TBMM'nin 90. yıl kutlamaları

TBMM'nin 90. yıl kutlamaları kapsamında, TBMM arşivlerinden oluşan ''90. Yılda 90 Belge'' sergisi açıldı.

cumhuriyet.com.tr

TBMM Şeref Holü'ndeki serginin açılışı; kırmızı ve beyaz yaklaşık 9 bin kürenin altında, TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, eski TBMM Başkanları Bülent Arınç, Köksal Toptan, Cahit Karakaş ve İsmet Sezgin tarafından yapıldı.

Açılışta konuşan TBMM Başkanı Şahin, TBMM'nin 90. yılını sadece 23 Nisan 2010'da kutlamalarının, Meclisin tarihteki şanlı yeriyle uyumlu olmayacağını kaydetti. Şahin, kendinden önceki Meclis Başkanları Bülent Arınç ve Köksal Toptan'ın, 90. yıl hazırlıklarını başlatıklarını anımsatarak, teşekkür etti.

Şahin, TBMM Genel Evrak ve Arşiv Müdürlüğü bünyesinde 12 milyon belge arasında özellikle ilk Meclis dönemine ait bazı belgelerin tarandığını, 90 tanesinin tespit edildiğini söyledi.
İlk Meclisin zor şartlar altında görev yaptığına işaret eden Şahin, kağıt bulmakta bile zorlanıldığını, kağıtların kalitesinin de bunu gösterdiğini belirtti. Şahin, ilk Meclis açıldığında, ışıklandırmasının çevre kahvehanelerden getirilen iki gaz lambasıyla yapıldığını, sıraların okullardan alındığını anlattı.

Şahin, Meclisin hem cephede savaşı yönettiğini hem de yasama görevini yerine getirdiğini dile getirerek, bunları yaparken büyük devlet ciddiyeti görüldüğünü, her şeyin usulüne uygun yapıldığını, zabıtların usulüne uygun tutulduğunu anlattı.

İlk Meclisin sadece yasama görevi değil, ciddi bir denetim görevi de yaptığına işaret eden Şahin, 1. Meclisin görevi süresi içinde 91 gensoru verildiğini, 60'ının işleme konulduğunu, 733 tane yazılı ve sözlü soru önergesi sunulduğunu ifade etti. Şahin, bunların, Meclisin demokratik usullerle çalıştığını göstermesi açısından önemli örnek olduğunu vurguladı.
 


"Bugün dahil, bu mesajı gönlümde muhafaza ediyorum"

Şahin, Bakanlar Kurulunun, top sesleri Ankara'da duyulurken, TBMM'yi Kayseri'ye taşıma kararı aldığını anımsatarak, ''Niçin almış? Meclis ve Bakanlar Kurulu üyeleri biliyor ki Meclis kapanırsa, çalışamaz hale gelirse, milli mücadelenin başarıya ulaşması mümkün değildir. Meclis mutlaka açık kalmalı, çalışmalıdır. Bu karar uygulanmamış. Bu kararı alan da vazgeçen de bir tek hedefi gözlemiştir; o da Meclis, mutlaka açık kalmalı, Meclis mutlaka çalışmalarına devam etmelidir. Ben bugün dahil, bu mesajı gönlümde ve kafamda, altını çizerek muhafaza ediyorum, muhafaza etmenin gerekliliğini vurgulamak istiyorum'' diye konuştu.

TBMM Başkanı Şahin, kendisinden önce söz alan Yönetmen Sinan Çetin'in açıklamalarına da yanıt verdi. Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne, ülkenin bölünmez bütünlüğüne kast eden kim olursa olsun, cebinde hangi nüfus kağıdını taşıyor olursa olsun, ülkenin birliğini bütünlüğünü ve devletin güvenlik güçlerini hedef alan herkesle bu ülkenin devleti, güvenlik güçleri mücadele eder, etmek zorundadır. Türkiye, huzurun, sükunun içinde, bulunduğu bir ortamda kalkınmasını daha ileri hedeflere götürebilir. Özellikle iç barış, her şeyden çok daha önemlidir. Bunu sağlamak için başta Hükümete, devlet erkini temsil eden tüm kurumlarımıza, TBMM'ye görevler düşmektedir. Bu görevler şu ana kadar layıkıyla yerine getirilmeye çalışılmıştır, bundan sonra da getirilecektir.''

Yönetmen Sinan Çetin, yılbaşını geçirdiği Almanya'da, Berlin in Berlin filminde oynayan bir oyuncunun, kendisine Türkiye'de savaşın sona erip ermediğini sorduğunu, bu soruya çok şaşırdığını anlattı.

