'Sermaye üzerine kısıt koyma Ocak ayına damgasını vurdu'

TİSK Aylık Ekonomi Bülteni Ocak sayısı yayımlandı. Bültende dünya ekonomisinin yeni bir yıla ciddi sorunlarla girdiğinin altı çizilerek, özellikle borçlanma sorununun Avrupa Birliği ülkeleri içinde Yunanistan, Portekiz, İrlanda ve İspanya ekonomilerinde sarsıntılara neden olduğu belirtildi. Bu süreçte yükselen ve gelişmekte olan ülkelerin bazılarının 2010 yılında önemli toparlanma gösterdiği dile getirilirken, Türkiye'nin içinde bulunduğu bu grupta 2010 yılında büyüme oranının hızlı bir şekilde arttığı bildirildi.
 

Sanayi üretim endeksinin artış trendi Kasım'da da sürdü

Sanayi üretiminde artış trendinin Kasım ayında da sürdüğünün belirtildiği bültende yüzde 7-8 aralığında artması beklenen sanayi üretiminin geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9.1 oranında artış gösterdiği ifade edildi. Sanayi üretimine alt sektörler itibariyle bakıldığında, 2010 yılı Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksinin yüzde 8.2, imalat sanayi sektörü endeksinin yüzde 9.7, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksinin ise yüzde 4.7 yükseldiğinin ifade edildiği bültende, "Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yedi sektörde sanayi üretimi gerilemiştir. Bir önceki yılın aynı ayına göre dayanıksız tüketim malları üretimi yüzde 0.9, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı yüzde 1.9, gıda ürünleri imalatı yüzde 1.4, tütün ürünleri imalatı yüzde 16.4, giyim eşyası imalatı yüzde 6.2, mobilya imalatı yüzde 2.8, makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı yüzde 13.7 azalmıştır" denildi. Kapasite kullanımının yıl içinde yüzde 68.6 ile yüzde 75.9 arasında gidip geldiğinin ifade edildiği raporda, "Kapasite kullanımı yılın son ayında ise beklentilerin aksine bir önceki aya göre düşüş göstermiştir. 2010 Kasım ayında yüzde 75.9 olan kapasite kullanımı, Aralık ayında yüzde 75.6'ya ve Ocak 2011'de de yüzde 74.6'ya gerilemiştir" ifadelerine yer verildi.
 

En büyük ihracat kalemi otomotiv oldu

2010 Kasım ayında en büyük ihracat kalemi, 947 milyon dolar ile otomotiv oldu. Bu kalemi 770 milyon dolar ile elektrikli makine ve cihazlar, 748 milyon dolar ile kazanlar, makine ve cihazlar, aletler, 656 milyon dolar ile demir ve çelik ve 624 milyon dolar ile örme giyim eşyası takip etti. Kasım ayında en yüksek ithalat kalemi her zamanki gibi 3.8 milyar dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar oldu. Bunu 1.8 milyar dolar ile kazan makine ve cihazlar, 1.5 milyar dolar ile motorlu kara taşıtları, 1.3 milyar dolar ile elektrikli makine ve cihazlar ve 1.3 milyar dolar ile demir ve çelik izledi.
 

Ocak-Kasım döneminde 851 milyon dolar net sermaye girişi oldu

2009 yılının Ocak-Kasım döneminde 851 milyon dolar net sermaye girişinin olduğunun ifade edildiği bültende, portföy yatırımlarında 2010 yılının aynı döneminde 16 milyar 514 milyon dolar tutarında net girişin gerçekleştiği belirtildi. Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümü altında, yurtdışında yerleşik kişilerin hisse senedi piyasasında Kasım ayında yaptığı 730 milyon dolar tutarında net alım ile birlikte Ocak-Kasım döneminde toplam 4 milyar 253 milyon dolar net alım gerçekleşti.

Hükümet, Kasım ayında yurtdışında tahvil ihracı yoluyla 686 milyon dolar tutarında borçlanma yaparak 2010 yılı Ocak-Kasım döneminde 4 milyar 82 milyon dolar net borçlanmada bulundu. Öte yandan, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında yurtdışı yerleşik kişilerce Kasım ayında yapılan 294 milyon dolar tutarındaki net alımla birlikte Ocak-Kasım 2010 döneminde toplam 10 milyar 262 milyon dolar tutarında net alım gerçekleşti.
 

'TCMB uyguladığı politika ile ekonominin yeterince ısındığına işaret ediyor'

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) uyguladığı politikaların ekonominin yeterince ısındığına ve harcamaların düşürülmesi gerektiğine işaret ettiğinin altının çizildiği bültende, uygulanan politikaların etkilerinin 2011 yılı ilk çeyreği büyüme oranında görebileceği bildirdi. Bültende, "TCMB cari açık düzeyindeki artışın kısa vadeli sermaye hareketleri ile finanse edilmesinin yaratacağı olası olumsuz sonuçlar nedeniyle Aralık 2010'da başladığı aktif para politikası ile faiz oranlarını düşürürken, zorunlu karşılık oranlarını artırmaya devam etmiştir" denilerek, TCMB'nin faiz oranındaki düşüşün yaratabileceği yurtiçi kredi genişlemesini engellemek için de 24 Ocak'ta zorunlu karşılık oranlarında önemli oranda yükselişe gittiğini belirtti.

Para politikasındaki bu sıkılaştırıcı uygulamalara yılın son altı ayında maliye politikasının da eşlik ettiğinin vurgulandığı bültende bunun sonucunda Aralık ayında bütçe açığının 16.1 milyar TL ve faiz dışı açığın ise 14.3 milyar TL düzeyinde gerçekleştiği belirtildi. 2010 Ocak-Aralık döneminde bütçe açığı 39.6 milyar TL, faiz dışı fazla ise 8.7 milyar TL düzeyine ulaştı. Bültende, bütçe açığının daha da aşağıya çekilmesini engelleyen unsur olarak ise Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan 55 milyar TL düzeyindeki transferler gösterildi.