'Tünel'i seviyoruz'

Dünyanın en eski ikinci metrosu, Karaköy ve Beyoğlu'nu birbirine bağlayan Tünel'in, 135. açılış yıl dönümü törenle kutlandı.

cumhuriyet.com.tr

İETT Genel Müdürü Hayri Baraçlı, kutlama nedeniyle Beyoğlu'ndaki İETT Genel Müdürlüğü binasından Tünel'i kullanarak törenin yapılacağı Karaköy'deki girişe gelerek, çalışanları tebrik etti. Yaptığı konuşmada, İETT olarak İstanbul halkına daha iyi hizmet verirken, kente mal olmuş marka mekanlardan biri olan Tünel'i de yaşatmaya devam ettiklerini kaydeden Baraçlı, ''Bizim için Tünel çok önemli, tarihimize sahip çıkıyoruz. Tarihine sahip çıkan topluluklar, geleceğin planlanmasında da önemli yol alırlar. Tünel'i seviyoruz. O bir tarih anıtı. Bu anıtı hep birlikte yaşatmaya gayret göstereceğiz'' diye konuştu. İETT'nin raylı sistem çalışmalarına devam ettiğini söyleyen Baraçlı, otobüsleri yenileme ve daha etkin ulaşımı sağlayacak teknolojik yatırımları da gerçekleştirdiklerini belirterek ''Hedeflediğimiz en önemli şey hizmet kalitesi ve halkımızın memnuniyeti'' dedi.

Baraçlı, basın mensuplarının bir sorusu üzerine, metrobüs zammının iptaliyle ilgili mahkemeye bilgi sunacaklarını belirterek, ''Mesafeli ücretlendirmeyle ilgili bir çalışmamız da var. Çalışmayla beraber (gittiğin kadar öde) sistemini metrobüse getirmeyi planlıyoruz'' şeklinde konuştu. Baraçlı konuşmasının ardından, beraberindeki İETT yetkilileriyle birlikte tünelin açılış yıl dönümü pastasını kesti.

Tünel'in yapımı

Londra'dan sonra dünyanın en eski ikinci metrosu olan Tünel, Fransız mühendis Eugene Henri Gavand'ın girişimiyle inşa edildi. Gavand, dönemin ticaret ve bankacılık merkezi olan Galata ve Beyoğlu arasında sürekli mekik dokuyan insanları gözlemledi, Yüksek Kaldırım Yokuşu ile Galip Dede Caddesi'ne alternatif bir yol düşündü. Bu iki merkezi birbirine bağlayacak asansör tipinde bir demiryolu projesi için Osmanlı padişahı Abdülaziz Han'ın huzuruna çıkarak projesini sundu, 10 Haziran 1869'da Tünel yapım imtiyazını aldı. İşletme süresi 42 yıl olarak belirlenen Tünel, ''yap-işlet'' modeli ile inşa edildi. 30 Haziran 1871'de başlayan çalışmalar 5 Aralık 1874'te tamamlandı ve Tünel 17 Ocak 1875 tarihinde törenle hizmete açıldı.

İlk yapım maliyeti 180 bin Osmanlı lirası olan Tünel tesislerinin enerjisi 150 beygir gücünde buhar makinesiyle sağlanıyordu. Devlet tarafından 1 Mart 1939'da 175 bin Türk lirasına satın alınarak millileştirilen Tünel, 3645 sayılı yasayla kurulan İstanbul ELektrik Tramvay ve Tünel işletmeleri Umum Müdürlüğü'ne (İETT) devredildi. İkinci dünya savaşında bazı malzemeleri satın alınamadığı için üç buçuk ay yolcularından ayrı kalan Tünel, Fransız Electro Enterprise tarafından 33 milyon lira sarfla tamamıyla yenilenerek şimdiki halini aldı. 350 beygir gücündeki elektrikli sistemiyle 573 metrelik mesafeyi 90 saniyede aşan Tünel, 16 metre boyundaki iki vagonuyla bir seferde 170 kişi taşıyor.
 

Bir tünel hikayesi

Tünel'in açılışının 135. yıl dönümü dolayısıyla hazırlanan broşürde, aşağıdaki Tünel hikayesine de yer veriliyor: ''Tünel geçmişte sadece İstanbullular için değil taşralılar için de ilgi odağı olur. Geçmişte İstanbul'a gelen taşralıları Galata köprüsünü satarak dolandıran Sülün Osman, yirmi hacı adayını ''sizi trenle hacca gönderiyorum'' diyerek kandırır, Karaköy'den Tünel'e bindirdikten sonra kayıplara karışır. Hacı adayları Beyoğlu İstasyonunda kendilerini inmeleri konusunda uyaran görevlilere direnir, ancak istasyonlar arasında beş kez gidip geldikten sonra kandırıldıklarını anlayarak ikna olurlar.''