Çetin, oyuncuya, Türkiye'nin başka bir ülkeyle savaşmadığını, ölenlerin de Türkiye Cumhuriyeti kimliği taşıdığını, savaşın, Türkiye'nin kendi topraklarında olduğunu anlattığını belirtti. Batılıların gözünde, Türkiye'nin kendi içindeki sorunları çözemeyen bir ülke gibi göründüğünü savunan Çetin, bunların en kısa sürede çözülebileceğini söyledi. Çetin, ''Sizden, bu Meclisten daha üstün bir güç yok. Lütfen çözün. Allah size kuvvet versin'' dedi.

90 belge

Konuşmaların ardından serginin kurdelesini Şahin, Erdoğan, Toptan, Arınç, Karakaş ve Sezgin kesti.

Sergide, ''Mustafa Kemal Paşa'nın Osmanlı Meclis-i Mebusanı 4. Dönem Erzurum Mebusu Olarak Seçildiğine Dair Mazbata'', ''TBMM'nin İlk Albümü'', ''TBMM'de kurulan ilk komisyonlar'', ''TBMM'nin açılışının 2. gününde yapılan ilk gizli oturumun tutanağı'', ''Amasya milletvekilleri tarafından verilen zahireden alınacak aşar vergisi hakkındaki önergeler'' (Bu önergeler TBMM tarafından işlemden kaldırılan ilk dosyadır), ''TBMM'ye verilen ilk sözlü, yazılı soru önergesi'', ''TBMM Hükümeti ile Ermenistan Cumhuriyeti arasında yapılan Gümrü Anlaşması sürecindeki belgeler'', ''Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın 1924'te TBMM'de yaptığı açılış konuşmasının orijinal metni'', ''TBMM Genel Kurulunda Yüce Divana ilk sevk kararı, ''Milli Mücadele Karşıtı Olduğu İçin Yurt Dışına Sürülenlerin (150'likler) Affına Dair Kanun Tasarısı'', ''Laiklik İlkesinin Anayasaya Girdiğine Dair Kanun'', ''İdamın Kaldırıldığına Dair Anayasa Değişikliği'' nin de aralarında bulunduğu 90 belge yer alıyor.

Şahin ile birlikte sergiyi gezen Başbakan Erdoğan, sergi defterini de imzaladı. Erdoğan, deftere, ''90. Yılda 90 Belge Sergisi ile yakın siyasi tarihimizle buluştuk. Cumhuriyetimizin kuruluşunda önemli katkıları olan başta Gazi Mustafa Kemal olmak üzere, tüm Parlamento üyelerini rahmet ve minnetle anıyorum. Ruhu şad olsun'' diye yazdı.

Meclis Başkanı Şahin de defteri imzaladı ve TBMM İç Mekan Alan Kurgu Çalışmasını yapan Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Kavukçu'ya çini tabak hediye etti.
 

''Maliyet anlamın önüne geçmesin"

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, süslemelerin çok güzel olduğunu ifade ederken, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek de Meclis'in dokusuna uygun bir süsleme yapıldığını söyledi.

Arınç, Doç. Dr. Mehmet Kavukçu ile sohbet etti. Arınç, ''Meclise güzellik getirdiniz'' diyerek, Kavukçu'dan çalışmayla ilgili bilgi aldı.

Kavukçu, neden 9 bin kürenin bulunduğuna ilişkin soru üzerine, 9 binin; mekan ve kompozisyon için yeterli sayı olduğunu ifade etti.

Kürelerin, Türk bayrağını anlatmak için kırmızı ve beyaz olduğunu dile getiren Kavukçu, ''Cumhuriyeti dile getiren, Cumhuriyetin de temel kurumu olan bir yapı içinde, ancak böyle bir durumla, açılışı, anmayı yapabileceğimizi düşündüğüm için böyle bir çalışmaya girdim'' dedi.

Kürelerin maliyetine ilişkin soruları yanıtlamak istemeyen Kavukçu, ''Maliyet benimle ilgili durum değil. Sadece sanatçıyım. Piyasada, fiyatını bilirsiniz. Maliyet, anlamın önüne geçmesin. Bu tip şeyler ne Türk milletine ne de sanatına yakışır'' diye konuştu.

Serginin açılışında, Meclis zemininde Masonluğa ilişkin sembollerin yer aldığına dair haber de gazetecilerin gündemindeydi. Gazeteciler, milletvekillerine bu konuyla ilişkin sorular yönettiler.