Savaşın kazananı silah endüstrisi

Son bir araştırmaya göre silahlı çatışmaların dünya ekonomisine verdiği zararlar, hastalıklar ve salgınlardan daha fazla. Eğer 1970 yılından bu yana hiçbir savaş veya iç savaş yaşanmasaydı, dünyamız bugün yüzde on iki daha zengin olacaktı. İç savaşlarda ise neredeyse hiç kazanan yok gibi.

Yayınlanma: 16.03.2022 - 02:00

Güncelleme: 16.03.2022 - 02:00

Bir savaş veya iç savaşın ekonomi üzerindeki etkisi nelerdir? Bu sorunun yanıtı aslında çok basit: Çatışmalar üretime, nakliye zincirlerine, tarım ürünlerine, yapılara ve insanlara zarar veriyorlar.

Madalyonun bir de diğer yüzü var. Savaşta silah gerekli olduğu için savaşlardan en fazla kâr eden silah endüstrisi. Ve bazı durumlarda ise çatışmaya giren ülkeler savaş sonrasında adeta küllerinden yeniden doğarlar. Peki ama hangi etki daha ağır basıyor? Ve bu tür çatışmaların küresel anlamdaki sonuçları neler?

Konu Berlin Uluslararası Güvenlik ve Gelişim Merkezi’nden (ISDC) Tilman Brück tarafından incelendi. Araştırma çerçevesinde 190 ülkenin son 50 yıldaki savaşları ve ekonomik gelişmeleri değerlendirildi. Çalışmada ayrıca iç savaşlar, ülke içindeki savaşlar ve ülke dışındaki savaşlar olmak üzere farklı değerlendirmeler yapıldı. Sonuca göre savaşın olumsuz sonuçları sadece o ülkede etkili olmakla kalmıyor. Bölgesel çatışmalar yüzünden küresel ekonomi de zayıflayabiliyor.

Araştırmacılara göre, 1970 yılından bu yana dünyada hiçbir savaş yaşanmasaydı, 2014 yılında küresel gayri safi yurtiçi hasıla yüzde 12 daha büyük olurdu. Diğer küresel yüklerle karşılaştırıldığında, iç savaşlar ve savaşlar, küresel ekonomiye, örneğin uygarlık hastalıkları, sıtma veya alkol tüketimi ve bunların sonuçlarından daha pahalıya mal oluyor.

‘BARIŞ SAĞLANMALI’

Savaşın bedeli de eşit dağılım göstermiyor. Asya, çatışmaların ekonomik sonuçlarından en fazla zarar görürken, Avrupa, Kuzey Amerika ve Okyanusya’nın zengin bölgeleri savaşlardan kar edenler oluyor. Kuzey Amerika örneğin 1970 yılından bu yana dünyada savaş olmasaydı, ekonomide 0,9 milyar dolarlık bir kayıp yaşayacaktı.

Özetle sınır ötesi savaş ne kadar ağırsa, bu tür ülkeler o kadar çok kazanç sağlıyorlar. Veriler öte yandan iç savaşların en ağır sonuçları beraberinde getirdiğini gösteriyor. Dış aktörler bile küresel ölçekte ekonomik kayıpları telafi edecek kadar yarar sağlayamıyorlar. Görüşe göre sonuçlar sadece savaşın yaşandığı ülkelere değil, dünya ekonomisine de zarar veriyor. Küresel ekonomik çıktı birçok şekilde teşvik edilebilir ve bunlardan en etkilisi barışı sağlamak diyor araştırmacılar.

The global economic burden of

violent conflict, Journal of Peace

Research, 11.02.2022.