Yurttaşlara 'dinlenmeme' önerileri
CHP Genel Sekreteri Önder Sav'ın yasadışı dinlendiği iddialarını araştırmak üzere kurulan Meclis Araştırma Komisyonu çalışmalarını rapor haline getirdi. Taslak raporda haberleşme cihazı kullanan kişilerin dinleniyorum paranoyasından kurtulmaları, haberleşmelerini güvenli bir şekilde yapabilmeleri için öneriler 12 maddede sıralandı.
cumhuriyet.com.trCHP Genel Sekreteri Önder Sav'ın yasadışı dinlendiği iddialarını araştırmak üzere kurulan Meclis Araştırma Komisyonu çalışmalarını rapor haline getirdi.
Taslak raporda haberleşme cihazı kullanan kişilerin dinleniyorum paranoyasından kurtulmaları, haberleşmelerini güvenli bir şekilde yapabilmeleri için öneriler 12 maddede sıralandı.
Raporda haberleşmede kullanılan cihazların tamir veya kullanım amaçlı olarak başkalarına verilmesinde dikkatli davranılması, tanımadıkları kişi veya kuruluşlardan hediye olarak telefon, klavye veya elektronik cihazların alınmamasına özen gösterilmesi, şüphe edilen durumlarda bilgisayar, telefon, pocket pc, blackberry gibi elektronik cihazların içerisine herhangi bir casus yazılıp yüklenip yüklenmediğinin güvenli kişilere kontrolünün yaptırılması gibi önerilerde bulunuldu.
Telekulak komisyonunun taslak raporunun tespit ve öneriler bölümünde, son yıllarda kamuoyunda kişilerin yasadışı dinlendiğine dair yaygın bir kanaatin bulunduğu, normal yurttaşların bile dinlendiğine dair söylemlerinin olduğu, bu durumun da terör ve organize suç örgütleri ile mücadele eden güvenlik birimlerini zan altında bıraktığı kaydedildi. Raporda şöyle denildi: "Dinlemeyle görevli ve ilgili kurum temsilcilerince dile getirilen görüşlerde de yer aldığı üzere, telekomünikasyon yolu ile gerçekleşen yasal süreçlerde herkesin kamu görevlileri tarafından dinlenmesinin, dinlemeyle görevli kolluk personel sayısı ve operatörlerce ilgili kurumlara sağlanmış olan altyapı ve teknik imkanlar itibariyle fiilen mümkün olmadığı, dinlemelerin, yasalarda tahdidi olarak sayılmış suçlar için ve hakim kararıyla yapılması ve kararlarda dinlenecek numaralara yer verilmesi zorunluluğunun bulunması dikkate alındığında herkesin dinlenmesinin mümkün olamayacağı anlaşılmaktadır."
"Mevzuatta eksiklik yok, cezalar caydırıcı"
Taslak raporda, iletişimin yasal yollarla denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile iletişime yasadışı müdahalede bulunanlara uygulanacak müeyyideler bakımından mevzuatta bir eksiklik bulunmadığı kaydedildi. Hapis cezasının ve teknik altyapının işleticisi konumundaki operatörlere yönelik olarak gerçekleşebilecek önemli miktarda para cezası ve lisans iptali yaptırımlarının, yasal olmayan filer bakımından caydırıcı olduğu vurgulanan raporda, teknolojinin gelişmesine paralel olarak iletişime yasadışı müdahale yöntemlerinin de gelişim gösterdiğine dikkat çekildi.
