Saraybosna'da 'İgman İnisiyatifi' toplantısı
Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, Balkan ülkelerindeki bazı sivil toplum örgütlerinden oluşan ''İgman İnisiyatifi''nin organizasyonuyla ''Dayton Anlaşması'nın tarafları arasında ilişkilerin normal boyut almasının 10. yıl dönümü'' başlıklı toplantı yapıldı.
cumhuriyet.com.trBosna Hersek parlamentosundaki toplantıya, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Üçlü Konseyi Başkanı Haris Sladziç, Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadiç, Hırvatistan Devlet Başkanı İvo Yosipoviç ve Karadağ Devlet Başkanı Filip Vuyanoviç, AB Delegasyonu Bosna Hersek Temsilcisi Dimitris Kourkoulas, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Üyesi Jelyko Komşiç ve İgman İnisiyatifi görevlileri katıldı. Sladziç, toplantıda yaptığı konuşmada, ''İgman İnisiyatifi''ni düzenlediği bu organizasyondan dolayı tebrik etti. Bu organizasyonun Batı Balkanlar'daki sivil toplum örgütlerinin başarısı olduğunu ifade eden Sladziç, ''Sivil toplum örgütleri halkı ve devlet yetkililerini bağlayan kurumlardır ve onların önemi büyüktür'' dedi.
''Bölgesel bir yaklaşım izlersek Batı Balkan ülkeleri ancak beraberce başarılı olabilir. Eğer güçlerimizi birleştirirsek her konuda çok daha başarılı olacağız'' diyen Sladziç, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Bölgedeki ülkeler birbirine çok benzerler ve neredeyse aynı özellikleri taşıyor. Biz bu bölgede herhangi bir olumlu sonuç ve herhangi bir başarı sağlamayan metotlarla tanıştık. Bu metotların en önemlisi şiddet uygulanmasıdır. Diyaloğun yerine şiddet uygulanırsa herhangi bir değişim sağlanamaz. Buna da şahitlik yaptık. Birbirimizi eleştirmek de pek fazla bir sonuç getirmez, çünkü biz 'topu rakibin bacaklarının arasından geçirmeye çalışırken gol atmayı ihmal ederiz'. Silahlar sadece insanların iç dünyalarını ve ruhlarını yıkar, ancak sınırları asla değiştiremez. Elimizde kalan tek ve en başarılı olabilecek yöntem diyalog ve bu yöntemi adım adım uygulayarak siyasi kültürün bir üst düzeyine ulaşmış olacağız. Ortak hareket etmemiz gerektiğinden bahsettiğimde sinerjiden bahsediyorum ve bu çerçevedeki her adım pozitif gelişmelerin bir göstergesidir. Avrupa Birliği içindeki sınırlar insanları ayırmıyor, aksine birleştiriyor.''
Tadiç'in konuşması
Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadiç de konuşmasına başlarken ''İgman İnisatif''ini kutladı.
''İgman İnisiyatifi''nin 10 yıl önceki Banya Luka'da (Bosna'daki Sırp Cumhuriyeti'nin başkenti) yapılan kuruluş toplantısına da katıldığına işaret eden Tadiç, ''Bu organizasyona katılan herkese gerçekten teşekkür etmek istiyorum'' dedi. Tadiç, 10 yıl önce arkadaşlıktan ve barıştan bahsetmenin çok zor olduğunu ifade ederek, ''İnsanların savaştan yeni çıkmaları, bu işleri zorlaştırıyordu. Şu anda artık bir değişim yaşıyoruz. Birbirimize AB yolunda yardım etmeliyiz ve bu konuda Bosna Hersek vatandaşlarına vizenin kaldırılmasında destek vereceğiz'' diye konuştu.
'Srebrenitsa törenlerine katılacağım'
Sırbistan'ın diyalog yanlısı olduğunu ve Bosna Hersek'in bütünlüğünü desteklediğini vurgulayan Tadiç, konuşmasını şöyle sürdürdü: ''Hırvatistan ve diğer komşuları da her konuda destekliyoruz. Sırbistan eski Yugoslavya'da işlenen suçlar için Lahey'de kurulan mahkemeyle işbirliği yapıp (Lahey'deki mahkemece aranan savaş suçluları) Ratko Mladiç ve Goran Haciç tutuklama yolundadır ve bu yolda aşırı gayret gösteriyor. Srebrenitsa'ya bu yıl gelip masum kurbanları anacağım. Her ülkenin lideri savaş suçlarını eleştirmeli ve bunlara karşı mücadele etmelidir. Bu topraklarda bir daha savaş olmasın ve tüm ülkelerin bütünlüğü korunsun. Eski Yugoslavya tecrübesi bölgedeki hiçbir ülkenin diğerine liderlik yapamayacağının göstergesidir ve bu ışıkta devam etmeliyiz. Kim ne derse desin buradaki milletler birbirine çok yakındır ve birbirlerinden daha yakınları yoktur. Geçmişte yaşanan acılara saygılı davranarak, gelecekteki her sorunu beraberce çözmeliyiz.''
