Türkiye'nin Arapları cezbetme formülü

Financial Times gazetesince Ortadoğu editörü Roula Khalaf imzası ile yayımlanan "Ankara, Ortadoğu'daki düzenin değiştirilmesinde merkezi bir rol arıyor" balıklı analizde "Arap kamuoyunu cezbetmek pek zor değil. Romantik tv dizilerini İsrail karşıtı söylemlerle birleştirin ve hemen kamuoyunun sempatisini kazanırsınız. Bu basit formül, Türkiye tarafından çok iyi uygulandı" diye yazdı.

AKP'nin "hırsı" ile, ve AB'nin Türkiye'yi kucaklama isteksizliğinin yarattığı hayal kırıklığının etkisiyle Ankara'nın, Ortadoğu yolculuğuna, tv dizilerini ihraç ederek "yumuşak bir yaklaşım" ile başladığını kaydeden gazete, bunun ardından da Türkiye'nin, İsrail'in Gazze operasyonuna yönelik, bu ülke ile ilişkileri gerginleştiren ancak Arap dünyasında olumlu karşılanan sert eleştirilerde bulunduğunu belirtti. Bunun sonucunda da Arap turistleri Türkiye'ye akım ederken İsrail halkının yüzde 56'sının İsrailli turistlerin Türkiye'yi boykot etmesi gerektiğini düşündüğüne dikkat çekildi.

İngiliz gazetesi, Ankara'nın geçen yıl İsrail ile Suriye arasında aracılık yapmış olsa da Ortadoğu'da daha büyük bir bölgesel rol oynamaya yönelik çabalarının son dönemde hızlandığını belirtirken de Türkiye'nin geçen ay İsrail ile tatbikatı iptal ettikten birkaç hafta sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Tahran'da İran'ın nükleer programını "barışçıl ve insani" nitelediğini yazdı. Gazete, bunun, İran ile müzakereleri sürdüren Batılı güçlerin duymak istediği mesajın pek olmadığını da kaydetti.

Türkiye'nin ayrıca Suriye ile sınır kısıtlamalarını kaldırdığını, Iraklı Kürtler ile ilişkilerini iyileştirdiğini söyleyen gazete, "Bu günlerde Arap ülkeleri arasında dahil, ne zaman bölgede gerginlikler patlak verirse Türkiye, kendisini arabulucu olarak öneriyor" ifadesini de kullandı.

"Arap kamuoyunu kazandılar ve rol modeli oldular"

Bu çerçevede Dubai'daki Emirates Üniversitesi öğretim üyelerinden Abdülhalik Abdullah'ın "Arap kamuoyunu kazandılar ve rol modeli oldular" sözlerine de yer verildiği analizde şimdiye kadar Türkiye'nin Ortadoğu'nun sorunları ve çözümlerinin marjinde olduğunu belirtirken de "Ancak geleneksel olarak katı laik olan bir ülkede AK Parti'nin yükselmesinin giderek artan bir biçimde ılımlı İslamcıların ilgisini çekiyor" diye yazdı.


"İki temel faktör"

Financial Times'e göre iki temel faktör, Türkiye'nin "bölgesel bir oyuncu" olarak daha olumlu karşılanmasında rol oynadı. Gazete, bu faktörleri, radikal örgütleri ve politikaları destekleyerek bölgede nüfuz peşinde koşan İran'ın aksine Ankara'nın, kucaklayıcı diplomasiyi izlemesi ve Mısır ve Suudi Arabistan gibi bölgedeki geleneksel güçlerin, gelişmeleri şekilleme kabiliyetinin azalması ile ortaya çıkan boşluğu olarak sıraladı.

Türkiye'nin Ortadoğu'daki hamlesinin, ABD'nin Filistin-İsrail barış sürecini canlandırma çabalarının başarısız kaldığı bir döneme rastladığına dikkat çeken gazete, bu çerçevede Beyrut'taki Carnegie Ortadoğu Merkezi Direktörü Paul Salem'in de, Türkiye'nin artık önemli bir liderlik rolü adaylığını koymak için iyi bir konumda olduğu değerlendirmesine yer verdi.


"Bu, Ortadoğu'da Türkiye'nin asrı olabilir"

Paul Salem, Ortadoğu'daki Mısır'ın hakimiyetinin azaldığını, İran'ın nüfuzunu ise, Sünnilerin çoğunlukta olduğu bir bölgede Şii kimliği'nin kısıtladığını belirterek "Türkiye, Ortadoğu'da modernite ile entegre olan tek ülke. İran, Mısır ve diğer Arap ülkeleri gelecek oluşturmuyor. Bu, Ortadoğu'daki Türkiye'nin asrı'nın başlangıcı olabilir" görüşünü dile getirdi.