"Casus yazılımların ithali ve satışı izne tabi olmalı"
Yasadışı dinleme faaliyetlerinin önlenmesi konusunda yine teknolojinin sağladığı imkanlarının kullanılmasının büyük önem taşıdığı da vurgulanan raporda, şu görüşlere yer verildi:
"Ayrıca dinleme özelliğine sahip cihaz ve yazılım programlarının kullanıldığı ve yaygınlaştığı konusunda yaygın bir kanaat bulunmaktadır. Gerek ortam dinlemelerine gerekse cep telefonu dinlemelerine yönelik olarak bu tür cihaz ve yazılım programlarının özellikle internet ortamında çok rahat satıldığı, reklamlarının yapıldığı, bununla ilgili olarak birçok internet adresinin faaliyetlerini sürdürdüğü, dolayısıyla bu ürünlerin ithali ve satışının izne tabi olması konusunda yasal ve idari tedbirlere ihtiyaç olduğu değerlendirilmektedir"
"Tedbirler devletin güvenliğini zaafa uğratmamalı"
Raporda, anayasal düzeni tehdit eden terör ve organize suç örgütleri ile mücadelede güvenlik birimlerinin yasadışı dinleme yaptıkları iddialarının gerçekdışı olduğu belirtildi. Bu tür söylemlerin güvenlik birimlerini toplum önünde hedef durumuna getireceği uyarısında bulunulan raporda "Bu tür söylemlerin güvenlik birimlerini terörle mücadelede pasifize edeceği unutulmamalıdır. Bu bakımdan halk arasında 'dinleniyorum' paranoyasını ortadan kaldıracak tedbirler için bir takim düzenlemeler yapılırken devletin genel güvenliğini zafiyete uğratacak işlemlerden de kaçınılmalıdır" denildi. Halkı 'dinleniyorum' paranoyasına iten iddiaların üzerine gidilmesi , yasadışı faaliyetin tespiti halinde ilgililer hakkında gerekli işlemlerin yapılması gerektiği ifade edilen raporda, "Aksi durumda da bu tür söylemlerin asılsız olduğu kamuoyuna açıklanmalı ve gerçek dışı iddiaları mesnetsiz olarak dile getirenler hakkında gerekli yasal işlemler yapılmalıdır" görüşüne yer verildi.
"Tamire verirken, hediye kabul ederken dikkat edin" uyarısı
Haberleşmede meydana gelen dinleme, izleme ve istenmeyen çoğu durumun kullanıcıların bilgisizliğinden kaynaklandığının unutulmaması gerektiği dile getirilen raporda yurttaşlara öneriler ise 12 madde halinde ve şu şekilde sıralandı:
1-Haberleşmede kullanılan cihazların tamir veya kullanım amaçlı olarak başkalarına verilmesinde dikkatli davranılmalı.
2-Tanımadıkları kişi veya kuruluşlardan hediye olarak telefon makinesi, klavye veya elektronik cihazlar alınmamasına özen gösterilmeli.
3-Özellikle tanımadıkları kişilerden gelen ya da içeriğinden şüphe edilen e-posta veya SMS paketlerini kabul edip okunmamasına dikkat edilmeli.
4-Şüphe edilen bazı durumlarda bilgisayar, telefon, pocket pc, blackberry gibi elektronik cihazların içerisine herhangi bir casus yazılıp yüklenip yüklenmediğinin güvenli kişilere kontrolünün yaptırılması,
5-İletişim şirketleri tarafından, yasal olmayan dinleme ve izlemeye karşı aldıkları tedbirlerin ve sistemlerinin güvenli olduğunun kullanıcılara bildirilmesi veya kamuoyuna açıklanması.
6-İletişim firmalarının cep telefonlarında casus yazılıp olup olmadığının test hizmetini verecek ortamları bayiliklerinde hizmete sunmaları.
7-Sivil Toplum Kuruluşları ile Kamu ve Özel Sektörün yasadışı olarak iletişime müdahale konularında toplumu bilgilendirecek faaliyetlerde bulunmak suretiyle kullanıcıları duyarlı hale getirmeleri
8-İletişim şirketlerinin haberleşmeyi sağladıkları network şebekesi üzerinden içerisinde casus yazılım bulunan e-posta veya SMS paketlerinin gönderilmesini engelleyecek yazılım programları geliştirmeleri
9-İçerisinde casus yazılımlar bulunan elektronik sistemlerinin, böcek tabir edilen radyo frekans vericilerinin ve özel amaçlı üretilen ses kayıt cihazlarının satışının engellenmesi veya izne tabi tutulması için ilgili kurumlar tarafından gerekli düzenlemeler yapılmalı
10-İletişim şirketleri veya internet servis sağlayıcılarının santrallerinde görevlendirilecek personelin seçiminde ve istihdamında gereken titizlik gösterilerek, söz konusu personelin belirli periyotlarla güvenlik tahkikatlarının yaptırılması
11-İletişim şirketleri veya internet servis sağlayıcılarının kullandıkları santraller ile santral veri yedeklerinin güvenliğini sağlayacak tedbirlerin alınıp alınmadığının denetiminin yapılması
12-Başta haberleşme olmak üzere önemli birimlerde kullanılan işletim sistemleri ile yazılım programlarının yerli firmalardan veya kurumların kendi AR-GE birimlerinden karşılanmasının teşvik edilmesi"