'Şu anda atılan o barış tohumlarının meyvelerini görüyoruz'
Hırvatistan Devlet Başkanı İvo Yosipoviç, konuşmasında, Zagreb, Saraybosna, Belgrad ve Podgorica arasında bu birlikteliği sağlamaya çalışan ''İgman İnisiyatifi'' üyelerinin kendilerinden gurur duymalarını istedi. Barışı korumayı 10 yıl öncesinde kendilerine hedef kılan insanların ayrı bir cesarete sahip olmaları gerektiğini ifade eden Yosipoviç, ''Ancak şu anda atılan o barış tohumlarının meyvelerini görüyoruz'' dedi.
Batı Balkanlar'daki milletlerin birbirinden çok uzak görünse de aslında aynı problemleri yaşayan, aynı şeye sevinen, ortak kaderi paylaşan halklar olduğunu belirten Yosipoviç, şöyle konuştu: ''Hırvatistan şu anda AB'ye bir adım mesafede. Ama bu AB'ye girdiğimiz zaman komşuları unutacağımız anlamına gelmez, tam tersi komşularımıza daha çok ilgi göstereceğiz. Bunun çok doğal bir açıklaması da var; Herkes komşuluğun iyi olmasını ister. AB yolunda başarının sırrı, cesaret ve fedakarlıktır. Hepimiz milletlerimize daha iyi bir gelecek sağlamalıyız. Bazen belirli çerçeveden çıkan davranışlarımızın eleştirildiğini gördüğümüzde sakin olmalıyız ve işin asıl hedeflerine dönmeliyiz.''
İvo Yosipoviç, Hırvatistan'ın Bosna Hersek'in bütünlüğünü desteklediğini ve bu ülkede yaşayan tüm milletlerin aynı haklara sahip olmalarının taraftarı olduğunu vurgulayarak, ''Bosna Hersek'in bütünlüğü, Hırvatistan açısından hayati bir konudur ve bu sadece Hırvatistan için değil, bölgenin tamamı için geçerlidir. Bu yüzden buradaki herkesi davet ediyorum: güçlerimizi birleştirerek AB yoluna çıkalım, çünkü bu bizim ortak geleceğimizdir'' dedi.
Karadağ Devlet Başkanı Vuyanoviç'in konuşması
Toplantıya katılan Karadağ Devlet Başkanı Filip Vuyanoviç de ''İgman İnisiyatifi''nin belirli ve çok önemli hedefleri bulunduğunu ifade ederek, ''Bu hedeflerin arasında ülkeler arasındaki ilişkileri geliştirmek de bulunuyor. Fakat bu sadece devlet kurumlarını içermez. Bundan ziyade milletler arasındaki ilişkilerin de normalleştirilmesi çok büyük önem taşıyor'' ifadesini kullandı. Vuyanoviç, AB yolundaki işbirliklerinin hayati önem taşıdığını ve bu konuda Karadağ olarak komşularıyla her türlü ortak çalışmaya hazır olduklarını sözlerine ekledi.
Öte yandan Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi'nin Sırp Üyesi Neboyşa Radmanoviç başka bir programı nedeniyle toplantıya katılamadığı duyruldu. AB Delegasyonu'nun Bosna Hersek Temsilcisi Dimitris Kourkoulas da yaptığı kısa konuşmada, ''Hepimiz Batı Balkanlar'ın Avrupa geleceğini paylaşıyoruz'' dedi. "İgman İnisiyatifi", Bosna Hersek, Sırbistan, Karadağ ve Hırvatistan'daki çeşitli sivil toplum örgütlerinin bir araya gelmesiyle 10 yıl önce kuruldu. İnisiyatif, 1990'lı yıllarda Dayton Anlaşması'nı imzalayan ülkeler arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için çalışmalar yürütüyor.