Yasaklanan site sayısı bilinmiyor
Youtube ve daha birçok internet sitesi uzun süredir erişime kapalı. İnternet Teknolojileri Derneği Başkanı Mustafa Akgül'e göre süreçte internet alanında çok geride kaldık...
cumhuriyet.com.trYoutube’un kapatılmasının üzerinden iki yıl geçti. Ülkede birçok kesim hatta devlet erkanından isimler bile yasağı eleştiriyor ama ne hikmetse ortada herhangi bir somut adım yok. İnternet yasaklarıyla mücadele eden, hatta sorunu AİHM’e bile taşıyan İnternet Teknolojileri Derneği Başkanı Mustafa Akgül yasakların olumsuz sonuçlarının ilerleyen yıllarda daha net ortaya çıkacağını düşünüyor.
- Youtube yasağında ikinci yıl dolarken internet sitesi kapatma davalarında gelinen hukuki süreç ne boyutta?
- İnternet sansürünü düzenleyen “5651 no”lu yasa yangından mal kaçırırcasına hızla çıkarıldı. Adalet Bakanlığı ve sürelen daha geniş kapsamlı yasa taslağı bir kenara bırakıldı ve yönetmelikler yönetişim ilkeleri gözardı edildiği için şimdi içinden cıkılmaz bir noktadayız. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı hukuk mahkemelerinden gelen kararları kendi ilgi ve yetki alanı dışında görüyor. Şu an kaç siteye yasaklama getirildiğini kimse bilmemekte. Bunların listesi ve sayısı da gizli tutuluyor. Mahkeme kararları genelde bilirkişi raporu olmadan dosya üzeriden tedbir kararı olarak veriliyor. Fakat üç ay gibi kısa bir dönem için verilmesi gereken, tedbir kararları sanki kesin karar gibi uygulanıyor.
- Türkiye’de bazı sitelerin yasaklandığı yurtdışında ne kadar biliniyor?
- Türkiye’de kamuoyu interneti yeteri kadar önemsemiyor. Fakat yurtdışında pek çok kurum Türkiye'de yasakların farkına varmaya başladı. OpenNet bunun farkında. AGIT “Türkiye'de Basın Özgürlüğü ve İnternet Yasakları” konusunda bir rapor yayımladı. AGIT geniş katılımla çocukları koruma, ifade özgürlüğünü temel alan yeni bir yasa öneriyor. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü Türkiye'yi gözlem altında tutma kararı aldı. Wall Street Journal'da bir yazıda youtube yasağı nedeniyle Türkiye'nin AB üyelik başvurusunun askıya alınması önerildi.
- Halen erişimi yasak olan belli başlı siteler hangileridir? Derneğinizin yasaklar hakkındaki girişimleri ne boyutta?
- Youtube.com, last.fm, ricjarddawkins.net, sites.google.com, turandursun.com, dailymotion.com, myspace.com, wordpress.com, justin.tv, blogger.com gibi belli başlı siteler kapanmaktan kendini kurtaramadı. En az 7 bin sitenin kapalı olduğunu düşünüyorum. INETD olarak konunun gündemde tutulmasına, tartışılmasına ve çözüm bulunmasına yönelik çabalarımızı sürdürüyoruz. AİHM'e başvurumuz değerlendirme aşamasında.
- İnternet yasakları ilerleyen yıllarda ne gibi sıkıntılar doğurabilir?
- Çocukları korumak, kirli bilgiyi temizleyip yurttaşlara sunmak ve bu konuda dünyaya örnek olmak iddiası ile internet sansürü başlatıldı. İnternetin, yaşamın önemli bir parçası olduğu, bilim ve teknolojiyle iç ice geçtiği; kalkınma, dünya ile bütünleşme, rekabet etmenin vazgeçilemez aracı olduğunu algılayamadık. Türkiye henüz internet trenini kaçırmadı ama yakalayabildiğimizi söylemek de mümkün değil. Yasaklar ve internetin göreceli, pahalı, yavaş oluşu ve bürokratik engellere boğulması yeni kuşakların girişimci, bağımsız, özgür bireyler olarak gelişmesine ve giderek tüm ülkenin kalkınmasına olumsuz etkileri olacaktır.
- Kullanıcıların farklı yöntemler kullanarak yasak sitelere erişmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Yurttaşların yasakları delmesi o hukuk devleti için acı ve bir şeyleri yanlış yaptığının kanıtıdır. Mahkeme kararları net olarak, o siteleri, tümünü suç unsuru olarak gördüğü için yasaklamadı. Dar anlamda yutttaşları oraya girmekten men etmemiş, idareyi yasaklı nesnelere erişimi engellemekle görevlendirilmiştir. Ben uzunca bir dönem BTK’nin nesne temelli filtreleme uygulmasını öneriyorum. Böylece mahkemeler, sadece sakıncalı bulduğu nesnelere erişimin engellenmesine karar verebilir. Bu uygulansaydı, youtube en başta kapanmazdı. Şu anda youtube.com’un yasaklanmasına neden olan videolara zaten Türkiye’den erişim mümkün değil. Yasağa neden olan 10 videonun yarısı kaldırıldı, diğer yarısı için normal yollarla yani Türkiye'ye ait bir IP ile bağlanılamıyor. Fakat bizim mahkememiz kendi yetkisini aşarak yurtdışındaki Türkler kanalıyla, yetkisini tüm dünya olarak görüyor. Başbakan “Ben youtebe’a giriyorum, siz de girin” dedi. Basında yasağı nasıl aşılacağı defalarca anlatıldı. Bunlar suç olsaydı, şimdiye kadar bir soruşturma açılırdı diye düşünüyorum.