"Sendikalar Türkiye'yi protesto ediyorlarsa nedeni hükümettir''

KKTC'nin 2. Cumhurbaşkanı Talat, Girne'deki evininde, yaptığı açıklamada, KTHY'nin, KKTC'nin yönetiminden çıkmasının, "siyasi açıdan çok ciddi bir yanlışlık" olduğunu ifade ederek, UBP hükümetini önlem almamakla suçladı.

"KTHY'nin Türk Hava Yolları'ndan (THY) ayrılmasının hata'' olduğu yönündeki eleştirileri yanıtlayan Talat, ''Kıbrıs Tük Hava Yolları, Türk Hava Yolları'ndan bizim çabalarımızla ayrılmış değil" dedi.

O dönem yaşanılanları özetleyen Talat, UBP hükümetleri, Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP)- Demokrat Parti (DP) ve UBP-DP hükümetlerinin, KTHY'nin Kıbrıs Türk yönetimine geçmesi için çaba gösterdiğini ve o dönem KTHY'nin Kıbrıslı Türklerin olması için bir mutabakat olduğunu kaydetti.

O dönem, KTHY'nin yüzde 50 hissesinin THY'nin, yüzde 50 hissenin de İnkişaf Sandığı'nın olduğunu anımsatan Talat, ''THY'nin olan yüze 50 hisse A tipi hisse olduğun için yönetim, THY'nin atadığı yöneticilerdendi. Zaman zaman KTHY Kıbrıslı Türklerin tamamen kontrülünden çıkıyordu. THY'nin atadığı, çeşitli siyasi mülahazalarla atanan kişiler tarafından istenildiği gibi kullanılıyordu. Kıbrıslı Türklerin lehine olacak şekilde de asla kullanılmıyordu, biraz geçmişe gidin, Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'la büyük kavgalar etmişti KTHY yönetimi, bunları unutmamak lazım'' dedi.

THY özelleşirken

O dönemde hep birlikte, KTHY'nin KKTC'ye geçmesi için büyük çaba ortaya konduğunu dile getiren Talat, THY özelleştirilirken, THY'nin KTHY hisselerini Özelleştirme İdaresi'ne devrettiğini ve alıcı beklediğini, o andan itibaren THY ortaklığının söz konusu dahi olmadığını kaydetti.
KTHY hisselerinin satışa konduğunu ve müşteri arandığını, doğal olarak o müşterinin kendileri olduğunu belirten Talat, 2005'de Cumhurbaşkanlığı'nın ilk dönemlerinde, THY'deki KTHY hisselerinin alındığını anımsattı.

KTHY hisselerini talep etmeselerdi, bir başka şirkete satılacağını ve bugün onların yönetmiş olacağını ifade eden Talat, ''Tekrar o eski kötü günlere dönmüş olabilecek idik. O nededenle de talep ettik, sağolsun Türkiye yetkilileri ve özellikle Başbakan Recep Tayyip Erdoğan büyük ilgi gösterdi ve THY'deki KTHY hisselerinin özelleştirme kapsamında KKTC'ye devredilmesini sağladı'' dedi.

"UBP kılını kıpırdatmadı"

Buna müteşekkir olduklarını, bundan sonra, koşulların da uygun olmamasıyla KTHY'nin iyi yönetilememesinin büyük sorunlar yarattığını, hükümetlerin de alması gereken tedbirleri almadığını dile getiren Talat, ''Hiç kimse kusura bakmasın, 1.5 yıldır tek başına iktidarda olan Ulusal Birlik Partisi (UBP) KTHY için kılını kıpırdatmadı'' dedi.

Türkiye ile yapılan bir anlaşma gereği KTHY'deki 137 personelin başka bir şirkete devredildiğini, ancak UBP'nin ''Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanma arzusuyla, Türkiye ile varılan mutabakat tersine çevrilerek, 137 kişinin yeniden KTHY'ye alındığını'' kaydeden Talat, KTHY konusunda, ''bugün yaşanılan gelişmelerin sorumluğunun, tamamen UBP hükümetinde olduğunu'' savundu.

Talat, ''Birbuçuk yıllardır iktidardaydılar. Birbuçuk yıldır ciddi şekilde KTHY'yi ayakları üzerinde durdurmak için çaba ortaya koysaydı, Türkiye Cumhuriyeti'nin desteğiyle bu iş olurdu. Bana göre KTHY'nin, KKTC'nin yönetiminden çıkması veya bu şekilde elden çıkması siyasi açıdan çok ciddi bir yanlışlıktır. Kıbrıs sorununun çözüldüğünü düşünün, Kıbrıs Rum tarafı 'Kıbrıs hava yolları' ile ortaklığa katılacak, ...biz, bizim yok'' diye konuştu.

Türkiye'nin yatırımlarıyla, Sımart projesinin uygulanmasının sonucu olarak, Kıbrıs Türk tarafının hava kontrol yeteneğinin çok iyi bir noktaya geldiğine işaret eden Talat, Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas ile yaptığı Kıbrıs müzakerelerinde, önce iki ayrı Fır, sonra tek Fır iki ayrı hava kontrol merkezi olabileceği tespitini yaparak, ''tek Fır, iki ayrı hava konrol merkezi'' önerisinde ısrar ettiklerini ve bunun ''büyük ölçüde kabul gördüğünü'' söyledi.
Talat, ''Çünkü bir ortaklıkta biz de, hava kontrolüyle, uçuşlarla, malvarlığı ile var olmak istiyoruz. KTHY de böyle bir unsurdu, ama ne yazık ki hükümetin aymazlığı yüzünden bu imkanı kaybettik. Ben buna çok üzüldüm'' dedi.

