Turizm için korkulu yaz

Bu yıl turizmde otel de tur şirketi de uçak firması da kaybedecek. Otel ve tur operatörleri fiyat kırmaya başladı. Erken rezervasyonlarda yaprak kıpırdamıyor.

Şehriban Kıraç/Cumhuriyet

Türkiye turizmde 2015’e kötü bir giriş yaptı. Başta Rusya ve Ukrayna’da yaşanan karışıklıklar ve çevre ülkelerdeki iç çatışmalardan etkilenen Türkiye’nin bu yıl turizimde hedefleri tutturması zor görünüyor.

Türkiye’nin en fazla turist çektiği ikinci ülke olan Rusya’da bu yıl dramatik bir düşüş bekleniyor. 2015’in şubatında bu ülkeden Türkiye’ye gelen turist sayısı yüzde 32 civarında düştü.

 

5 milyar dolarlık kayıp

2014’te Türkiye’ye 36 milyon 837 bin 900 turist geldi. Bu turistlerin 4 milyon 479 bin 49’unu ise Rus vatandaşları oluşturdu. Bu rakamda toplam turist sayısının yüzde 12.16’sına karşılık geliyor. Rusya Federasyonu, Türkiye’nin özellikle de Antalya bölgesinin son 12 yıldaki en önemli pazarlarından biri.

Ancak geçen yıl Rusya’nın, Ukrayna ve Kırım politikalarıyla başlayan olumsuz gelişmeler ve bölgesel kriz ile ülkede yaşanan devalüasyondan en fazla Türkiye etkilendi. Bu yıl Rusya’dan Türkiye’ye gelen turist sayısının 2 milyon kişi düşmesi bekleniyor. Bu da yaklaşık 5 milyar dolarlık kayıp anlamına geliyor.

Diğer yandan tüm dünyada ve Rusya’da petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle bilet ve tur fiyatlarında ucuzlama beklentisi varken, Rusya’daki uçak bileti fiyatlarında yüzde 15-20 oranında zam yapılmış olması beklentileri daha da olumsuzlaştırıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre 2015 Şubat ayında, ocakta olduğu gibi Rus turist sayısındaki hızlı düşüş dikkat çekti. Özellikle de rubledeki değer kaybı nedeniyle şubat ayında Türkiye’ye gelen Rus sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31.6’lık düşüşle 41 bin 44’e geriledi.

 

30 bin yatak devrede

Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Ali Kızıldağ, bu yıl Antalya bölgesinde yaklaşık 30 bin yeni yatağın devreye gireceğini belirterek, “Bunların sadece yüzde 55-60’ını doldurmak için 1.2 milyon yeni turiste ihtiyaç var” dedi.

Erken rezervasyonlarda ciddi bir düşüş olduğuna dikkati çeken Ali Kızıldağ, bu yıl Rusya pazarında son dakika satışların yoğunluk kazanacağını bildirdi.

Öte yandan 2015’in şubat ayında Türkiye’ye gelen yabancı sayısı 1 milyon 383 bin oldu. Gelen yabancı sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2.30 arttı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, gelen yabancı sayısı ocakşubat döneminde geçen yıla oranla yüzde 5.41 artarak 2 milyon 634 bini buldu.

 

Fuar da umutları karşılamadı

Rusya’da 18 - 21 Mart’ta düzenlenen ‘MITT Moskova 2015 Seyahat ve Turizm Fuarı Türk turizmcilerin beklentilerini karşılamadı. Akdeniz Turistik Otelciler Birliği (AKTOB) Başkanı Yusuf Hacısüleyman, Türkiye’nin Rusya’da ne kadar kayıp yaşayabileceğini anlamak için şu anda yüksek sezonlarını yaşayan Mısır ve Tayland’a bakılması gerektiğini söyledi.

 

Uçak fiyatları düşmeli

Bu iki ülkedeki kaybın yüzde 50 civarında olduğunu belirten Hacısüleyman, “Hem tur operatörleri, hem de seyahat acenteleri açısından fuarda bir belirsizlik hâkimdi.

Hasarlı bir yıl olacağını gördük. Dileğimiz hasarın az olması. Bu hasarın minimum hale gelmesi için otel fiyatlarının daha cazip hale getirilmesi ve uçak şirketlerinin minimum fiyatlarla çıkarak paket tatilinin cazip hale gelmesi gerekir” dedi.

