Ayvalık'ın sepet peyniri coğrafi işaret tescili aldı
Ayvalık’ın yüzyıllık gelenekle üretilen sepet peyniri, coğrafi işaret alarak tescillendi. Bu özel peynir, zeytinle beslenen hayvanların sütlerinden elde edilerek Ayvalık mutfağının lezzet mirası arasında yerini aldı.
Zeytinyağı, zeytinyağlı yemekler, deniz ürünleri ve mezeleriyle gastronomi alanında ün kazanan Balıkesir'in Ayvalık ilçesi, mutfağında yer alan geleneksel tatlarıyla adından söz ettiriyor. Ayvalık Sepet Peyniri, Ayvalık Belediyesi’nin girişimiyle coğrafi işaret alarak bu lezzetlerin arasında tescillenen en yeni ürün oldu. Yüzyıllardır sepet içinde olgunlaştırılarak üretilen bu peynir, Ayvalık mutfağının önemli tatları arasında yer alıyor.
Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, coğrafi işaret onayının mutluluğunu paylaşarak şu açıklamalarda bulundu:
“Geleneksel ürünlerimizin tanıtımı için bir süreç başlattık. İlk aşama coğrafi işaret tesciliydi. Şu ana kadar Ayvalık Sepet Peyniri ile birlikte beş ürünümüzü tescilledik. Ayvalık Zeytinyağı zaten daha önce coğrafi işaret almıştı. Şimdiye kadar toplam altı ürünümüz bu tescile sahip. Bu süreç, Ayvalık mutfağını daha geniş kitlelere tanıtmak ve uluslararası alanda da bilinirlik kazanmak için önemli bir adım.”
Başkan Ergin, Ayvalık mutfağını daha fazla ön plana çıkarmak amacıyla çalışmalara devam edeceklerini belirtti:
“Meze kültürümüzü de tescillemek istiyoruz. Bunun yanı sıra gastronomi festivalleri düzenleyerek Ayvalık’ın yerel lezzetlerini tanıtmayı sürdüreceğiz. Halkımız da bu çalışmalardan memnun. Çünkü yıllardır tadına vardıkları bu özel lezzetleri tescilleyerek hem koruma altına alıyor hem de tüm yurttaşlarımızla paylaşıyoruz.”
SEPET PEYNİRİNİN ÜRETİM SÜRECİ
Ayvalık Sepet Peyniri, bölgenin endemik bitkileriyle beslenen hayvanların sütlerinden üretiliyor. Zeytin ve zeytin yan ürünleri ile beslenen hayvanlardan elde edilen süt, peynire özgün bir aroma kazandırıyor. Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kıralan, bu peynirin coğrafi işaret almasını sağlayan özellikleri şöyle açıkladı:
“Bu peynirin en büyük farkı, zeytin bölgesine özgü bitkilerle beslenen hayvanların sütlerinden elde edilmesi. Sepet formunda üretilmesi, gözenekli yapısı ve olgunlaşma süreci, peynire özgün bir doku ve aroma kazandırıyor. Peynirin dış kısmı sert, iç kısmı ise yumuşak bir yapıya sahip. Bu aromatik farklar, olgunlaşma süresi boyunca oluşuyor.”
PEYNİR USTASININ ANLATIMIYLA ÜRETİM AŞAMALARI
Geleneksel yöntemlerle peynir üreten Ayvalıklı Peynir Ustası İsmail Kesebir, süreci şöyle anlattı:
“Ayvalık’taki sütler sabah mandıraya gelir. 65 dereceye kadar ısıtılıp 38 derecede mayalanır. Bir saatlik beklemenin ardından hamur işlenir ve kalıplanarak sepetlere basılır. Ertesi sabaha kadar bekledikten sonra elle ovalanarak tuzlama yapılır. Tuzlama işlemi 2-3 gün sürer. Daha sonra 14 derece sıcaklıkta salamuraya alınır ve minimum 60 gün olgunlaştırılır. Tam yağlı ve klasik yöntemlerle üretilen bu peynir, Ayvalık’a özgü bir lezzettir.”
Ayvalık Belediyesi’nin girişimleriyle bugüne kadar coğrafi işaret tescili alan ürünler arasında Ayvalık Tostu, Lor Tatlısı, Sakızlı Kurabiye ve Karadiken de bulunuyor.