Türk sanatının öncülerinden bir deha: Abidin Dino'nun ardında bıraktığı sanat mirası...

Abidin Dino başta ressam kişiliği olmak üzere bir karikatürist, bir yazar ve bir yönetmen olarak da kendini tanıttı. Türk resim tarihinde D Grubu ve Yeniler Grubu adlarıyla anılan sanat topluluklarının öncülerinden olan Abidin Dino'nun hayata gözlerini yummasının üzerinden 30 yıl geçti. Peki, Abidin Dino kim, nereli, mesleği ne? Abidin Dino ne zaman ve neden öldü?

cumhuriyet.com.tr

Abidin Dino, toplumsal kesime odaklandığı çalışmaları ve Türkiye'nin Kalbi Ankara belgeseli ile kendini tanıttı altında imzası olan pek çok eserle adını dünyaya duyurdu. Uluslarası alanda Fransa'da açtığı sergilerle kendini tanıtan Abidin Dino'nun ölümünün üzerinden 30 yıl geçti... Peki, Abidin Dino kim, nereli, mesleği ne? Abidin Dino ne zaman ve neden öldü? İşte ayrıntılar...

ABİDİN DİNO KİMDİR?

Çağdaş Türk resminin öncülerinden olan Abidin Dino, 23 Mart 1913 tarihinde İstanbul'da doğdu. Ailesinin beşinci çocuğu olarak dünyaya gelen Dino'nun sanata olan ilgisi genç yaşlarda belirginleşti. Ailesiyle birlikte Cenevre'ye taşındığı dönemde, Avrupa kültürü ve sanatıyla tanıştı ve çocukluğu burada geçti.

1925 yılında Türkiye'ye dönen Abidin Dino, Robert Koleji'nde öğrenim görmeye başladı. Ancak, sanata olan ilgisi nedeniyle eğitimini yarıda bırakarak ağabeyi şair Arif Dino'nun desteğiyle resim, karikatür ve yazı alanında kendini geliştirmeye yöneldi. İlk çizimleri Yarın gazetesinde, ilk yazıları ise Artist dergisinde 1930'lu yılların başında yayımlandı.

D Grubu adlı sanat topluluğunu kurarak çağdaş sanatın gelişimine katkı sağlayan Dino, bu dönemde Nâzım Hikmet'in eserlerine kapak desenleri çizdi ve sanat camiasında kendini genç yaşta kabul ettirdi. 1933 yılında kurulan D Grubu, Türk resminde önemli bir dönemeçtir ve Abidin Dino, bu grupla çağdaş akımların Türkiye'de yayılmasında etkili bir rol oynadı.

Abidin Dino'nun resim çalışmalarının yanı sıra, sinemaya da ilgi duyduğu bilinmektedir. Cumhuriyetin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ricası üzerine çektiği "Türkiye'nin Kalbi Ankara" adlı belgesel filmle sanatına sinema alanında da bir boyut ekledi.

1952 yılında Türkiye'den ayrılan Abidin Dino, Fransa'da yaşamaya başladı. Fransa, Cezayir, ABD gibi ülkelerde birçok sergi açarak uluslararası alanda tanındı. Fransa Plastik Sanatlar Birliği Onursal Başkanlığı ve New York Dünya Sanat Sergisi Danışmanlığı gibi görevler üstlenerek Türk sanatının yurtdışındaki temsilcisi oldu.

ABİDİN DİNO'NUN SANAT HAYATI...

Abidin Dino'nun sanatında çeşitli dönemler ve temalar bulunmaktadır. Çalışmalarında işçi, köylü, balıkçı gibi toplumsal kesimlere odaklanarak özgün bir tarz geliştiren sanatçı, aynı zamanda dil, din, insan hakları gibi evrensel konulara da değinmiştir. Picasso'nun etkisi altında kalan Dino, resimlerinde çizgi ve desenleri ön planda tutarak döneminin önemli sanatçılarıyla etkileşim içinde oldu.

Dino, eserlerinde sevinç, acı, korku gibi insan duygularını yansıttı. Nazım Hikmet'in "Saman Sarısı" şiiriyle anılan ressam, sevincin resmini zaman zaman yapmış olsa da mutluluğun süreklilik gerektiren bir şey olduğunu ifade etmiştir.

ABİDİN DİNO NEDEN ÖLDÜ?

1990 yılında tiroit kanseri teşhisi konulan Abidin Dino, bu zorlu süreçte dahi sanatına devam etti. 7 Aralık 1993 tarihinde Paris'te hayatını kaybeden sanatçının cenazesi İstanbul'a getirilerek Aşiyan Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Abidin Dino'nun sanatı, yaşamı boyunca 50'nin üzerinde sergiye imza atması ve uluslararası alanda ödüller kazanmasıyla önemli bir miras bıraktı. Yaşamı boyunca pek çok alanda eser veren Dino'nun yazdığı oyunlar, denemeler, monografi ve anlatılar da edebi dünyaya önemli katkılardır. Ayrıca, sanatı üzerine yazdığı kitaplar ve eşi Güzin Dino'nun kaleme aldığı "Gel Zaman Git Zaman-Abidin Dino'lu Yıllar" adlı eser, sanatçının mirasını daha da zenginleştirdi.

Abidin Dino'nun eserleri, Türk resim tarihindeki önemli isimlerden biri olarak kabul edilir ve çağdaş Türk sanatının gelişimine büyük katkı sağladı.