Sağlıkta dönüşüm iflas etti

Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında 2012 itibarıyla eşi ya da ailesi çalışmayan ve herhangi bir eğitim kurumunda okumayan 18 yaşından büyük her yurttaştan gelir durumuna göre alınması öngörülen prim sistemi 2.5 yılda iflas etti. GSS prim affı gündeme gelirken ödenmeyen prim borcu toplam borcun yüzde 95’ine ulaştı. GSS kapsamında tahakkuk eden ana paranın miktarı 7.3 milyar TL olarak hesaplanırken yalnızca 371.3 milyon TL ödeme yapıldı.

GSS kapsamındaki prim borçlarına af getirilmesiyle ilgili bu ay içinde TBMM’ye bir torba yasa sunulması beklenirken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın GSS prim borçlarına ilişkin MHP Mersin Milletvekili Ali Öz’ün soru önergesine verdiği yanıt sistemin iflas ettiğini gösterdi.

GSS kapsamında gelir tespiti yaptıktan sonra ödeme gücü olmayanların primleri devlet tarafından karşılanıyor. Prim borçları asgari ücret baz alınarak hesaplanıyor. Buna göre asgari ücretin üçte birinden daha az geliri (340 TL’den az) olanların primleri devlet tarafından ödeniyor. Asgari ücretin üçte birinden yüksek geliri olanlar (340 TL - 1021 TL arası) 40.86 TL; iki katına kadar geliri olanlar (1021 TL - 2 bin 42 TL arası) 122.58 TL, iki katından fazla geliri olanlar (2 bin 42 TL’den fazla) ise 245.15 TL aylık prim ödüyor. GSS prim ödemeleri için gelir testi yaptırmayan kişilere ise asgari ücretin iki katı ve üzerinde kabul edilerek aylık 245.15 TL tutarında prim borcu çıkarılıyor.

MHP’li Öz’e yanıt veren Bakan Faruk Çelik, GSS kapsamında prim borcunu ödeyemeyen kişilerin sayısı, tahakkuk edilen ana prim miktarı, tahsil edilen ve tahsil edilecek miktarları açıkladı. Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre asgari ücretin üçte birinden az geliri olduğu tespit edilen ve ödeme gücü bulunmayan vatandaşların sayısı 7 milyon 942 bin 836 kişi oldu. Buna göre yaklaşık 8 milyon vatandaşın gelirinin aylık 340 TL’nin altında olduğu gerekçesiyle primleri devlet tarafından karşılanıyor.

GSS kapsamında 2012’den Ekim 2013’e kadar tahakkuk edilen ana para pirim miktarı toplam 7 milyar 330 milyon 16 bin 849 TL tutarında hesaplanıyor. Söz konusu miktarın tahsil edilen kısmı ise 357 milyon 832 bin 872 TL olurken bu tutar gecikme cezası ile birlikte 371 milyon 349 bin 332 TL tutarında para tahsil edildi. Ödenmeyen ve tahsil edilecek prim miktarı ise 6 milyar 972 milyon 183 bin 976 TL olarak hesaplandı.