Türkiye'nin kararında Viyana Grubu belirleyici oldu

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Türkiye'nin tasarıya karşı "hayır" oyu kullanacağı bugün belli oldu. Bunun nedenini Viyana gurubunun süreci etkileyecek olan mektuplarının bugün gelmesi olarak gösteren kaynaklar, "hayır" oyu verilmesinde ABD, Rusya ve Fransa'nın 3 mektubunun belirleyici olduğunu belirttiler.

Viyana grubu üyelerinin 3 mektubunun birbirinden farklı tonda olduğunu aktaran kaynaklar, bunlardan en olumsuzunun ABD'ninki olduğunu, Fransızların daha ortada bir tutum sergilediğini, Rusların mektubunun ise daha olumlu olduğunu ifade ettiler.
Bu mektupların üçünde de Tahran anlaşmasının ilkelerinin prensipte kabul edildiğini bildiren kaynaklar, ABD'nin mektubunun İran'a yönelik sert eleştiriler içerdiğini ve uranyum zenginleştirilmesi ile ilgili endişelerin yer aldığını aktardılar. Fransızların ise yine uranyum ile ilgili endişelerinin giderilmesi gerektiğini ifade ettiklerini kaydeden kaynaklar, Rusların ise daha çok "biz bunu oturup konuşalım" havasında olduklarını söylediler.

Diplomatik kaynaklar, mektupların hepsi bir araya konulunca İran'ın mektubunu "bardağın tamamı dolu" olarak nitelendirebilecek şekilde olumlu yanıtlayan olmadığına işaret ederek, şunları anlattılar: "Bu koşullarda durum belirsiz bir görüntü arz etti. Çift hattan, diplomasi hattı zayıflarken, yaptırımlar hattı güçlenmiş oldu. Eğer Viyana grubu diplomasi hattından devam etseydi, o durumda biz de tasarıya çekimser oyu verebilirdik. Ancak mektupların ardından bir tarafta belirsiz bir diplomasi hattı, öbür tarafta da belirli, sert bir yaptırım hattı oluştu. Dolayısıyla Türkiye ilkelerini en başta ortaya koyduğu için hayır oyu verdi."

Erdoğan Obama ile bir kez görüştü

"Bu koşullar altında başka bir oy vermemiz mümkün değildi" diyen aynı kaynaklar, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın dün gece ABD Başkanı Barack Obama ile bir kez telefonla görüştüğünü aktardılar. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun da gün boyu telefon trafiği içinde olduğuna dikkati çeken aynı kaynaklar, Başbakan Erdoğan'ın da Obama'nın yanı sıra Brezilya Cumhurbaşkanı Lula da Silva ile görüştüğünü belirttiler. Viyana Grubu'nun mektuplarının gelmesinin ardından yaşanan bu telefon trafiği sırasında Batılı ülkelere "Türkiye'nin ilkelerini en baştan ortaya koyduğunu, yaptırım kararının hiç kimseye bir faydası olmayacağını, İran'ın yaptırımlar karşısında hiçbir zaman geri adım atmazken, Türkiye ve Brezilya ile yaptığı anlaşma gibi diplomatik kanaldan yürütülen çalışmalarda İran ile daha olumlu sonuçlar alındığı" hususlarını aktardılar.

Ankara, aynı zamanda tasarıya karşı "evet" oyu kullanması durumunda, İran'a karşı "müzakere masasında kalın" deme imkanı kalmayacağı noktasını da vurguladı.
Diplomatik kaynaklar, Türkiye'nin oyunun renginin Viyana grubunun mektuplarının gelmesinin ardından netleştiğini, dolayısıyla hayır oyunun Obama ile yapılan telefon görüşmeleri öncesinde alındığını kaydettiler. Ankara'nın tasarıya karşı olumsuz oyunun Türkiye-ABD ilişkilerinde belirleyici bir sorun olarak görülmesinin yanlış olacağını belirten diplomatik kaynaklar, iki ülke arasında halen işbirliği devam eden pek çok alan bulunduğunu kaydettiler.

Türkiye'den İran'a telkin

Bütün bu süreçte Türkiye, İran ile kurduğu bütün temaslarda yaptırım kararı çıkması durumunda hala masada kalması telkininde bulundu. Aynı kaynaklar, bundan sonraki süreçte İran'ın fevri bir davranış içine girmemesi ve uluslararası topluma kafa tutmak yerine işbirliğine gitmesi durumunda yaptırımların teker teker düşmesi beklentilerini de vurguladılar. Ankara'nın tasarıya karşı "hayır" oyu vermesindeki bir başka amacının da İran'ı masada tutabilmek olduğu belirtiliyor.