Yanardağ patlaması hava trafiğini felç etti

İzlanda'daki bir yanardağın gökyüzüne püskürttüğü kül bulutunun İngiltere, Danimarka, İsveç, Hollanda ve Belçika hava sahalarının kapatılmasına neden olması yüzünden Kuzey Avrupa'da hava trafiği geniş ölçüde felç oldu.

cumhuriyet.com.tr

İngiliz Hava Kontrol Merkezi'nden yapılan açıklamada, kararın güvenliği sağlamak amacıyla alındığı ve olası riskleri en aza indirmek için çalışmaların sürdüğü belirtildi ve kül bulutunun güneye doğru hareket ettiği kaydedildi.


Hava trafiği felç, hava sahanları kapatılıyor

Danimarka: İzlanda'da faaliyete geçen yanardağın püskürttüğü küllerin hava sahasını etkilemesi nedeniyle Danimarka da hava sahasını kapatma kararı aldı. Danimarka hava sahasını yöneten Naviair şirketinden yapılan açıklamaya göre, TSİ 19.00'da tüm Danimarka hava sahası kapatılmış olacak.

İngiltere: İngiltere Ulusal Hava Trafik Kontrol Merkezi (NATS), TSİ 14.00'de uçuşlara kapatılan İngiliz hava sahasının, yarın TSİ 09.00'a kadar kapalı kalacağını bildirdi.
İngiliz yetkililer, uluslararası hava trafiğinin bir numaralı havaalanı Londra'nın Heathrow'da yarından önce uçuşlara başlanmayacağını belirtirken, British Airways de yarın sabaha kadar tüm uçuşların iptal edildiğini açıkladı. İngiliz makamları da ülkedeki uçuş yasağını yarın TSİ 15.00'e kadar uzattı.

İskoçya: İskoçya'daki tüm havaalanları ile Kuzey İrlanda'nın Belfast havaalanı da uçuşlara kapatıldı. İrlanda hava sahası kısmen kapatılırken, Dublin havaalanı 14.00'ten beri uçuşlara tamamen kapalı.

Belçika: Belçika hava sahası da TSİ 17.30'da tamamen kapatıldı. Danimarka ve Hollanda hava sahaları TSİ 20.00'den itibaren, İsveç hava sahası da TSİ 23.00'ten itibaren kapatılacak.

Finlandiya: Finlandiya'nın, İzlanda'daki yanardağ patlamasının neden olduğu kül bulutu nedeniyle kuzey hava sahasını kapattığı bildirildi.

Ülkedeki havaalanlarının idaresinden sorumlu Finavia adlı kuruluştan yapılan açıklamada, kül bulutunun hava trafiği açısından risk teşkil etmesi yüzünden kuzeydeki hava sahasının kapatıldığı, bu önlemin yarın yerel saatle 15.00'e kadar yürürlükte kalacağı belirtildi.


İspanya: Bu arada, İspanya'daki havaalanlarını yöneten Aena adlı kuruluştan yapılan açıklamada, İspanya çıkışlı en az 40 İngiltere ve İrlanda uçuşu ile bu ülkelerden İspanya'ya yapılacak 34 uçuşun iptal edildiği, bu sayıların muhtemelen artacağı bildirildi.


Paris: Fransız makamları, Paris'in iki büyük havaalanı Roissy ve Orly'nin ise TSİ 24.00'de kapatılacağını açıkladılar. Fransız meteoroloji kurumu, ilk volkanik toz bulutunun Fransa'nın kuzeyine ulaştığını bildirdi.

Almanya: Almanya'nın Berlin ve Hamburg havaalanları da volkanik kül bulutu nedeniyle iniş ve kalkışlara TSİ 21.00'den itibaren kapatıldı.

Polonya: Polonya sivil havacılık kuruluşu (PAZP), İzlanda'da patlayan yanardağdan gelen kül bulutu nedeniyle ülkenin kuzeyindeki hava sahasını uçuşlara kapattı.
PAZP sözcüsü Grzegrz Hlebowicz, yeni bir talimata kadar yerel saatle 20.00'den (TSİ 21.00) itibaren Polonya hava sahasının kuzey bölümünün kapatılarak, uçak trafiğinin sınırlandırıldığını bildirdi. Durumun gece daha kötüleşebileceğini belirten sözcü, Polonya'nın orta kesimlerindeki hava sahasının kapanmasının da beklendiğini kaydetti.

