'Tasarı, muhtemelen gündeme gelmeyecek'

Meclisin hangi tasarıları, ne şekilde görüşeceği ve hangi tür oylama yöntemini kullanacağına yönelik işlemleri yürüten "Kurallar Komitesi", ABD'nin 1915 yılı olaylarını "soykırım" olarak tanımasını isteyen tasarıyı, Temsilciler Meclisi'nin sabahki gündemine almadı. Ancak tasarının, dün saat 17.00'da başlayan oturumda gündeme gelme ihtimali bulunuyor.

Hoyer, yaptığı açıklamada, Ermeni tasarısının, bugün Temsilciler Meclisinin gündemine muhtemelen gelmeyeceğini belirtti.

Ayrıca, Eylül ayında, Rum-Yunan lobisine mensup milletvekillerinin girişimiyle KKTC'deki Rumlardan kalan dini mekan ve eserlerle ilgili Türkiye aleyhine karar çıkmasında kullanılan "suspension of rules (usul kuralların askıya alınması)" uygulaması da hala kullanılabilir.

Bu uygulama, Meclis Başkanı Nancy Pelosi'ye, tasarının Kurallar Komitesi'nde görüşülmesi sürecini atlaması ve Genel Kurulda ele alınması için belli çoğunlukta milletvekilinin bulunması şartını ortadan kaldırması imkanı sunuyor. Tüm bu nedenlerle, Ermeni tasarısının meclis gündemine gelmesi ihtimali sürüyor.

Türkiye ve Ermenistan arasında lobi savaşı

ABD'nin 1915 yılı olaylarını ''soykırım'' olarak tanımasını isteyen tasarının, Mecliste gündeme gelebileceğine dair haberler, ilk dakikadan itibaren ABD'deki Türk kuruluşlarını harekete geçirdi. Kongre üyeleriyle yoğun temaslarda bulunan Türk kuruluşları, Amerikalılar ve Türkleri destek vermeye teşvik ediyor. Ortak yaptıkları açıklamada, ABD'deki Türk toplumunu harekete geçmeye çağıran Türk-Amerikan Dernekleri Asamblesi Başkanı Günay Evinch (Övünç) ile Türk-Amerikan Dernekleri Federasyonu Başkanı (FTAA) Kaya Boztepe, Türk dostu Amerikalılar ve Türk toplumunundan, Kongre üyelerini arayıp, tasarıya karşı tavır almaya çağırmalarını istedi. Bunun için, ''https://writerep.house.gov/writerep/welcome.shtml'' adresini hazırlayan iki kuruluş, Kongre üyelerini arayacakların, mesajlarında belirtmeleri gerekenlere ilişkin ayrıntılı metin bile yayımladı.

Turkish Coalition of America (TCA) da Türk dostu Amerikalılar ve Türklerden, hazırlanmış metinlere sadece adları ve adreslerini yazarak, Kongre üyelerine e-posta atmaları veya faks çekmeleri çağrısında bulundu. Bunun yanında, Kongre üyeleri ile Meclis Başkanı Nancy Pelosi'nin ofisinin aranmasını isteyen TCA, Pelosi'ye ''tasarının Meclise gelmesinden duydukları endişeyi ve Türkiye ile Türk-Amerikalılara hakaret anlamına gelen tek taraflı tasarıyı gündeme getirmemesini istediklerini'' dile getirmeleri çağrısı yaptı.

Ermeniler telefonla arayıp destek istiyorlar

Buna karşın, tasarının Temsilciler Meclisi gündemine gelmesi için tüm gücünü sarf eden ABD'deki Ermeni kuruluşları da e-posta listelerindekilere, adlarına hitaben e-postalar gönderiyor. İnsanlardan, çevrelerindeki tüm arkadaş ve dostlarını da kendilerine yardıma davet etmelerini isteyen Ermeni kuruluşları, bu kez de Meclis'in çalışmaya başlamasına saatler kala listelerindeki herkesi telefonla aramaya başladı. Otomatik mesajla kişilerden, tasarıya destek verip Kongre üyelerini aramalarını isteyen Ermeni kuruluşları, kabul edenleri de telefondaki tuşlama yöntemiyle Kongre üyelerinin telefonlarına yönlendiriyor.

Namık Tan, kongre üyelerini bizzat aradı

Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği, Ermeni tasarısının Temsilciler Meclisi gündemine getirilmemesi için yürüttüğü çalışmaların kapsamını daha da genişletti. Edinilen bilgiye göre, Büyükelçiliğin tasarıyı engelleme girişimleri çerçevesinde, geçen haftaya göre daha fazla sayıda Kongre üyesine ulaşılırken, Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Namık Tan, Kongre üyelerini bizzat aradı. Büyükelçi Tan, Kongre üzerinde etkisi olan ABD'nin eski dışişleri ve savunma bakanları ile ulusal güvenlik danışmanlarıyla da gün içinde telefon görüşmeleri yaptı.

Büyükelçilik yetkilileri, Kongre üyelerinin ekipleriyle de yoğun bir telefon trafiği yürütürken, Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığıyla da temaslar sürdürüldü. Bu temaslarda, hem Beyaz Saray hem de Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin, konuyu yakından takip ettiklerini söyledikleri öğrenildi. Büyükelçiliğin çabaları sonucunda Amerikan Ticaret Odası'nın da devreye girmesi sağlandı. ABD Ticaret Odası yetkililerinin, Kongre üyelerine yönelik, Türkiye ile ilişkilerin önemine dikkati çekerek, bunun riske atılmaması ve ticari ilişkilere zarar verilmemesi gerektiği gibi uyarılarda bulunduğu öğrenildi. Türkiye için çalışan lobi şirketi de aynı yöndeki çalışmalarını sürdürürken, Büyükelçilik kaynakları, ABD'deki Türk toplumunun da konuyla ilgili çok duyarlı davrandığını, onların bu çalışmalarını takdirle izlediklerini belirtti.

"Obama'nın görüşü biliniyor"

Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs, ABD Temsilciler Meclisi gündemine gelmesi ihtimali bulunan Ermeni tasarısıyla ilgili olarak, ABD Başkanı Barack Obama'nın görüşünün bilindiğini söyledi.

Gibbs, basın toplantısında, bir soru üzerine, Türkiye ile ikili ilişkilerin "son derece önemli" olduğunu ifade etti.

"Obama'nın Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi veya diğer kongre liderleriyle görüşüp görüşmediğine" yönelik soru üzerine Gibbs, Obama'nın bu konuda belirli bir telefon görüşmesi yaptığını sanmadığını belirterek, "Kendisinin bu konudaki görüşleri biliniyor" dedi.

"Meclisle temas halindeyiz"

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Philip Crowley, Temsilciler Meclisi gündemine gelmesi ihtimali bulunan Ermeni tasarısı hakkında, Meclisle temas halinde olduklarını söyledi.

Crowley, günlük basın toplantısında konuyla ilgili bir soru üzerine, 1915 yılı olaylarıyla ilgili "tasarıya karşı olduklarınI ifade ettiklerini" hatırlattı.

Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi veya diğer Kongre üyelerini arayıp aramadığına yönelik soru üzerine Crowley, Clinton'ın arayıp aramadığıyla ilgili birşey söyleyemeyeceğini, ancak konu hakkında Temsilciler Meclisi ile temas halinde olduklarını kaydetti.