Trafikte kaybedilen hayatlar

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Cenevre ve New York ofisleri tarafından hazırlanan ve DSÖ'nün resmi internet sitesinde yayınlanan ''Yol Güvenliğine İlişkin İlk Global Değerlendirme'' başlıklı raporda, trafik kazalarında ölenlerin büyük bölümünü, sanılanın aksine araç içindeki kişilerin oluşturmadığına dikkat çekiliyor.

Raporda, yayaların, bisiklet ve motosiklet kullananların ''korunmasız'' gruplar olduğu belirtilirken, araçlarda bulunanların güvenliklerinin artırılmasına yönelik önlemlerde olumlu ilerleme kaydedildiği, ancak ''korunmasız'' gruba yönelik önlemlere hala ihtiyaç olduğu kaydedildi.

DSÖ'nün, dünya nüfusunun yüzde 98'ini temsil eden 178 ülkeden verileri değerlendirerek hazırladığı rapora göre, birçok ülkede hız limitleri, alkollü araç kullanımına yönelik cezaların artırılması, emniyet kemeri ve çocuk koltuğu kullanımının sıklaşması, kazalarda araç içinde bulunan kişilerin can kaybının azalmasına destek oluyor, ancak raporda kağıt üzerindeki yasa ve düzenlemelerin, tam anlamıyla uygulamaya geçirilemediği, etkin şekilde uygulanamadığı kaydediliyor.

Çalışmanın DSÖ'nün bundan sonra yol güvenliği konusunda yapacağı çalışmalara temel teşkil edeceğini ifade eden DSÖ Başkanı Dr. Margaret Chan, rapor için yaptığı değerlendirmede, ''Yayaların, bisiklet ve motosiklet kullananların ihtiyaçlarına yeterince dikkat edilmiyor. Trafikte yaralanma, sakatlık ve ölümlerin önüne geçilmek isteniyorsa, bu korunmasız gruplara yönelik özel önlemlere de odaklanmak gerekiyor'' ifadelerine yer verdi.

Raporda, ''korunmasız'' grupların, yol inşası ve altyapı çalışmaları sırasında mutlaka dikkate alınması tavsiye ediliyor.

En kötü karne Doğu Akdeniz'in

DSÖ'nün, ayrıntılı karşılaştırma yapmadan, 178 ülkedeki yasaları, ölüm oranlarını belirttiği istatistikler bölümünün sonunda yaptığı genel değerlendirmede, yasalarda bulunmasına karşın, ülkelerin yarısından azında emniyet kemeri, hız limiti gibi kuralların uygulandığı, trafik kazalarında ölümlerin yüzde 90'ının, dünyadaki tüm araçların yüzde 48'ine sahip olan az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde meydana geldiği kaydediliyor.
Türkiye'nin de içinde bulunduğu Doğu Akdeniz Bölgesi ile Afrika, trafik kazaları ve yol güvenliği alanlarında ''en kötü karneye'' sahip. Ancak Türkiye, uygulamaya koyulan yasalar, getirilen hız ve alkol sınırlamaları açısından bakıldığında, birçok ülkenin önünde yer alıyor.

''Anlayış değişmeli"

Raporu değerlendiren Avrupa Acil Tıp Birliği Başkan Vekili Dr. Ülkümen Rodoplu, araç içinde ölümlerin daha sık görüldüğü Türkiye'de, yaya ve bisiklet ile motosiklet kazalarının da azımsanmayacak oranda olduğunu söyledi.

Kaza sayısı, ölüm, yaralanma ve sakatlıklar, kural ihlalleri göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye'nin trafikte ''Avrupa'nın en kötüsü'' olduğunu söyleyen Dr. Rodoplu, trafikte can kaybının, araç içi ya da yaya, engellenebilmesi için gereken tüm önlemlerin eş zamanlı alınması gerektiğini kaydetti.

Dr. Rodoplu, yaya ve iki tekerlekli araçlar için ayrı yollar ile yayalar için sağlıklı kaldırımlar yapılmasının önemli olduğuna işaret ederek, Türkiye'deki genel sorunun yasal düzenlemeler değil, insanların anlayışlarının değişmesi zorunluluğu olduğunu belirtti ve şöyle konuştu:
''Trafikte Avrupa'nın en kötüsüyüz. Gerekli tüm yasalar çıktı, denetimler arttı, sonuç değişmedi. İnsanlar kendini kontrol etmeyi öğrenmeli. Yasalar ne kadar değişirse değişsin, Türkiye için fark etmiyor. Türkiye'de kazaların yüze 90'ı sürücü hatalarından kaynaklanıyor. Cezanın tek başına yeterli olmadığı açıktır, konunun ilköğretim düzeyinden başlayarak eğitim içinde yeniden ele alınması gerekiyor. Yollarımız gayet iyi durumda, yasal düzenlemeler var, denetimler arttı, ama görüyoruz ki, hala uykusuz ya da alkollü araç kullanımı, hatalı sollama birincil kaza nedenleri. Kontroller var ama en gerekli olan, kişilerin kendini kontrol etme noktasında ciddi sorunlar yaşıyoruz.''