''KTHY'nin bu şekilde çökmesini kabullenemediğini'' ifade eden Talat, "-Bunun sorumluluğu, THY'den ayıran eski hükümetti- gibi mantıksız ve gerçek dışı iddialarla gözardı edilemez ve bu sorumluluk başkalarına da yüklenemez. Sorumluluk, hükümetindir" diye konuştu.

''Tatsız gelişmeler"

UBP hükümetini Türk hükümeti ile yapılan anlaşmaları uygulamamakla da eleştiren ve ''Olan budur'' diyen Talat, şöyle devam etti: ''Tabii bu başka şeylere de yol açıyor, maalesef. Türkiye'ye karşı Kıbrıslı Türkler arasında, belli çevreler de bile olsa, bir rahatsızlık yaratıyor ve Türkiye-Kıbrıs Türk gerginliği gibi hiç birimizin hoşuna gitmeyen tatsız gelişmelere yol açıyor. Bunun sorumluluğu da hükümete aittir. Bugün eğer sendikalar yollarda yürüyerek, Türkiye'yi protesto ediyorlarsa, bunu yaratan, kimse kusura bakmasın hükümettir. Tabii ki Türkiye para aktarırsa koşulları olacaktır, bu koşulları pazarlık edeceksiniz. 'Aman ben bugün kabul edeyim de yarın nasıl olsa uygulamam' havasına girerseniz bunlar olur işte. O yüzden eleştiri Türkiye'ye değil, Kıbrıs'taki yönetime, hükümete olmalıdır."

"Eroğlu'nun avantajı, foyası çıkarılmış bir Rum yönetimi"

Kıbrıs müzakerelerine ilişkin görüşlerini de aktaran Talat, müzakelerin çok yavaş gittiğini, Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nun bir kaç kez dile getirdiği, müzakareleri hızlandırma düşüncesini ciddi olarak masaya koyması gerektiğini söyledi.

''Sayın Eroğlu'nun avantajı, foyası ortaya çıkarılmış, bir çözüm için acele etmediği bizim tarafımızdan kanıtlanmış bir Rum yönetimi ile karşı karşıya olmasıdır. Ama isteksizlik karşılıklıdır tabii, bunu görüyoruz'' diyen Talat, müzakerelerin mülkiyet konusuyla başlanmasının ''büyük bir hata olduğunu'' kaydetti.

Bu konuda da kendisinin suçlandığını, ''seçilse de seçilmese de görüşmelere mülkiyetle başlanmasını Hristofyas'la kendisinin kararlaştırdığının'' söylendiğini aktaran Talat, şunları söyledi:
''Güya ben anlaşmışım, beni halk değiştirdi. Benim anlaşmam ne işe yarar? Olur mu böyle bir şey? Hadi seçildiğimizde devam edelim, seçilmediğimizde nasıl devam edecekmişiz mülkiyetle? Ben nasıl öyle bir anlaşma yapabilirmişim. Bu bile iddianın ne kadar mesnetsiz olduğunu gösteriyor. Böyle bir şey kesinlikle söz konusu değil. Bizim ısrarımız, önce 'Yöntim ve Güç Paylaşımı' başlığı sonuçlanacaktı. Biz, yoğunlatırılmış müzakereleri de bu nedenle yaptık.''

Hristofyas, ''Biz Talat'la anlaştık, mülkiyetle başlayacaktık'' dediyse Eroğlu'nun telefonla bunu kendisine sorabileceğini ama sormadığını kaydededen Talat, ''Hristofyas'ın söylediklerini doğru kabul etti. Yani demek ki, Hristofyas ne söylerse doğru kabul edecek, böyle bir şey de tabi düşünülemez'' dedi.

Müzakerelere mülkiyetle başlamanın ''iki yanlış'' içerdiğini ifade eden Talat , mülkiyetin, ''tıkanması en kolay, ilerlenmesi en zor konu olduğunu'', bu nedenle ciddi bir hata yapıldığını söyledi.

''Önce sorunun kaynağı çözülmeli"

Kıbrıs sorununun esas kaynağının ''Yönetim ve Güç Paylaşımı'' olduğunu ''bu konu çözümlenmeden mülkiyete geçmenin bir anlamı olmadığını, çünkü mülkiyetin, Kıbrıs sorununun yarattığı bir anomali olduğunu'' söyleyen Talat, ''O yüzden, önce Kıbrıs sorununun kaynağını çözmek, sonra yarattıklarını ortadan kaldırmak en doğru harekettir'' dedi.

Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nun, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'a, eylül ayında New York'da Hristofyas'ın da katılımı ile üçlü görüşme önerisini, Türk tarafının her zaman yaptığını, Rum tarafının da buna her zaman karşı çıktığını, o nedenle bunu ''önemli bir öneri gibi takdim etmenin fazla anlamı olmadığını'' kaydeden Talat, ''Tabi bizim talebimizdir, bu gerçekleşirse iyi olur, elbette destekleriz'' dedi.

''Aktif siyasette olacağım"

Bir soru üzerine, bir siyasi partinin başına geçmeyi şuan için düşünmediğini belirten, ancak ''açık kapı'' da bırakan Talat, ''aktif siyasette olacağını'' söylemekle yetindi. Çalışmalarını sürdürmesi için bir ofis sorunu yaşadığını dile getiren Talat, koruma sorunun da büyük ölçüde çözüldüğünü sözlerine ekledi.