Trenlerin yükü arttı, gelirleri ikiye katlandı

Doğu-batı yönleri doğrultusunda kesintisiz bir demiryolu ana koridoru oluşturularak, gerek ulusal, gerekse Avrupa-Asya arasında transit ulaşım olanaklarının artırılması ve kombine taşımacılığın geliştirilesi amacıyla demiryolu yük taşımacılığı projelerine öncelik veren TCDD, demiryollarında uzun mesafeli ve yüksek miktardaki yüklerin taşınması avantajlı olduğu için son yıllarda, blok tren işletmeciliğine geçti. Bu kapsamda 158 adet yurtiçi, 33 adet uluslararası olmak üzere günde karşılıklı 191 adet blok yük treni çalıştırılıyor.

TCDD verilerinden yapılan hesaplamalara göre, TCDD'nin taşıdığı yük miktarı 2002 yılında 14,6 milyon ton iken, blok tren uygulamasıyla birlikte 2011 yılında 25,4 milyon tona yükseldi. 10 yıllık süreçte taşıdığı yıllık yük miktarını yüzde 74 oranında artıran TCDD'nin, yük taşımacılığından elde ettiği gelirde de yüzde 240'lık bir artış görüldü.

Uluslararası alanda da batıda, Almanya, Macaristan, Avusturya, Bulgaristan, Romanya, Slovenya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, doğuda; İran, Suriye ve Irak'a; Orta Asya'da Türkmenistan, Kazakistan ve Pakistan'a karşılıklı olarak blok trenler işleten TCDD, uluslararasında yük miktarını da son 10 yıllık süreçte yüzde 96 artırdı. TCDD'nin 2002 yılında toplam 1,3 milyon ton olan uluslararası yükü, 2011 yılında 2,55 milyon tona çıktı.

TCDD'nin taşıdığı yük içerisinde ihracat ürünlerinin payı arttı. Geçen yıl uluslararası alanda trenlerin taşıdığı yüklerin yüzde 53'ünü (1 milyon 356 bin ton) ithal ürünleri oluştururken, yüzde 46'lık kısmını ihracat ürünleri, yüzde 1'lik bölümünü ise transit geçişler oluşturdu. 2002 yılında taşınan yüklerin yüzde 60'ını ithal edilen ürünler oluştururken, bu oran 2011'de yüzde 53'e geriledi.

 

Konteyner taşımacılığı

Diğer taşıma modları arasında rekabeti kaldırıp işbirliğini amaçlayan konteyner taşımacılığı gün geçtikçe artan bir hızla ulaştırma sektöründe tartışmasız ve önemli bir taşıma şekli olmaya başladı. Bu kapsamda 2003 yılında 658 bin ton/yıl olan demiryoluyla yapılan konteyner taşımacılığı, 2011 yılında yaklaşık 12 kat artarak 7,6 milyon ton/yıla çıktı.

Asya ve Avrupa arasındaki kesintisiz yük trafiğinin sağlanması amacıyla, Tekirdağ Limanı'nın Muratlı'da mevcut demiryolu ağına bağlanması için Tekirdağ-Muratlı arasında yeni demiryolu hattı açan TCDD, Marmara Denizi'nde Kombine Taşımacılık projesi ile Derince-Tekirdağ arasında feribot işletmeciliği yapılarak Avrupa-Asya bağlantılı kesintisiz, hızlı ve kaliteli demiryolu taşımacılığı sağlanmak üzere işletmeye başladı.

Türkiye'nin asırlık rüyası ve dünyanın en önemli projelerinden biri olarak gösterilen Marmaray Projesiyle, Gebze'den Halkalı'ya kesintisiz demiryolu ulaşımı sağlamayı ve kentiçi trafik sorununa köklü çözüm oluşturmayı amaçlayan TCDD, bu hatta günde 42 yük treni çalıştırmayı planlıyor.

TCDD'nin önemli projelerinden birini de Avrupa ile Asya arasında önemli bir demiryolu koridoru olacak Kars-Tiflis-Bakü demiryolu projesi oluşturuyor. İnşaatına başlanan hatta ilk etapta yıllık 6,5 milyon ton yük taşınması öngörülüyor.