AYM'den 'hukuksuz el atma' nedeniyle hak ihlali kararı
Anayasa Mahkemesi (AYM), tarlasından izinsiz şekilde fiber optik kablo geçirilen ve zararının karşılanması adına açtığı davanın reddine karar verilen kişinin başvurusunda, mülkiyet hakkıyla bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
AAResmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan karara göre, bir telekomünikasyon şirketi, 2007'de Diyarbakır'daki bir tarlanın altına fiber optik kablo yerleştirdi. Bu işlem için ise tarlanın sahibinden izin almadı.
Kablolar nedeniyle mülkünden istediği şekilde yararlanamadığını, kiraya veremediğini, imar ve inşa çalışmaları yapılamadığını ileri süren mülk sahibi, taşınmazına hukuk dışı el atmanın sonlandırılması ve zararlarının karşılanması için 2009'da dava açtı.
Yargılama süreci devam ederken telekomünikasyon şirketi, 2015'te kabloları söktü.
'ETKİLİ BAŞVURU HAKKI İHLAL EDİLDİ'
Diyarbakır 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, 2018'de tarla sahibinin açtığı davayı reddetti. Karar, Yargıtay tarafından da onandı. Bunun üzerine mal sahibi, hak ihlali iddiasıyla AYM'ye bireysel başvuruda bulundu.
Yüksek Mahkeme, Anayasa'nın 35'inci maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkı ile bağlantılı olarak Anayasa'nın 40'ıncı maddesinde düzenlenen etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
Yeniden yargılama yapılmak üzere de kararın yerel mahkemeye gönderilmesi kararlaştırıldı.
KARARIN GEREKÇESİNDEN
AYM'nin kararında, ilgili düzenlemeler ve Yargıtay içtihatlarına göre başvuru konusu davada taşınmazın altından kablo geçirilmesi sebebiyle kullanım durumunda bir kısıtlılık meydana gelip gelmediğinin tespit edilmesi gerektiği bildirildi.
Zarar tespit edilmişse bunun hesaplanarak tazminata hükmedilmesinin sorunun çözümü açısından etkili bir yol olduğuna işaret edilen kararda, mahkemece açılan davanın reddinin hak ihlaline yol açtığı ifade edildi.
Yüksek Mahkemenin kararında, şunlara yer verildi:
"Taşınmaz sahibinden izin alınmaksızın gerçekleştirilip davalı kurumun iyi niyetine bağlı olmaksızın yaklaşık 8 yıl süren söz konusu el atma nedeniyle meydana gelen zararların giderilmesi zorunlu olmasına rağmen başvurucunun tazminata müstahak görülmemesi etkili başvuru hakkının ihlali sonucunu doğurmaktadır.
Mahkemenin başvurucunun mülkiyet hakkına yönelik ihlal için giderim sağlanmasını engelleyen yorumu nedeniyle Anayasa'nın 35'inci maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkı ile bağlantılı olarak Anayasa'nın 40'ıncı maddesinde düzenlenen etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir."