Stresin ciltte yol açtığı hasarlar neler?
Yapılan bilimsel çalışmalar; güneşin zararlı ışınları, sağlıksız beslenme, yetersiz uyku ve stres gibi faktörlerin insan cildini yavaş ve derinden etkilendiğini ortaya koyarken, bu etkenlere bir de Covid-19’un yol açtığı stres eklendi.
cumhuriyet.com.trDermatoloji Uzmanı Dr. Serpil Pırmıt, "Özellikle son aylarda dünyada olduğu gibi ülkemizde de yoğun kaygıya yol açan, uykularımızı kaçırabilen Covid-19 pandemisi sürecinde yaşadığımız aşırı stres, hem beyin hem de vücut kimyasında değişikliklere yol açarak, aynı zamanda serbest radikallerin oluşumunu artırarak cildin yaşlanma hızını da artırabilir" dedi.
Dr. Pırmıt, stresin ciltte yol açtığı altı hasarı anlattı, uyarılarda ve önerilerde bulundu.
CİLDİ DAHA HIZLI YAŞLANDIRABİLİYOR
Kronik stres olumsuz etkisini yüzünüzde göstererek olduğunuzdan daha yaşlı görünmenize neden olabiliyor. Aşırı stresle artan kortizol hormonuna bağlı olarak ciltte kollagen ve hyaluronik asit sentezinin azalması sonucu ciltte kuruluk, ince kırışıklıklar, çizgiler ve cansız bir görünüm oluşabiliyor.
Stres aynı zamanda serbest radikallerin oluşumunu artırarak cildin yaşlanma sürecini hızlandırabiliyor. Stres altındayken sağlıklı alışkanlıkların terk edilmesi, daha uzun çalışma saatleri, uyku düzeninde bozulma, sağlıklı gıda tüketiminde azalma, kafein, alkol ve sigara tüketimi de yüzde yorgun görünüm, gözaltı morluğunda artma veya gözlerde şişlik oluşumuna neden olabiliyor. Cilt eski parlaklığını kaybederek daha soluk ve donuk bir görünüm alıyor.
CİLDİ KURUTUYOR
Vücudunuz stres altındayken savaş ya da kaç moduna girerken, vücutta kortizol ve adrenalin hormonlarında artış oluyor. Adrenalinin artması ile ter bezleri uyarılıp daha fazla terleme meydana geliyor. Hızlıca çok fazla su kaybı olması vücudun susuz kalmasına yol açtığından, eğer su tüketimi de yeterli değilse ciltte kuruluk oluşuyor.
Kortizol hormonunun etkisiyle, ciltte üretilen ve cilde nem ile parlak görünüm sağlayan hyaluronik asit sentezi azalıyor, bunun soncunda cilt kuruluğu artıyor. Aynı zamanda stresli günlerde nemlendirici kullanmayı ihmal etmek de cilt bariyerinde bozulmaya, ciltte pul pul dökülmelere yol açıyor, egzama oluşumu artıyor. Bu nedenle cilt bariyerini kuvvetlendirmek ve irritasyonu en aza indirmek için doğru ve yeterli nemlendirici kullanmanızda fayda var.
CİLDİN YAĞLANMASINI ARTIRIYOR
Stres altındayken vücuttan salınan kortizol hormonunun etkisiyle yağ bezlerinden daha fazla yağ sentezi yapılıyor. Bu da cildin daha fazla yağlanmasına, ciltteki porların tıkanmasına ve akne ataklarına neden olabiliyor.
Özellikle yağlı cilt yapısına sahip kişilerde bu eğilim daha fazla görülüyor. Ayrıca su kaybına bağlı olarak cildin kendini tamir sürecinde yavaşlama dolayısıyla yaraların iyileşmesinde gecikme de görülebiliyor.
SAÇLARDA DÖKÜLMEYE YOL AÇABİLİYOR
Stres, saçlı deri ve saçta değişik bulgulara neden olurken; bazı kişiler saçlarında yağlanmadan, bazıları kuruluktan şikayetçi olabiliyor. Stres durumlarında saç dökülmesi gelişebildiği gibi, dökülme hızlanabiliyor da. Kişiler saçlarında hem incelme hem de yoğun bir dökülme yaşayabiliyor. Bu dökülme stres durumundan aylar sonra ortaya çıkabilirken saçkıran hastalığı da gelişebiliyor.
TIRNAKLARA ZARAR VEREBİLİYOR
Dr. Serpil Pırmıt "Stres hayatın bir parçası olduğundan önemli olan onu nasıl ele aldığınız ve stresi yönetmeyi öğrenmektir. Cildinizi, saçınızı, tırnaklarını, tüm vücudunuzu etkileyebilen stres; tırnakların uzamasında yavaşlama, çizgilenmeler, kırılmalar ve tırnak yüzeyinde soyulmalar da meydana getirebilir. Cildinizi daha hassas ve reaktif hale getirecek kimyasal bir cevap oluşturur. Aynı zamanda cilt problemlerinin çözümünü daha da zorlaştırır" diyor.
CİLT HASTALIKLARINI ALEVLENDİREBİLİYOR
Stres altında salgılanan kortizol ve adrenalin hormonlarının etkisiyle vücutta ortaya çıkan inflamasyon yanıtına bağlı olarak sedef hastalığı, egzama, rozase (gül hastalığı), vitiligo, ürtiker gibi pek çok cilt hastalığı stresle alevlenebiliyor. Yapılan çalışmalar dermatoloji hastalarının yüzde 30’unda sorunun psikolojik bir problemden kaynaklandığını gösteriyor. Aynı zamanda kişinin cildinin kötü durumda olması, cilt hastalıklarının alevlenmesi mevcut stresi daha da artırabiliyor.