Virüsler, enfeksiyonlar ve Covid-19’dan korunmak için neler yapılmalı?
Sonbaharla birlikte havaların soğumaya başlaması, okulların açılması ve kapalı mekanlarda daha fazla zaman geçirilmesiyle solunum yolları enfeksiyonları daha sık görülmeye başlandı. Bir yandan da Covid-19 enfeksiyonu çeşitli varyantlarla tehdit olmaya devam ediyor. Bazı basit önlemlerle hastalıklardan korunmak mümkün. Prof. Dr. Çağrı Büke, sonbaharı sağlıklı geçirmenizi sağlayacak 7 etkili önlemi anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Hem Covid-19 hem grip aşısı olmayı ihmal etmeyin!
Hem Covid-19’a karşı tekrar aşı dozları hem de mevsimsel gribe karşı aşılanma önemli. Özellikle 60 yaş ve üzerindeki herkesin, 12 yaş ve sonrasında ise; kronik hastalığı (diyabet, hipertansiyon, KOAH, kalp, kanser vb) olanların, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananların, obezite hastalarının ve hamilelerin Covid-19 tekrar doz aşısı ve mevsimsel grip aşılarının mutlaka yapılması gerekiyor.
Kapalı ortamlarda maske takın!
Tüm kapalı ortamlarda maske kullanımına özen gösterilmesinin çok önemli. Maske hem Covid-19’a hem de gribal enfeksiyonlara karşı korunmada kritik önem taşıyor. Solunum yolu enfeksiyonları yalnızca Covid-19 ve gripten oluşmuyor. Sonbahar ve kış aylarında çok sayıda virüs ve bakteriler de bu tür enfeksiyonlara neden olurlar ve bunların çoğuna karşı korunmak için mevcut aşı yoktur. Diğer mikroorganizmaların bulaşmasını önlemede de maske ciddi anlamda koruyucu özelliğe sahiptir. Yine açık ortamlarda dahi olunsa mesafenin korunamadığı alanlar içerisinde risk faktörüne sahip kişiler ile temas durumunda da maske kullanılmalıdır.
Beslenme, spor ve uykunuza dikkat edin!
Bağışıklık sisteminin güçlü olması, enfeksiyon hastalıklarına karşı korunmada büyük önem taşıyor. Bu nedenle bağırsak flora yapısının korunması, düzenli ve sağlıklı gıdalarla beslenme, yeterli dinlenme ve günde en az 7 saat kaliteli uyku, düzenli egzersiz yapma (haftada en az üç gün, en az yarım saat tempolu yürüme, yüzme vb) ve stresle başa çıkabilmeyi öğrenmek, bağışıklık sisteminin düzenli çalışmasında rol alan belli başlı faktörlerdir.
Gelişigüzel antibiyotik almaktan kaçının!
Antibiyotikler bakteriyel enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılılıyor, ancak hekim tarafından gerekli görülürse kullanılması gerekiyor.
Hekime danışmadan vitamin kullanmayın!
Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda hekime danışılmadan vitamin kullanılması sağlığa fayda yerine zarar verebilir. Vitamin ve mineral içeren ilaçlar, ancak söz konusu vitamin ve mineraller kanda eksik olduğu saptandığında ya da etkin düzeylerde olmadıkları belirlendiğinde yerine konulursa etkilidir. Bunun dışında solunum yolu enfeksiyonlarında, eksik ya da yetersiz değilken vitamin ya da minerallerin kullanımları ek katkı sağladıklarına ilişkin kesin ve net veriler yoktur. Ayrıca bazı vitaminler ve mineraller vücutta birikip toksik etki gösterebilirler hatta organlara zarar verebilirler.
‘Gücenir, üzülür’ düşüncesiyle öpmekten kaçının!
Virüsler çoğunlukla öksürük, hapşırık ve konuşma esnasında etrafa yayılan damlacıkların solunmasıyla bulaştığından soğuk algınlığı geçirmekte olan kişilerle yakın temasta bulunmamak gerekiyor. Karşımızdaki kişinin üzüleceği ya da darılabileceği gibi düşüncelerle öpüşmekten de kaçınmak çok önemli. Aksi taktirde virüsler solunum sistemi yoluyla yakın temasta kolayca bulaş imkanına sahip oluyor. Sosyal mesafeyi korumak ve virüsler kalabalıkta çok daha fazla yayılma imkanı bulduğundan kapalı ortamlardan uzak durmak, ortamı sık havalandırmak gerekiyor.
Ellerinizi sık yıkayın ve yüzünüze sürmeyin!
Bakterilerin vücuda en kolay girme yollarından birini de ellerimiz oluşturuyor. Ellerin gerekli her durumda yıkanarak ya da dezenfektan kullanarak temiz tutulması gerekiyor, gün içerisinde başta ağız ve gözler olmak üzere yüze kesinlikle sürülmemeli. Özellikle tuvalet kapıları, toplu taşıma araçlarında tutunma yerleri ile metro ve AVM’lerde yürüyen merdivenlerdeki tutunma yerlerine mümkünse kağıt peçete ile tutunmak ve hemen ardından kağıt peçeteyi çöpe atmakta fayda var. Çıplak elle tutuluyorsa da elleri en kısa zamanda temizlemek şart.