Cumartesi ve Pazar günü tüm dünyadan 70'den fazla heyetin, geçen cumartesi Rusya'nın batısındaki uçak kazasında ölen Devlet Başkanı Lech Kaczynski ve eşinin cenaze törenine katılmak için Polonya'ya gelmesi bekleniyor.

Bu arada, Avrupa hava sahasının güvenliğinden sorumlu kuruluş Eurocontrol, ABD-Avrupa uçuşlarının yüzde 50'sinin iptal edilmesinin beklendiğini açıkladı.

Bu arada, İzlanda'da uzmanlar, yanardağ püskürmesinin günlerce sürebileceği uyarısını yaptılar.İskoçya'nın kuzeyinin üzerinde küllerin yaklaşık 16 bin metre yukarda bulunduğunu belirten volkanbilimci Sue Loughlin, kül bulutunun alacağı yönün rüzgarın hızına ve yönüne bağlı olacağını kaydetti.

Kuzey Avrupa'da hava sahasının kapanması aralarında İstanbul Atatürk, Amsterdam Schiphol ve Madrid havaalanlarının da bulunduğu birçok havaalanında uçuşların iptal edilmesine ve yolcuların mahsur kalmasına yol açtı. İlginç bir şekilde batıdan gelen kuvvetli rüzgarlar sayesinde İzlanda'nın Reykjavik havaalanı uçuşlara açık bulunuyor.

 

Yanardağın patlaması dünya iklimini etkilemeyecek

Norveç Meteoroloji Kurumu'ndan Hans Hygen Olsen, İzlanda'da Eyafyallayöküll buzulunun altındaki yanardağın, güneş ışığını engelleyerek atmosferi soğutacak çapta kuvvetli patlamaya sebep olmadığını belirtti.

İskandinavya'nın meteoroloji uzmanları, Meksika'da Pinatubo ve Çiçon yanardağlarının 28 yıl önce atmosferde yarattığı etkiyi Eyafyallayöküll'ün yapamayacağını kaydetti.

 

"İki gün sürebilir"

Avrupa hava sahasının güvenliğinden sorumlu kuruluş Eurocontrol, İzlanda'da patlayan yanardağdan püsküren volkanik kül bulutunun Avrupa hava sahasını olumsuz etkilemesinin, iki gün sürebileceğini bildirdi.

Eurocontrol sözcüsü Kyla Evens, hava sahasındaki olumsuzluğun iki gün sürebileceğini belirtti, ancak bunun volkanik kül bulutunun şekillenme biçimine bağlı olduğunun altını çizerek, "Bu gece yarısına kadar 24 saatte 4 bin ila 5 bin uçuşun etkilenebileceğini tahmin ediyoruz" dedi.

Evens, Avrupa'da normalde günde 28 bin uçuşun yapıldığını kaydetti. İzlanda'daki bir yanardağın gökyüzüne püskürttüğü kül bulutunun İngiltere, Danimarka, İsveç, Hollanda ve Belçika hava sahalarının kapatılmasına neden olması yüzünden, Kuzey Avrupa'da hava trafiği geniş ölçüde felç oldu.

Bu arada, Eyyafyallajöküll volkanının püskürttüğü duman, atmosferde meteorolojik olayların tümünün cereyan ettiği 10 km kalınlığındaki troposferi aşarak ozon tabakasını koruyan, 50 km kalınlığındaki stratosfere çıktı ve 18 km yüksekliğe erişti.

Magma etkinliğinin Eyyafyallajöküll'e yakın Katla yanardağına sıçraması durumunda, Kuzey Yarımküre'de sismik etkinliğin en çok görüldüğü nadir yerlerden olan İzlanda'daki patlamanın gücünün çok artacağı belirtildi.

 

800 kişi tahliye edilmişti

İzlandalı bilim adamları, patlama başlamadan iki saat önce buzul yakınında sismik faaliyetin arttığı haberini vermiş, bölgeden yaklaşık 800 kişi tahliye edilmişti.

1783-84 yıllarında, İzlanda'nın Laki Yanardağı 120 milyon ton kükürt kusmuştu. Bu miktarda kükürt, Avrupa sanayisinin 2006'da atmosfere saldığı toplam miktarın tam üç katıydı. Laki Yanardağı faaliyeti Avrupa'da binlerce insanın ölümüne yol açmıştı.

İzlanda'nın güneyinde, altındaki volkanik oluşumun 190 yıl sonra harekete geçtiği Eyyafyallayöküll buzulu, İzlanda'nın beşinci büyük buzulu. Buzulun altındaki volkan, İzlanda'nın 9. yüzyılda kurulmasından bu yana 5 kez patladı.