Suudilerin masalına bir Trump inandı

Riyad yönetiminin, 2 Ekim’de İstanbul Başkonsolosluğu’na girdikten sonra kendisinden haber alınamayan Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın “konsolosluk binasında yaşanan arbede sonucunda öldüğü” yönündeki açıklamasına uluslararası kamuoyundan tepki yağdı. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kaşıkçı’nın ölümünden derin üzüntü duyduğunu belirtirken ölüme ilişkin hızlı, kapsamlı ve şeffaf bir soruşturma yapılması, suçluların sorumlu tutulması çağrısında bulundu. Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Tajani, “Acilen Cemal Kaşıkçı’nın ölümüne ilişkin kanıtların incelenmesini sağlayacak titiz bir uluslararası soruşturma başlatılmalı” açıklamasını yaptı.

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü örgütü Genel Sekreteri Christophe Deloire, Suudi Arabistan’a yönelik uluslarararası baskının sürmesi gerektiğini ifade etti. Deloire, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Riyad üzerindeki baskıyı hafifletme yönündeki en ufak bir girişim, Suudi krallığına öldürme yetkisi vermek demektir” ifadelerini kullandı.

Kaşıkçı’nın kaybolması olayıyla ilgili Türkiye tarafından yürütülen operasyonda detayların gün yüzüne çıkmasının ardından Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da önümüzdeki hafta düzenlenmesi planlanan yatırım konferansını boykot edeceğini açıklayan İngiltere ve Hollanda’dan ise yaptırım sinyali geldi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı, Riyad’ın Kaşıkçı’nın ölümüyle ilgili açıklamasının ardından atılacak sonraki adımların değerlendirildiğini bildirdi. Hollanda Başbakanı Mark Rutte ise “Suudi Arabistan’ın olaya nihayet biraz da olsa açıklık getirmesi iyi bir gelişme. Ancak tam olarak ne oldu, kim sorumlu? Geniş çaplı araştırma yapılması önemli” diye konuştu. Almanya Başbakanı Angela Merkel de hâlâ hiçbir şeyin aydınlatılmamış olduğunu belirterek, “Daha net olunmalı” dedi.

Trump ‘güvenilir’ buldu

Körfez ülkeleri arasındaki baş müttefiki Riyad’a karşı “yeterince sert tepki” vermediği gerekçesiyle eleştirilen ABD Başkanı Donald Trump ise Suudi Arabistan’ın Cemal Kaşıkçı’nın ölüm şekli hakkında yaptığı açıklamanın güvenilir olduğunu savundu. Trump gazetecilere verdiği demeçte, Suudi Arabistan’ın Kaşıkçı’nın ölüm koşullarına ilişkin açıklamasının ‘“ilk ciddi adım” olduğunu vurgularken “Suudilere bazı sorularımız olacak. Bu konuda Kongre ile birlikte çalışacağız” dedi. ABD Başkanı, son gelişmeye rağmen silah satışı anlaşmasını koruyacaklarını, ancak Riyad’a “bir tür yaptırım” uygulamayı tercih edeceğini söyledi. Trump Suudiler’in “İran konusunda bir denge” olduğunu söyledi.

Partisi bile itiraz etti

Trump’ın “Riyad’ın açıklaması güvenilir” çıkışına partisi Cumhuriyetçiler içinden de ses yükseldi. Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelen senatörü Lindsey Graham, “Kaşıkçı ile ilgili yeni Suudi anlatısının durumu gerçekte olduğundan daha küçük göstermek için yapıldığından şüpheleniyorum” dedi. Beyaz Saray’dan ise Kaşıkçı’nın ailesine ve yakınlarına başsağlığı mesajı geldi.

Müttefikler yanında

Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn, Kaşıkçı cinayetinin ardından Suudi Arabistan’ın yanında saf tuttu, muhtemel yaptırımlara karşı çıktı. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) “Kral Salman’ın emir ve kararlarına saygı duyuyoruz” vurgusu yaptı. Mısır Dışişleri Bakanlığı “Suudi Arabistan’ın Kaşıkçı’nın öldürülmesinin ardından cesur ve kararlı bir şekilde adımlar attığı”nı savundu, Kahire yönetiminin Riyad’ın yanında olduğunu belirtti. Bahreyn’den gelen açıklamada ise “Suudi Arabistan’ın adaleti sağlayacağı” vurgulandı. Suudi Arabistan ve müttefikleri geçen yıldan bu yana Körfez ülkesi Katar’a ambargo uyguluyor, Yemen’deki iç savaşta ise İran destekli Husiler’e hava saldırıları düzenliyor.

‘Asiri görevden alındı’

Kaşıkçı’nın kaybolmasının ardından geçen 18 günün ardından Suudi gazetecinin konsoloslukta çıkan arbedede yaşamını yitirmiş olduğunu önceki gün itiraf eden Riyad yönetimi, olaya ilişkin Kraliyet danışmanlarından Suud el Kahtani’yle istihbarat dairesi müdür yardımcısı Ahmet Asiri’nin görevden alındığı belirtti.

<haber-yatay:1116530,1116867, 1117066>