TOMA gölgesinde toplu iş sözleşmesi

Son günlerde işçi eylemi, eyleme polis müdahalesi, sendikacıların gözaltına alınması ile gündeme gelen Petkim’de önceki akşam apar topar imzalandı toplu iş sözleşmesi. 2000 civarında işçiyi kapsayacak sözleşme imzalanmasıydı, Yüksek Hakem Kurulu devreye girecekti. Üç yıllığına imzalanan sözleşmede ilk altı ay için yüzde 6, diğer altı aylar için enflasyon oranında zam alındı.

Grev hep yasaktı

Gelelim bu sözleşmenin öyküsüne. Petkim; Türkiye’nin petrokimya hammaddesi üreten tekel konumundaki tesisi, 1965 yılında beş yıllık kalkınma planı çerçevesinde kurulmuş ülkenin önemli değerlerinden biri. İş kolu nedeniyle grev yasak. Orada örgütlü sendika Türk-İş’e bağlı ülkenin en mücadeleci sendikalarından biri Petrol İş... Her ne kadar bir önceki genel kurulda yapılan değişikliklerle biraz sessizleştirilse de Aliağa en mücadeleci şubelerden biri.

Grev yasağı kapsamındaki şirkette yıllardır fiili grev biçimi; vardiyadan çıkan işçilerin fabrikayı terk etmemesi ve satışı engellemesi, vardiya değişiminin nasıl, ne zaman yapılacağının ve ünitelerde kaç işçinin kalacağının kararının sendika tarafından belirlenmesi şeklinde yaşanıyordu.

Sendikanın olduğu ilk günden grev yasağı olan, bu nedenle de işçinin belli eylemleri yıllardır yaptığı Petkim’de bu yıl aynı eylemler polis, gözaltı ve TOMA’larla engelleniyordu.

Oysa bu sefer şirket yönetimi iktidarı ve devleti, göreve çağırıyor. Vali’nin de kayıtsız kalmadığı eylemler polis zoruyla engelleniyor. Sendikacılar kafaları asfalta bastırılarak sendika ve işçi eylemleri itibarsızlaştırılmak isteniyor. Devletin gücüyle direnişi bastırıyordu.

Petkim’e çalıştılar

Yaptığımız bir dizi görüşme sonrasında öğreniyoruz ki, özellikle anasaya referandumu sırasında ‘değişikliği en iyi anlatan kişi’ olarak nam yapan Cumhurbaşkanı’nın başdanışmanlarından, kısa bir süre milletvekilliği de yapmış kişi görüşmelerde işvereni temsil ediyordu.

Görüşmeler tıkanınca, sabaha karşı ‘ya sözleşme imzalanır ya da Yüksek Hakem Kurulu’na gider’ bilgisi veriliyor!

Ertesi gün Akbank sözleşmesini gündemine almış YHK, gündemine Petkim’i alıyor. Sendika, daha kötü sözleşme olmasın diye ‘kötünün iyisi’ bir sözleşmeyi ‘TOMA’ların gölgesinde’ imzalamak durumunda kalıyor.

Böylece bir yandan sendikal hareket etkisizleştirilip itibarsızlaştırılırken bir yandan da üç yıllık sözleşme enflasyon kadar zam oranlarıyla bağıtlanıyor.

Kârı 732 milyon lira Petkim’i satın alan Azeri SOCAR şirketi, petrokimya piyasasına hâkim olmanın yanı sıra rafineri yapımı ve doğalgaz yatırımlarıyla enerji piyasasında da önemli bir aktör olma yolunda. Şirkette özelleştirme sonrası FETÖ, ardından da özellikle son bir-bir buçuk yıldır AKP yapılanması olduğu ileri sürülüyor. Şirketin verdiği bilgilere göre, bugün Petkim’de 1.881’i mavi yaka, 547’ü beyaz yaka olmak üzere 2428 kişi çalışıyor. Geçen yılki üretimi 3 milyon 129 bin ton olan şirketin net satışı 4.352.591.000 TL. Net dönem kârı: 732 milyon TL. Socar’ın ülkedeki yatırımlarını şöyle özetlemek mümkün: Ülkenin en önemli endüstrileşme lokasyonundan birinde yer alan, büyüme ve yeni yatırım hedeflerine uygun altyapı ve araziye sahip, 60’ı aşkın petrokimyasal ürün yelpazesiyle tek hammadde üreticisi Petkim. Yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasiteli ilk özel sektör rafinerisi ve son 30 yıldan bu yana en büyük reel sektör yatırımı Star Rafinerisi. Türkiye’nin üçüncü, Ege Denizi’nin birinci büyük limanı Petlin. Doğalgaz pazarında yüzde 20 paya sahip Socar Gaz ve altyapı projesi Socar Fiber.