TGC Basın Müzesi'nin 25. kuruluş yılı kutlanıyor

Dünyadaki sayılı basın müzeleri arasında bulunan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Basın Müzesi, hizmete girişinin 25. yılını bugün müzede düzenlenecek törenle kutlayacak. Törene; TGC Başkanı Turgay Olcayto ve yönetim kurulu üyeleri de katılacak. Törende müzeye bugüne kadar katkıda bulunan kişi ve kurumlara Şükran Plaketleri takdim edilecek. Tören kokteyl ile devam edecek.

Basın tarihine yolculuk

Tarihi binasında 25 yıldır hizmet veren TGC Basın Müzesi, bir yandan basına emeği geçmiş kişilerin anı eşyalarını, fotoğraflarını, yağlı boya tablolarını, hatta hobilerini sergilerken bir yandan da basın teknolojisi ve teknoloji ile üretilen eserleri bünyesinde barındırmasıyla dünyadaki sayılı müzeler arasında yer alıyor. Müze kütüphanesinde gazeteciler tarafından bağışlanmış 15 bin kitap bulunuyor.

Basın Müzesi, basın teknolojisinin başlangıçtan günümüze değişimini gözler önüne seriyor. Müzede, dönemin çeşitli gravürlerine ve tarihçesine bakılarak Türkiye’deki ilk basım olayı olarak bilinen 1729’da İbrahim Müteferrika’nın kurmuş olduğu matbaanın maketi ve bastığı örnekler, taşbaskı, düz baskı makinesi, rotatif, giyotin ve çeşitli dönemleri yansıtan baskı makineleri yer alıyor.

Diğer odalarda ise Türk gazetecilik tarihinin başlangıcı olan 1828 tarihli Vakayi-i Mısriye gazetesi ile basın tarihinin ilk basamaklarını anlatan belgeler ve gazeteler, 2. Meşrutiyet’le birlikte gerçekleşen basın patlaması, Meclisin açılışı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu, Latin harflerine geçiş ve günümüze kadar ki süreci içeren belgeler, fotoğraflar da bulunuyor.

6 Nisan 1909’da Galata Köprüsü üzerinde katledilen ilk gazeteciden günümüze kadar öldürülen gazetecilerin fotoğrafları, “Öldürülen Gazeteciler” bölümünde yer alıyor.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi, müzecilik açısından taşıdığı bu nitelilerin yanı sıra kültür ve sanat etkinlikleriyle de dikkat çekiyor. Müzenin ikinci katında bulunan Cevat Fehmi Başkut Sanat Galerisi’nde 6 ayrı salonda sergi yapılabiliyor.

Uzmanlık kütüphanesi var

Müzenin üçüncü katında ise, uzmanlık kütüphanesi yer alıyor. Kütüphanede medya ile ilgili zengin kitapların yanı sıra 1923’ten bu yana basılı, mikrofilm ve cd-dvd olarak gazete ve dergilerin koleksiyonları bulunuyor. Ayrıca, Osmanlıca gazete ve dergi örnekleri ile gazetecilerin bağışladığı kitaplar ve kütüphane koleksiyonları da yer alıyor. Müzede ayrıca Nezih Demirkent Konferans Salonu ve Cep Tiyatrosu da bulunuyor.

Eskiden sansür binasıydı

Basın Müzesi, 1865 yılında dönemin Maarif Nazırı Safvet Paşa tarafından İtalyan Mimar G. Fosetti’ye Neo Klasik tarzda yaptırıldı. Maarif-i Umumiye Nezareti (Milli Eğitim Bakanlığı) ve İstanbul Darülfünunu hizmetlerinde kullanılan bina II. Abdülhamit döneminde Sansür Heyeti tarafından kullanıldı ve 1908 yılında Şehrülemaneti’ne (İstanbul Belediyesi) devredildi. Görkemli tarihi bina, Nezih Demirkent’in başkanlığındaki Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu ile İstanbul Belediye Başkanı Abdullah Tırtıl arasında yapılan anlaşmayla 1983 yılında Cemiyet’e tahsis edildi. 1984-1988 yılları arasında restore edilen bina 9 Mayıs 1988 tarihinde hizmete açıldı.