçek olduğunu ve harfiyen uygulandığını, komşuya giden bir kap kurabiyenin karşılığında tabağın sıcacık börekle dolu geri döndüğünü, tariflerin evden eve uçuştuğunu, Eleni’nin piroyisini, Lina’nın hamursuzunu, babaannenin ekmek dolmasını, binbir sultan sofralarını ve kültürün en naif haliyle nasıl birbirine bulaştığını hatırlıyor musunuz?

Babanızla Saat Kulesi tarafından Anafartalar’a girip, Kemeraltı Çarşısı’nı sokak sokak dolaşıp, babanızın kasabına, peynircisine, pastırmacısına, dibek kahvecisine selam verip alışveriş yaptığınızı hatırlıyor musunuz?

Hele Kemeraltı’nda yürürken döner kokularından bayılmak üzere öğle yemeğini bir an önce yemenin cihana değer hayalini…

SOKAK ARASI MEKANLARIM

Bütün bunlar belki benim yaşadıklarım, benim unutamadığım ve beni bugünkü halimde çok mutlu eden anılar gibi duruyor olabilir ancak bu duygular aynı ya da yakın dönemleri yaşamış birçok insanın duygularıyla da örtüşüyordur sanırım.

Belki de biz sokakları yaşamışlığımızla daha iyi anlıyor olabiliriz… Fakat bunu keyif noktasına getirebilen ve biraz mesele yapan herkesle bir süre sonra aynı noktada buluşabileceğimizi düşünüyorum. Her defasında saat kulesi tarafından Anafartalar’a girdiğimde, Kemeraltı’nı ve sokak aralarını dolaşmak en büyük keyfim. Birçok kaybolan değere rağmen, yine de içimdeki umudun yeşereceğine olan inancımı koruyorum.

Sokak aralarında kurduğum baba yadigârı dostlukları yeni nesillerle devam ettirmeyi, nesilden nesile devam edebilen usta-çırak kavramının korunması gerektiği konusunu çok önemsiyorum ve her fırsatta bir veya birçok dostumla Şekercibaşı Ali Galip’ten başlayıp, Antalya Börekçisi’ne, oradan badem ezmeciye, turşucuya, Zahmetsiz Balıkçı’ya, Salepçioğlu’na, Özsüt Sefer Usta’ya, Abacıoğlu Han’a, Boşnak Ayşa’ya, Havra Sokağı’na, Tire Kebapçısı’na, Gül Kebap’a, Ümit Baba’ya, Çorbacı Yeşiloba’ya, Söğüşcü Muammer’e, Agora’ya, Dönertaş’a, Namazgâh’a, Hatuniye’ye, Dibekkahvecisi’ne, Fatih Kebap’a, Hayyam’a, Lokmacı Öztat’a selam verip ruhumun en mutlu olduğu ve huzur bulduğum sokakları yaşıyorum.

İzmir Gourmet Guide öneriyor