Üreticilerin düşük ücret isyanı

ÇAYKUR Genel Müdürü İmdat Sütlüoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaş çay alımlarının yoğun bir şekilde devam ettiğini vurgulayarak, ''İklim şartlarından dolayı yaş çay sahil, orta ve yüksek kesimlerde her yerde aynı anda hasat olgunluğuna geldi. Şu anda her yerde yaş çay hasat ediliyor. Yoğun bir izdiham var'' dedi.

Bu durumu tahmin ederek ÇAYKUR olarak kampanyayı normalden daha erken 20 Mayıs'ta açtıklarını, vatandaşa çayını bir an önce hasat etmesini önerdiklerini anımsatan Sütlüoğlu, ''Teşvik amacıyla da Mayıs ayı yaş çay bedellerini bu ay ödeyeceğimizi duyurduk. Mayıs ayında alınan 38 bin 500 ton yaş çayın karşılığı olarak üreticilere 37 milyon 780 bin lira ödemeyi tamamladık. Diğer ayların ödemelerini de planlayacağız'' diye konuştu.

Üreticilerin dekar başına olan kotasını mayıs ayında önce 340 kilogramdan 350 kilograma, daha sonra 425 kilograma çıkardıklarını belirten Sütlüoğlu, şunları söyledi:

''ÇAYKUR olarak günde 6 bin 600 ton yaş çay işleme kapasitemiz var. 6 bin 800 tona çıkarak kapasitemizi zorluyoruz. Eğer üreticimiz günlük verebileceği çayı hasat eder ve beklerse taahhüt ettiğimiz miktarı alacağız. Üreticilerimizin rahat olmasını istiyoruz. Ancak çayı bekletebileceğimiz tek yer çay tarlasıdır. Yani topladıktan sonra bekletme gibi bir şansımız yok. Üretici günlük ne kadar çay verebilecekse o kadar toplasın. Bu şekilde karşılıklı anlayış içinde bu sıkıntılı dönemi atlatmayı hedefliyoruz. Üreticimiz rahat olsun. Kesinlikle 425 kiloluk kotayı alacağız. Ama 'birkaç günde çayımı toplayayım ve vereyim' anlayışı çay ziraatine ve sanayiciliğine uygun değil. Birinci sürgünde hedeflediğimiz 230 bin ton yaş çay alımına ulaşabilmemiz, bir ay boyunca çay alımıyla mümkün. Kısa bir sürede bu kadar miktarı alamayız. Hiçbir ülkede kısa sürede çay alınıp işlenemez. Bu, ancak bir program çerçevesinde olabilir.''

Şu an özel sektörün de devrede olduğunu, özel sektörün günde 13 bin ton civarında çay işleyebildiğini dile getiren Sütlüoğlu, ''Bizim de 7 bin tona yakın kapasitemiz var. Bu kapasiteler devam ederse birinci sürgünün bu ayın sonunu bulmayacağını, veya çok az bir miktarın gelecek aya sarkacağını tahmin ediyoruz. Şu an ÇAYKUR olarak yaptığımız alım 100 bin tonlara yaklaştı. Alımlarımız sürüyor'' dedi.
 

ÇAYÜDAD Başkanı Mavi

Çay Üreticileri Dayanışma Derneği (ÇAYÜDAD) Başkanı Mustafa Mavi ise ÇAYKUR'un kota artırımına gittiğini ve ne kadar sürerse sürsün üreticinin çayını alacağını taahhüt ettiğini, bu durumun üreticilerin az da olsa rahatlamasını sağladığını belirtti. Ancak özel sektörün düşük fiyattan yaş çay almaya devam ettiğini ifade eden Mavi, ''Bazı özel sektör firmaları fırsatçılık yapıyor. Üreticinin mecburiyetinden faydalanarak düşük fiyata alım yapıyor. 'Peşin alım' adı altında yaş çay alım fiyatını 65 kuruşa kadar indiren firmalar oldu. Taban fiyattan yapılan alımlarda ise vade bile verilmiyor. Üretici satacağı çayın parasını ne zaman alacağını bilemiyor. Üretici çayını hasat etmek, hasat ettikten sonra da satmak zorunda. Çayı elinde kalan üretici de mecburen vermek zorunda kalıyor. Çay üreticisi çıkmazda. Ne yapacağımızı şaşırdık'' diye konuştu.

Bazı yaş çay üreticileri de kontenjan nedeniyle ÇAYKUR'a çay vermekte zorlandıklarını ifade ederek, özel sektörün düşük fiyattan çay almasından dolayı maddi kayba uğradıklarını söylediler.