Yaşam kalitesi nasıl artırılır? Yaşam kalitesini belirleyen faktörler nelerdir?

cumhuriyet.com.tr

Yaşam kalitesi herkes için vazgeçilmez bir unsurdur. İnsanın, hayata bakış açısını tümüyle değiştiren yaşam kalitesi özellikle pandemi sonrasında birçok kişinin üzerinde durduğu ve araştırma yaptığı konular arasında yer almaktadır. Yaşam kalitesini artırarak hayata daha pozitif bir şekilde bakmanın yollarını arayan pek çok kişi bu konuya rağbet göstermektedir. Peki, Yaşam Kalitesi nasıl arttırılır? Yaşam kalitesini belirleyen faktörler nelerdir?

Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cemil Çelik konu hakkında bilgiler verdi. 

Yaşam Kalitesi Nasıl Arttırılır? 

İnsanların yaşamdaki mutluluğunu, hayattan yeterli tat almasını, doyumunu ve refah düzeyini ifade eden yaşam kalitesini arttırmak mümkündür. Herkes yaşadığı hayattan memnun ve mutlu olmak ister. Yaşam kalitesi arttırılabilir bir durumdur. Kişiden kişiye göre değişebilen yaşam kalitesi koşulları hangi düzeyde olursa olsun iyileştirilebilir ve bu koşullar insanların hayattan aldıkları doyumu ve mutluluklarını etkileyen çok önemli faktörlerdir. 

Yaşam kalitesini belirleyen faktörler 

Yaşam kalitesi insanların hayatı sevme düzeyleriyle ve refah seviyeleriyle doğru orantılıdır. Yaşam kalitesi hayat doyumunda bulunulan seviyeye ve etmenlere bağlı olarak arttırılabilir bir durumdur. Ve yaşam kalitesini belirleyen faktörlerden bazıları kişisellik gösterebilir. İnsanların yaşam kalitesi kriterleri kişiye göre değişiklik göstermekle beraber bazı noktalarda herkes hemfikir olmaktadır. Herkesin hemfikir olduğu yaşam kalitesini belirleyen faktörlerden bazıları ise şunlardır: 

*İnsanların gelir seviyesi 

*İnsanların eğitim seviyesi 

*Yaş ve cinsiyet 

*Bulunulan coğrafya (ülke, şehir) 

*Çalışma, çalışmama durumu 

*Aile yaşantısı 

gibi faktörler yaşam kalitesini belirleyen temel faktörlerdir. Örneğin herkesin bu konuda aklına ilk gelen faktör insanların gelir seviyesidir. Çünkü insan en temel insani güdülerle istediğini elde ettiği sürece mutludur. Günümüzde bu durum ilk çağlardan beri gelişen insani güdülerle hareket etmenin de dışında satın almaya çevrilmiştir. 

Yaşam kalitesini artırmanın yolları 

İnsanların gündelik hayatlarında en basit örnekle kafede, restoranda bir çay, kahve içmesi satın alabilme yetisinden ileri gelmektedir. Biraz daha açacak olursak insanların kendisine, ailesine veya sevdiklerine en temel ihtiyaçlardan yeme, içme, barınma, giyinme ihtiyaçlarını satın alabilmeleri maddi durumla ilgilidir. Veya gündelik hayatın içerisine sinema, tiyatro, konser gibi etkinlikler dahil edip mutluluk düzeyini, dolayısıyla yaşam kalitesini artırabilmek doğrudan maddi durumla ilgilidir. Tatile gidebilmek gibi insan ruhuna iyi gelen aktivite de aynı şekilde maddi durumla ilişkilendirilir. Gelir seviyesi haricinde insanların yaşam kalitesini belirleyen en önemli faktörlerden bir diğeri ise eğitim seviyesidir. 

Yaşam kalitesinde eğitimin önemi 

Eğitim seviyesi ile hayata bakış açısı arasında da doğrudan ilişki bulunduğundan dolayı insanların yaşam kalitesini etkilemektedir. Yaş ve cinsiyet diğer yaşam kalitesi belirleyicileri olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsanların mutlu olabilmek için içinde bulunduğu bedene aidiyet hissetmesi gereklidir. Yaş ve cinsiyet faktörüne bağlı olarak içerisinde bulunduğu bedene ait hissetme düzeyi arttıkça kişinin mutluluğu ve yaşam kalitesi de artacaktır. Bulunulan coğrafyanın da yaşam kalitesiyle ilişkisi doğrudandır. 

İnsan, ne kadar mutlu; refah seviyesi yüksek, gelirin adaletli dağıtıldığı bir coğrafyada yaşarsa yaşam kalitesi de o denli yüksek olacaktır. İnsanların iş yaşantısı, çalışıp çalışmama durumu ile de yaşam kalitesi arasında doğrudan bağ bulunmaktadır. İnsan ürettiği sürece mutludur. Dolayısıyla sevdiği işleri yapan insanların da hayattan aldıkları doyum ve yaşam kalitelerinin yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Aile yaşantısı da bir diğer yaşam kalitesi belirleyici unsurdur. Aile içerisinde huzur olduğu sürece bireyler de mutlu olmaktadır. Aile içerisinde birbirine saygı duyan, birbirini seven bireyler gördükçe insanların mutluluğu, hayat enerjisi, kendisine ve ailesine olan güveni ve dolayısıyla yaşam kalitesi artmaktadır. 

Kaliteli yaşam sırları 

Kaliteli yaşam herkes için vazgeçilmez bir unsur olmalıdır. Kaliteli yaşamın ilk kuralı uyku düzenidir. Kimileri için uyku vazgeçilmez bir tutku olsa da güne erken başlayan insanların yaşamlarının daha kaliteli olduğu ve ruh hallerinin daha sağlıklı olduğu gözlemlenmektedir. Bunun haricinde bir diğer kaliteli yaşam sırrı ise dengeli beslenmektir. Dengeli ve düzenli besin alan insanların beden sağlıkları gibi ruh sağlıkları da iyi olacaktır. Ve bununla beraber yaşam kaliteleri de artacaktır. Spor da bir diğer kaliteli yaşam sırrıdır. Ruhsal olarak kaliteli yaşamın sırlarından en önemlisi ise insanın sahip oldukları için minnettar olmasıdır. Sahip oldukları için teşekkür etmesini bilip, sahip olmayı istedikleri için çabalayan insanların yaşam kalitesi de artmaktadır. 

Kaliteli yaşam destekçileri 

Kaliteli yaşam için öncelikle insanın, hayata bakış açısını kendisine bağlı olduğunu fark etmesi gereklidir. Kaliteli yaşam için destekçi olabilecek faktöreler arasında yaşam koçu veya spor koçu örneği sayılabilir. İnsanların hayatını düzene sokmak ve yaşam kalitesini artırmak için bazen desteğe ihtiyaç duyduklarında kaliteli yaşam destekçilerinden olan yaşam koçlarından destek talep edip hizmet almaları da olağandır. Yaşam koçunun tavsiyelerine uyan insanların hayattan aldıkları doyum, mutluluk seviyeleri ve yaşam kalitelerinin arttığı gözlemlenmiştir.