Tunceli’de müze kütüphane
Tuncelili yazarlara ait belgelerin ve kitapların sergilenmesi amacıyla yazar Mesut Özcan tarafından kurulan Vecihi Timuroğlu Kütüphanesi; Ceyhun Atuf Kansu, Cemal Süreya, Behçet Necatigil, Edip Cansever, Cahit Külebi ve daha pek çok şaire ait bine yakın notun ve belgenin eklenmesiyle bir müze haline geldi.
cumhuriyet.com.trÖzcan, kütüphanenin kuruluş öyküsünü “Kütüphanemiz, aslında yazar Vecihi Timuroğlu’nundu. Vefatından sonra kütüphane ve arşivini eşi Aysel Çakır Timuroğlu’ndan alarak 2016 yılında Tunceli’ye taşıdım. Bunun duyulması üzerine, herkes elindeki şair ve yazarlara ait mektupları, notları bize vermek istedi. Böylece binlerce kitaplık bir kütüphane oluştu. Kütüphaneyi, öncelikle Tuncelililerin kitaplarını, arşivlerini, kütüphanelerini alarak kurmayı düşünmüştüm. Fakat ilgi o kadar büyük oldu ki başka yazarların da kütüphanelerini de aldım. Ressam Tülin Kaynak gibi resim bağışlayanlar da oldu. Ayrıca binlerce mektup da var” diye anlattı.
Mektuplara nasıl ulaştınız?
Eleştirmen Mehmet Yaşar Bilen, çoğunluğu 1980 öncesinde olmak üzere, bazı şair ve yazarların kendisine yazdığı yaklaşık 200 mektubu kütüphanemize bağışladı. Bunların arasında Öner Yağcı’dan Asım Bezirci’ye, Aziz Nesin’den Adnan Yücel ve Sunullah Arısoy’a, birçok şair ve yazardan mektuplar var. Yine 1980 öncesi çıkardığı “Sesimiz” dergisi darbeyle kapatılan yayıncı Hasibe Ayten, kendisine yazılan mektupları bağışladı. Cahit Külebi’nin, Ümit Yaşar Oğuzcan’ın, Hasan Hüseyin Korkmazgil’in, İsmet Kemal Karadayı’nın, Ceyhun Atuf Kansu’nun, Behçet Necatigil’in, Ahmet Özer’in, hatta 1977 yılında İlber Ortaylı’nın Amerika’dan yazdığı mektup bile var...”
TUNCELİ’DEN FOTOĞRAFLAR
Kütüphanede başka neler var?
Tunceli’nin tarihine, coğrafyasına, kültürüne dair belgeler, fotoğraflar da var. Bu kentte doğanların kitapları, mektupları, fotoğraflar. Tunceli’nin eski ve yeni haline dair, dönüşümüne dair belge, fotoğraf, kitaplar burada bulunuyor. Cemal Süreya, Cevat Geray ve Sezai Karakoç’un da kurucuları arasında yer aldığı Mülkiyeliler Birliği Yeşilay Derneği’nin, 50’li yıllardaki fotoğrafları, gezileri, 80 öncesi ODTÜ ve Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencilerinin yazdığı ve dağıttığı bildiriler, 12 Eylül darbesinden hemen sonra Tunceli fotoğrafları gibi birçok belge, fotoğraf, kitap var.
Bu belgeleri Tunceli dışında da sergileme imkânınız oluyor mu?
Kütüphanemizdeki bazı belgeleri, ülkemizin değişik yerlerindeki fuarlarda sergiliyoruz. Geçtiğimiz ay, Çankaya Belediyesi’nin düzenlediği Çankaya Kitap Buluşması’nda, kütüphanemizdeki bazı orijinal mektupları sergiledik. Bu mektupların Tunceli’de kurulan bir kütüphaneye ait olduğunu ziyaretçiler duyunca çok şaşırdı.
Kütüphane ile ilgili hayaliniz nedir?
Hayalim şu: Bazı mektupların ve notların orijinallerini, imzalı kitapları, ilimizdeki okullarda sergilemek. Öğrencilerimizin, belki de öğretmenlerimizin bu mektupları, notları; her şeyden önce bu el yazılarını görmelerini sağlamak istiyorum. Çünkü el yazısı bile neredeyse unutuldu. Mektup ise çoktan unutuldu. Bu kütüphanenin ülkemizin okuma-oranı en fazla illerinin başında gelen Tunceli’de bulunması önemlidir. Çünkü Tuncelililer, saydığım birçok yazarın, şairin kitaplarını almışlardır, adını, şiirini okumuşlardır. Yapmak istediğim şey, Tunceli’de bir “Tarih, Edebiyat, Sanat Kütüphanesi ve Müzesi” kurmaktır.
Bunun için belediye ile iletişime geçtiniz mi?
Tunceli Belediyesi’ne yer sağlaması için başvuruda bulunduk. Sonuç yok. Aslında bu, Kültür Bakanlığı’nın yapması gereken bir iş. Edebiyatımızın, tarihimizin belgeleri, tanıklıkları kayboluyor. Belediyelerimiz, o ilde var olanları derlemeli, toplamalı, bir araya getirmeli. Bir şairin adını yapılan bir binaya vererek kültüre hizmet edilmiş olunmuyor.