Soykırımcıya resmi kabul
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, Sudan’ın Darfur bölgesinde yaşanan insanlık dramından sorumlu tutulan ve pek çok ülke tarafından “soykırım suçlusu” olarak kabul edilen Sudan Cumhurbaşkanı Ömer Hasan el Beşir’i Çırağan Sarayı’nda kabul etmesi tepkilere neden oldu
cumhuriyet.com.trCHP’li Ahmet Ersin, Uluslararası Ceza Mahkemesi savcısının, hakkında tutuklama istediği El Beşir’in, Türkiye’de en üst düzeyde itibar görmesinin nedenini sordu. 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, El Beşir’in ziyaret istemini kabul etmemişti. Gül’ün El Beşir’den, Sudan’ın zengin petrol yataklarından Türk yatırımcılara daha çok öncelik tanınmasını istediği vurguladı.
BM Güvenlik Konseyi üyeliği için dünyada kulis faaliyetlerine hız veren Türkiye, ilk kez Afrika-Türkiye zirvesine ev sahipliği yapıyor. Çırağan Sarayı’nda dün başlayan ve bugün devam edecek olan zirveye 6’sı devlet başkanı olmak üzere 50 Afrika ülkesinin lideri katılıyor. Ankara, Türkiye-Afrika Zirvesi düzenleyerek özellikle 90’lı yıllarda “ihmal edildiği” düşünülen Afrika ülkeleriyle siyasi ve ekonomik ilişkileri de geliştirmeyi amaçlıyor. Türkiye yıl sonuna dek Afrika’daki büyükelçiliklerinin sayısını 12’den 27’ye çıkarmayı hedefliyor.
İşbirliği sürecek
5 yılda bir düzenlenmesine karar verilen zirve kapsamında “Türkiye-Afrika Ortaklığı İstanbul Deklarasyonu” yayımlandı. Deklarasyonda, “Afrika ve Türkiye’nin, uluslararası hukuka saygı, demokrasi, insan hakları ve hukukuna riayet, silahsızlanma, terorizmin önlenmesi ve terorizmle mücadele, küçük silahların yasadışı ticaretiyle mücadele, nükleer ve diğer kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi, sosyal adalet, açlık ve fakirliğin ortadan kaldırılması ilkelerine bağlı kalarak barış, güvenlik ve işbirliğini geliştirmek yönünde kararlı oldukları” vurgulandı.
El Beşir kendini savundu
Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Luis Moreno-Ocampo’nun geçen ay hakkında tutuklama emri çıkartılmasını istediği Sudan Cumhurbaşkanı El Beşir, bu kararın ardından ilk yurtdışı ziyaretini zirve kapsamında Türkiye’ye gerçekleştirdi. Darfur’da 35 bin kişinin doğrudan, 100 bin kişinin de dolaylı olarak ölümüne neden olmakla suçlanan El Beşir’in zirveye katılmasının önümüzdeki süreçte çok tartışılacağı belirtiliyor. Gül-El Beşir görüşmesi Çırağan Sarayı’nda yaklaşık 30 dakika sürdü. Basına kapalı gerçekleşen görüşme hakkında Reuters’a bilgi veren bir Türk yetkili, “Cumhurbaşkanı Gül, ırkı, dini, dili ne olursa olsun insani dramların herkesi çok üzdüğünü ve bu acının dindirilmesi için herkesin çaba göstermesi gerektiğini El Beşir’e söyledi” dedi. Yetkili, El Beşir’in de görüşme sırasında kendisini, “Biz katliam yapmıyoruz... Oradaki (Darfur) olaylar beni de üzüyor” diye savunduğunu belirtti. Aynı yetkili, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yürüyen sürecin görüşmede gündeme gelmediğini belirtti.
CHP’den soru önergesi
El Beşir’in İstanbul’da ağırlanması tepkilere neden oldu. CHP’li Ersin, Başbakan’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde, El Beşir’in ikinci kez Türkiye’ye geldiğini anımsattı. “Batılı ülkelerin zalimliği ve insan haklarına karşı işlediği ağır insanlık suçları nedeniyle dışladığı bir kişinin, Türkiye’de en yüksek derecede itibar görmesinin ülke imajını bozduğunu” belirten Ersin, El Beşir’in Türkiye’de en üst düzeyde itibar görmesinin nedeninin açıklanmasını istedi. Ersin, “Darbeci ve şeriatçı El Beşir’in sık sık Türkiye’ye davet edilmesi ülkemizin imajını bozmaz mı? Uluslararası insan hakları örgütlerinin tepkisine neden olmaz mı?” diye sordu.
El Beşir ocak ayında da Gül’ün davetlisi olarak Ankara’ya gelmiş ve Köşk’te resmi törenle karşılanmıştı. El Beşir’in Anıtkabir ziyaretinde deftere kendisi adına Sudan heyetinden başı kapüşonlu bir yetkilinin yazı yazması tepkiyle karşılanmıştı. El Beşir’in ziyaretine uluslararası insan hakları kuruluşlarının yanı sıra ABD ve AB ülkeleri tepki göstermişti.