MİT’e AKP’den de itiraz

AKP, muhalefetin istihbarat devleti yaratıldığı eleştirileri yönelttiği MİT’e geniş yetkiler ve dokunulmazlık getiren yasa önerisinde, parti içinden de gelen eleştiri ve itirazlar üzerine değişiklik yapma kararı aldı. MİT Koordinasyon Kurulu’nun başkanlığına Başbakan’ın getirilmesine, “Bugün hükümet biziz, ama yarın başka hükümetlerin geleceğini düşünerek bir düzenleme yapılmalı” itirazı üzerine maddenin metinden çıkarılması ve basına cezaların yüksek olduğu itirazı üzerine de cezalarda indirim getiren önerge hazırlandı. Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, MİT’in mahkeme kararıyla 2 bin 473 dinleme yaptığını açıkladı.

AKP’li milletvekillerinin MİT Yasası’nda değişiklik öngören yasa önerisi, dün TBMM İçişleri Komisyonu’nda görüşüldü. Öneri üzerinde yapılan usul görüşmesi sırasında iktidar ve muhalefet milletvekilleri arasında zaman zaman tartışmalar yaşandı. Muhalefet, önerinin anayasaya aykırı olduğunu, Anayasa Komisyonu’nda görüşülmeden İçişleri Komisyonu’nda görüşülemeyeceğini belirterek, Anayasa Komisyonu’nun toplanması için TBMM Başkanlığı’na başvurdu. AKP Grup Başkanvekili Mahir Ünal’ın kameraların görüntü aldıktan sonra salondan çıkarılması önerisine muhalefet milletvekilleri tepki gösterdi. Ünal’ın “Başıma geliyor ve notumu çekiyor” demesi üzerine bazı muhalefet milletvekilleri “MİT her yeri izliyor rahatsız olmuyorsunuz, kameralar notu çekiyor diye rahatsız oluyorsunuz” karşılığını verdi. MHP’li Nevzat Korkmaz ile AKP’li Bülent Turan arasında ise “Vazosun” atışması yaşandı.

MHP’li Faruk Bal, MİT’e olmadığı ölçüde operasyonel yetki verildiğini, istihbarat devleti kurulduğunu belirterek, “Saddam, Esad, Hitler, Stalin dönemlerini hatırlatıyor” dedi. MİT’in terör örgütüyle anlaştığı yönünde haberler çıktığını anımsatan Bal, “Ne konuda anlaştınız? Özerklik, öğretmen, memurlar ve valileri belediyeler atayacak diye mi anlaştınız? KCK operasyonlarını durdurulacak diye mi anlaştınız? Siz kim oluyorsunuz da millet adına terör örgütüyle anlaşıyorsunuz?” dedi. CHP’li Ali Serindağ, yeni bir derin devlet, BAAS rejimi oluşturulmak istendiğini kaydetti.

‘MİT, sadece dışa yönelecek’

Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, MİT’in bugüne kadar iç istihbaratla meşgul olduğunu, ancak tamamen dış istihbarata yönelmesi için MİT Yasası’nda kapsamlı bir çalışma yürüttüklerini belirtti. Atalay, “Emniyet istihbarat başta olmak üzere diğer kurumlarımız iç istihbarata yönelik faaliyetlerini hali hazırda sürdürmektedir. Bizim hedefimiz MİT’i tamamen iç istihbarattan çekmek. Terörle ilgili konular bitsin bu daha kolay olacak” dedi. MİT’in gizli yönetmeliklerindeki yetkilerin yasa önerisindekinden çok daha geniş ve fazla olduğunu anlatan Atalay, “Şu anda o yönetmeliklerde burada konuşacağımızın ötesinde en geniş yetki var. Gelinen noktada biz bu yasa ile daha şeffaf bir kurum ortaya çıkarmaya çalışıyoruz. İstiyoruz ki milletimiz de bilsin, yapı da şeffaf olsun” dedi.

‘Korkmadan çalışacaklar’

Çözüm sürecinin bir ayağının MİT olduğunu kaydeden Atalay, “Ama bir savcı çıkıyor, istihbarat teşkilatımızın başındaki kişiye ‘Gidin onu getirin ben ifadesini alacağım’ diyor. Böyle bir ülke olmaz. İstihbarat teşkilatına ve onun başına bu talimatı siyasi irade veriyor, ‘Git şu işi, görüşmeyi yap’ diyor. Biz onu korumazsak ne istihbarat teşkilatı ne başka bir birimimizi ülkemizin çalışmalarıyla ilgili kritik alanlarda cesaretlendiremeyiz” diye konuştu. Atalay, yasa önerisiyle MİT’in savcılardan gelen talepler nedeniyle korkmadan çalışmalarını sağlamayı hedeflediklerini söyledi.

2 bin 473 dinleme

MİT’in mahkeme kararıyla dinleme faaliyet sayısının 2 bin 473 olduğunu kaydeden Atalay, “Başka ülkelerde bu sayı milyonları bulabilir. Bunun yarıdan fazlası yabancılara yönelik gerçekleştiriliyor. Geriye kalanlar ise terörist ve casusluk vakalarını kapsamaktadır. MİT’in emniyet istihbaratta olduğu gibi organize suçlar, kaçakçılık, adi suçlar konusunda böyle bir faaliyeti yok. Veya normal bir vatandaşı falan. Bir kişinin sürekli dinlenebilmesi için bir kişiyi sürekli bu işle ilgilenecek şekilde görevlendirmeniz gerekiyor. Hali hazırdaki insan kaynağı yapısı ile teşkilatın içeriye yönelik böyle bir uygulama oluşturması mümkün değildir” dedi. 20 dilde dinleme yapıldığını belirten Atalay, MİT’in Güvenlik Soruşturması Yasası ile kendisine verilen görev doğrultusunda kamu kurum ve kuruluşlarında gizli bilgiye erişecek şahıslarla ilgili gelen talepler çerçevesinde her yıl yaklaşık 250 bin kişinin arşiv araştırması ve güvenlik tahkikatını yaptığını söyledi.