SGK'ye denetim çağrısı: Şeffaflığı sağlamak şart

SGK; geliri 288, gideri 312 milyar lira. Anne karnına düşmüş çocuktan emekliye herkesten sorumlu. Yapılması gereken kurumu denetim dışına çıkarmak değil, şeffaflığını sağlamak.

Olcay Büyüktaş

Önce haber oldu ardından çeşitli köşelere konu. Ülkedeki yeni doğan çocuktan yaşlıya, çalışandan emekliye 79.7 milyon kişinin sosyal güvenliğinden sorumlu kurum, bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Sayıştay denetimi dışına çıkarıldı. Kurumun büyüklüğü ve görevi, ülkede yeterli bir sosyal güvenlik isteyen tüm duyarlı yurttaşlar gibi işi gereği bu alanda bulunanları, bu konuda kafa yormaya itti. Bunlardan ikisi de İzmir Tabip Odası Üyesi Dr. Ergün Demir ile İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi Dr. Güray Kılıç. Yaptıkları çalışma bir dizi veri içeriyor. Ancak veriler kadar vahim olan başka konular da var. Sayıştay’ın son denetim raporu ve kurumun 2016 yılı Düzenlilik Denetim Raporu verilerinden yararlanılmış çalışmaya göre, KGK’nin mali rapor ve tabloları güvenilir bilgi içermiyor ve mali saydamlığı yok. Oysa kurumun geçen yılki toplam geleri 288 milyar 559 milyon lira. Toplam gideri 312 milyar 734 milyon lira. Arada 24 milyar liralık bir açık söz konusu. Görünün o ki, bir dizi iş yapılırken bir dizi suistimal, hata, mükerrer işlem gündeme gelmiş. Kurum zarara sokulmuş. Hasta ve emekli yurttaşların garantisi olması gereken kurum, bir yandan aktüeryal denge yetersizliği bir yandan da bu usulsuz işlemlerle ciddi zafiyete uğratılmış. Hâl böyle olunca, 4 numaralı kararnemeyi çıkaranlara sormak gerekiyor; şimdi yapılması gereken SGK’yı denetim dışına itirek kurumu daha da zayıflatmak mı yoksa, SGKyı daha şeffaf hale getirerek, sağlıklı bir yapıya kavuşturmak mı?

Ölmüş kişilere de hizmet

Sayıştay SGK düzenlilik (mali ve uygunluk ) denetim raporlarından tespit edilen suiistimal ve usulsüzlük bulgularından bazı örnekler özetle şöyle; 

  • Denetim raporunda ‘’ölmüş kişilere sağlık hizmeti verilmiş gibi faturalandırmaları yapan Şanlıurfa’da 40, Adıyaman, Mardin, Şırnak ve Kırşehir’de 1 adet olmak üzere 44 sağlık kuruluşu söz konusu. 
  • Bu sağlık kuruluşlarından 30’unun geçen yıl da ölü kişiler adına fatura düzenlediği ve bu konu SGK’ya iletilmesine karşın Kurum, bu kuruluşlarla sözleşme yapmaya devam ediyor. (Sosyal Güvenlik Kurumu 2015 yılı Sayıştay Denetim Raporu sayfa 129;)

Bu reçete çok farklı!

  • 45 sağlık hizmet sunucusu, vefat eden hekimler adına 24.729 işlem yapıyor, reçete yazıyor. 
  • Maharetli hastaneler, bazı hastaları aynı tarihte iki hastanede yatarak tedavi etmeyi başarıyor.
  • Kurum, ölen 4.315 kişiye genel sağlık sigortası primi tahakkuk ettiriyor.

İsteyene indirim

  • İlave istihdam şartını sağlamayan işveren prim teşvikinden yararlanıyor, 3.206 işyerine yersiz prim indirimi uygulanıyor.
  • Genel sağlık sigortası prim gelirleri, sağlık hizmetlerini karşılıyor. Hatta, 2016’da 16.4 milyar lira fazla gerçekleşiyor. Genel sağlık sigortası fonunda kalması gereken bu para, yasaya aykırı olarak Sosyal Sigorta Fonu giderleri için kullanılıyor.