Talat: Kapı aralığında sıkıştık

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, TÜSİAD ile Kıbrıs Türk İş adamları Derneği'nin (İŞAD) hazırladığı 'AB Kapı Aralığında Sıkışmış Bir Ülke: Kuzey Kıbrıs' adlı raporun tanıtım seminerinin açılışında yaptığı konuşmada, şöyle dedi: ''Bu kapı nasıl aralandı, veya şimdi kapalı da olabilirdi, aslında kapalıydı, bunu herkes biliyor. Bu kapı, Kıbrıs Türk halkının Kıbrıs sorununu çözme iradesini ortaya koymasıyla aralandı. Ama aralandı, eğer çözebilseydi, o irade çözüme yeterli olabilseydi veya aynı anda diğer taraf da aynı iradeyi gösterebilseydi bugün tabii ki kapı aralığında olmazdı Kuzey Kıbrıs. Onun için bunun hiç unutulmaması lazım.''

Talat, Kıbrıs Türkü'nün Kıbrıs sorununu çözme iradesini sürekli olarak canlı tutması gerektiğini ifade ederek, ''Aksi halde bu aralık olan kapı kapanabilir ve kapanırsa da hiç kimse için iyi olmaz. Bunu hiç unutmadan hareket etmek lazım ve biz bu anlayışla hareket ediyoruz'' dedi.

Eşitsizlik

Kıbrıs sorununun müzakeresinin zor olduğunu, çünkü taraflar arasında eşitsizlik olduğunu dile getiren Talat, ''Bir tarafta çözüm olduğu takdirde çok şey kazanması mümkün olan taraf, diğer tarafta ise çözüm olmaması halinde bir şey kaybetmeyecek taraf vardır. Dolayısıyla bu eşitsizlik içerisinde çözüme ulaşmak zorlaşmaktadır'' diye konuştu.

Bu zorluğu her gün, her görüşmede yaşadığını, Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas'la yaşadığı bir örnekle anlatan Talat, şöyle devam etti: ''Bir defasında 'bu iş burada bitti' dedik, 'çıksın BM ve açıklasın. Sen söz verdiğin halde bunu kabul etmiyorsun, ben söz verdiğimi yapıyorum ama buna rağmen senin yapmaman nedeniyle bu süreç çöktü, çıksın BM açıklasın' dedim, (Hristofyas) da, 'çıksın, hiç bir sorun yok benim için' dedi. 'Sorun senin sorunun' demek istedi. İşte o nedenle bu gerçeği bilerek nasıl bir çekicilik, nasıl bir güdü yaratabiliriz ve Kıbrıs sorununun çözümünün gerçekten de iki tarafın da kazancına yol açabileceğini gösterebiliriz, bunu düşünmemiz lazım.''

Bunu, aslında kendilerinin değil, sorunun çözümünü isteyen uluslararası camianın düşünmesi gerektiğini kaydeden Talat, Kıbrıs Türk ekonomisinin de ihtiyaçlarını ortaya koyan söz konusu raporun bu kapsamda önemli olduğunu belirtti.

Talat, ülkedeki değişimi sağlamanın en büyük engelinin statüko olduğunu ifade ederek, ''Bunu bir güçlü inisiyatif, bir güçlü hareket değiştirmeli. Bunun başka çaresi yok. Aksi halde, bunun parçası haline gelen unsurlar ekonomideki yapısal değişikliklerin gerçekleşmesini engellemeye devam edecektir' diye konuştu.

 

'Kapı aralığında sıkıştık'

2004'de Kıbrıs sorununu çözme imkanını kaybedince, ''kapı aralığında sıkışıp kaldıklarını'' kaydeden Talat, ''Ne açıldı ne kapandı. Çözüm iradesini ortaya koyduğumuz için kapanmadı, aralık kaldı, ancak çözüm gerçekleşmediği için de tam olarak açılamadı'' diye konuştu.

Kıbrıs sorununun çözümü için şimdi yeni bir çaba içinde olduklarını, esas hedeflerinin Kıbrıs sorununu çözmek olduğunu dile getiren Talat, çözümün, bir bütün olarak Kıbrıs'ın ve Türkiye ile Yunanistan'ın da ihtiyacı olduğunu kaydetti.

BM ve uluslararası camia tarafından desteklenen sürecin başarıyla sonuçlanabileceğini ifade eden Talat, Güney Kıbrıs'ta Kıbrıs sorununun çözümü isteyen bir liderin yönetimde bulunduğunu, bunun önemli bir kazanım olduğunu, KKTC'de de aynı anlayış ve aynı çizginin bugün var olduğunu belirtti.

Kıbrıs sorununun çözümün mümkün olduğunu, en önemli hususun eşitlik meselesinde yattığını dile getiren Talat, burada görevin, sorunun çözümü isteyen uluslararası topluma, BM'ye ve AB'ye düştüğünü söyledi. Talat, Kıbrıs Rum tarafının çözüm için istekli hale gelmesinin sağlanması gerektiğini vurgulayarak, bu başarılırsa Kıbrıs sorununun çözümü için herhangi bir engel kalmayacağını, Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafının buna hazır olduğunu söyledi.

'Takvimsiz bir şey düşünemiyorum'

Kıbrıs Rum tarafının müzakerelerde takvim istemediğine işaret eden Talat, ''Takvimsiz bir şey ben düşünemiyorum. Bir çözümü sonsuza kadar müzakere etmeyi düşünemiyorum. Mutlaka kendi içinde bazı takvimlerin olması lazım'' dedi.

Talat, ''Kıbrıslı bir çözüm bulacağız, Kıbrıslılar müzakere edecek, doğru, ancak Kıbrıslılar her şeyi çözemeyebilir. Çünkü Kıbrıs sorunu artık uluslararası bir sorun haline gelmiştir'' dedi. Talat, Kıbrıs sorununu çözerken, uluslararası faktörün rolünün küçümsenmemesi gerektiğini kaydetti.

Hem takvime, hem de uluslararası ilgiye ihtiyaçları olduğunu dile getiren Talat, ''Bu, çözümün 'Kıbrıslı olması' karakterini değiştirmez'' dedi.

Kıbrıs sorununun çözümünde doğal zaman sınırları olduğunu, bunun mutlaka değerlendirilmesi ve hesaba katılması gerektiğini ifade eden Talat, KKTC'de Nisan 2010'da cumhurbaşkanlığı seçimi olduğunu, çözüm için çok önemli ve doğal sınırın KKTC cumhurbaşkanlığı seçimleri olduğunu söyledi. Talat, bu tarihten önce de, yıl sonunda Türkiye'nin AB ile ilişkilerinde ''sınanacağını'' bunun da doğal takvim olduğunu belirtti.