 

Yüzde 5 zor

TÜROFED Başkanı Osman Ayık, Türkiye’nin bu yıl turizmde gelir kaybı da yaşayacağına işaret ederek “Bu yıl başta petrol fiyatlarının yarattığı bir kayıp var” dedi. Ayık, Türkiye’nin her yıl turizmde yüzde 5 - 8 büyüdüğüne işaret ederek geçen yılki büyümenin yüzde 5’in biraz altında gerçekleştiğini bu yıl da aynı seviyeyi bulmayı umduklarını dile getirdi.

 

Bu yıl turist son dakikacı olacak

Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır, ocak-şubat döneminde gelen turist sayısının sınırlı artmış olmasının yıl genelinde gelecek turist oranını göstermeyeceğini belirterek asıl sayıların nisan-mayıs döneminde görüleceğini söyledi.

Bayındır, otellerden gelen şikayetlere bakıldığında durumun hiç iç açıcı olmadığını erken rezervasyonların da iyi gitmediğini anlatarak, “Yurtiçinde vatandaş istediği zaman tatile gidiyor, ama Avrupa’dan erken rezervasyonlar konusunda sıkıntılar var” dedi.

 

Avrupalı sıcak bakmıyor

Bayındır, Avrupalı turistin hâlâ Türkiye’ye içinde bulunduğu coğrafya nedeniyle sıcak bakmadığını, tatile gelseler bile bunu son dakikaya bırakacaklarını söyledi.

Şu anda sektörün yılı nasıl kapatacağı ile ilgili bir öngörü yapmakta zorlandıklarını vurgulayan Bayındır, çok fazla belirsizliğin olduğunu, biri öksürse Türkiye’de domuz gribi etkisi yarattığını aktardı.

Bayındır, sektör açısından aşırı iyimser söylemler yerine tüm sektörün koordinasyon içerisinde işbirliğinin geliştirilmesinin önemli olduğuna dikkat çekerek, 2015’te bireysel seyahatlerde herhangi bir sorun yaşanmayacağını, ancak grup seyahatlerinin olumsuz olarak etkileneceğini öngördüklerini de sözlerine ekledi.

 

20 yıldır ilk kez düştü

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık, Rusya’dan gelen turist sayısında 2014 Eylül ayından bu yana dramatik bir düşüş olduğunu kaydederek “Rusya’dan gelen turist sayısında son 20 yıl içinde ilk defa eylül ayından bu yana bizi de şaşırtan çok dramatik düşüş var” diye konuştu. TÜROFED’in Rusya ile ilgili raporunda, Rusya’dan Türkiye’ye turist getiren tur operatörlerinin, Eximbank ve benzeri kurumların sağlayacağı desteklerle ayakta kalmaları için gerekli önlemlerin alınması ve bu şirketlerin ellerindeki uçakların bir başka bölgeye yönlendirilmesinin önüne geçilmesi isteniyor. Raporda, desteklerle ilgili, “Ülkemize gelen turistlerin yaklaşık yüzde 80’ini 5 tur operatörü getiriyor. Dolayısıyla tur operatörlerine yönelik birtakım destek ve teşvikler verilmelidir. Örneğin; uçak koltuk desteği, yakıt desteği, havalimanı vergisinin alınmaması, uçak kondu bedeliyle yer hizmetlerinin alınmaması gibi destekler verilebilir. Bu tür önlemler gecikmeden, sezonun başlangıç noktası olan mart ayının sonuna kadar hızlı bir şeklinde alınması gerekiyor” dedi.

 

En çok Almanlar geldi

Gelen yabancıların milliyetlerine bakıldığında Almanlar ilk sırayı aldı. Şubatta 152 bin 911 Alman Türkiye’yi ziyaret etti. Almanları 106 bin 916 kişi ile İran ve 106 bin 413 kişiyle ise Gürcistan’dan gelen ziyaretçiler takip etti.

 

Antalya'ya gelen turist azaldı

Antalya’nın yabancı ziyaretçi sayısı 2015’in ilk üç ayında yüzde 2.6 düşüş gösterdi. Buna göre Antalya’ya yılın üç aylık döneminde gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 2.6 azalarak 546 bin kişiden 531 bin kişiye geriledi.

Ocak-mart döneminde Alman turistlerin sayısı yüzde 21 artarken, Rusya’dan gelenlerin sayısı ise yüzde 47 azaldı.

Antalya’nın üç aylık dönemde gerileme yaşadığı pazarlar arasında Hollanda, Belçika, Danimarka, İsveç, Avusturya, Ukrayna, Fransa ve İsrail öne çıkıyor.