Srebrenitsa soykırımının 18. yıl dönümü (11.07.2013)

Tuzla kentinin Nezuk kasabasında, 3 gün önce başlatılan "ölüm yürüyüşü"ne katılan yaklaşık 5 bin kişi yürüyüşlerini Potoçari mezarlığında tamamlarken, yürüyüşe katılanlar geceyi, Potoçari çevresinde kurdukları çadırlarda geçirdi.

"Beyaz zambaklar" gibi dizilen uçsuz bucaksız mezar taşlarının bulunduğu Potoçari Mezarlığı'nda toplanan binlerce insan, dua edip kurbanların ardından gözyaşı döküyor. Bu gözyaşları, 18 yıl önce katledildikten sonra bedenleri parçalanan, toplu mezarlardan yıllar sonra çıkarıldıktan sonra kimlikleri güçlükle belirlenen kurbanlar için akıtılıyor.

409 soykırım kurbanının tabutu başında hüzün

Srebrenitsa'da, 11 Temmuz 1995'te katledilen 8 bin 372 Boşnak'tan, kimlik tespit işlemleri tamamlanan 409'u, bugün kılınacak cenaze namazıyla toprağa verilecek.

Potoçari Anıt Mezarlığı'na getirilen tabutların başında gözyaşı ve hüzün hakim. Parçalanan bedenlerden bulunabilen birkaç parça kemik, bugün insan onuruna yakışacak şekilde defnedilecek.

Toprağa verilecek soykırım kurbanları arasında doğduğu gün katledilen bir bebek de bulunuyor.

Cenazeler, öğlen kılınacak namazın ardından toprağa verilecek

Sırbistanlı ''Siyah Giyen Kadınlar'' Derneği üyeleri, soykırım kurbanlarının yakınlarına destek oldu

Üzerinde, ''Dayanışma'' yazan büyük bir pankart taşıyan Siyah Giyen Kadınlar Derneği mensupları, önceki yıllarda olduğu gibi, bu yılda soykırım kurbanları yakınlarına desteklerini gösterdi. Dernek üyeleriyle birlikte Potoçari Anıt Mezarlığı'na gelen Dernek Başkanı Staşa Zayoviç açıklamada, Sırbistan toplumunun Srebrenitsa'da yaşanan soykırımı tanıması için etik ve siyasi sorumluluk üstlenmesi gerektiğini söyledi.

Zayoviç, ''Sırbistan toplumu, soykırımla yüzleşmenin etik bir sorumluluk olduğunun farkına varmalı. Bunu, Lahey, Brüksel ya da Washington istiyor diye değil, kendilerine duydukları saygının geri dönmesi ve diğer insanlarla iletişim için yapmalılar. Başkalarına yaptıklarınızı kabul edince, kendinize yeniden saygı duymaya başlarsınız'' dedi.

Siyah Giyen Kadınlar Derneği'nin genç üyeleri de Srebrenitsa soykırımı kurbanlarının anısına, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da bisikletleriyle Srebrenitsa'ya kadar geldi. Belgrad'dan bisikletleriyle Srebrenitsa'ya gelen Miloş Starçeviç isimli genç dernek üyesi, yol boyunca kimi zaman destek kimi zaman da eleştiriye uğradıklarını, ancak hedeflenen noktaya vardıklarını söyledi.

Belgrad'da ''Srebrenitsa'' gösterisi

Öte yandan, ''Siyah Giyen Kadınlar'' Derneği, Avrupa'da, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak kabul edilen ve 8 bin 372 Boşnak erkeğin katledildiği Srebrenitsa soykırımında hayatını kaybedenleri anmak üzere, dün akşam Belgrad'da gösteri düzenlendi.

Cumhuriyet Meydanı'nda, ''Srebrenitsa soykırımını hiçbir zaman unutmayacağız'' başlıklı gösteriye katılan dernek mensupları, üzerinde soykırım kurbanlarının isimleri yazılı dövizler taşıdı.

Siyah Giyen Kadınlar Derneği mensupları, yaklaşık bir saat süren gösteride, Srebrenitsa soykırımı kurbanları için saygı duruşunda bulundu. Dernek Başkanı Staşa Zayoviç, yaptıkları gösterinin Potoçari Anıt Mezarlığı'nın Belgrad'a taşınmasını simgelediğini söyledi.

Zayoviç, ''Belgrad, soykırımı hala inkar eden bir şehir. Siyah Giyen Kadınlar, burada canlı anıt olmaya devam edecektir. Bir kez daha, Srebrenitsa'da öldürülenlerin bizim hayatlarımızda önemli izler bıraktığını belirtmek isterim'' diye konuştu.

Siyah Giyen Kadınlar Derneği'nin ilginç gösterisine ayrıca, ''Nefes Tiyatrosu'' ve ''Sanat Kliniği'' de destek oldu.

Gösteride kullanılan çarşaf, tepsi ve suyun mutluluğun, ölümün ve acının sembolü olduğunu söyleyen Zayoviç, ''Biz bu gösteriyle, Srebrenitsa'da sadece fiziksel anlamda hayatların son bulmadığını, aynı zamanda, hayallerin, umutların, beklentilerin ve yaşama sevincinin de son bulduğunu göstermek istedik'' dedi.

Zayoviç, Sırbistanlı devlet yetkililerinin, Belgrad'da bir anıt yapılması ve 11 Temmuz gününün ''soykırım günü'' olarak kabul edilmesi için hiçbir girişimde bulunmadığını ve yapılan girişimleri de kabul etmediğini belirtti.

Dernek mensupları, gösteride, beyaz çarşafların üzerinde kırmızı boyalı ayakkabılarıyla izler bıraktı. Bu arada, bazı vatandaşların eylem yapan dernek mensuplarına sözlü tacizde bulunduğu görüldü.

Srebrenitsa'da ne oldu?

Bosna'daki savaş sırasında, BM'nin güvenli bölge ilan ettiği Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995'te Ratko Miladiç'e bağlı Sırp birlikleri tarafından işgal edildi. İşgal üzerine BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, Sırplar'a teslim edildi.

Otobüs ve kamyonlara bindirilen Boşnaklar'dan 8 bin 372'si götürüldükleri ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda hunharca katledildi. Katledilenlerin cenazeleri, ülkedeki çeşitli toplu mezarlara gömüldü.