'Rusya krizi' un fiyatlarını yükseltti

Uluslararası Hububat Konseyi'nin (IGC) hazırladığı rapordan alınan bilgiye göre, geçen sezon 677 milyon ton düzeyinde gerçekleştiği belirtilen dünya buğday üretiminin Temmuz 2010/Haziran 2011 döneminde, 33 milyon ton azalmayla 644 milyon tona ineceği tahmin ediliyor. Dünya buğday üretimi öngörüsünün geçen yılın yaklaşık yüzde 5 oranında altına inmesinde, özellikle yaz aylarındaki olumsuz hava koşulları nedeniyle Rusya başta olmak üzere Avrupa Birliği (AB), Kazakistan, Ukrayna ve Avustralya'nın bazı bölgelerinde verimin düşmesi etkili oldu.

Raporda, ABD ve Ukrayna'nın üretim tahminlerinin kısmen azaltıldığı not edildi. Dünya buğday tüketiminin ise geçen yıla göre 10 milyon ton artışla 660 milyon ton seviyelerine ulaşacağı öngörülüyor. Bu durumda üretimin, tüketimi karşılamayacağı belirtiliyor. Buğday ticaretinin de geçen yılın 5 milyon ton altında 122 milyon ton civarında gerçekleşmesi bekleniyor. Konsey, yemlik buğday için artan satın almaların dünya buğday ticareti öngörüsünü artırdığını, ancak dünya buğday ticaretinin halen, Yakın Doğu Asya'da azalan öğütmelik buğday gereksinimi nedeniyle, geçen yılın altında olacağını vurguluyor.
Üretim ve tüketim rakamlarına dünya dönem sonu buğday stoklarının 16 milyon ton azalarak 180 milyon tona gerileyeceği tahmin ediliyor. Özellikle Rusya ve AB'nin stoklarında önemli azalmalar beklendiği belirtiliyor. Başlıca ihracatçıların (AB, ABD, Arjantin, Avustralya, Kanada, Kazakistan, Rusya ve Ukrayna) dönem sonu buğday stoklarının 19 milyon ton düşerek 52 milyon tona ineceği öngörülüyor.
 

Ağustos ayının sonlarında başlayan fiyat artışları

Buğdayda yaz aylarında yaşanan sıkıntılar yüzünden başlayan fiyat artışları sonunda son 6 ay içinde buğday fiyatları, 200 dolar seviyelerinden 350 dolara çıktı. Dünyada fiyat artışları Türkiye'ye de yansıdı. Buğdayın Türkiye'deki kilogram fiyatı, 3 yıl önceki kuraklık dönemi fiyatlarına ulaşarak 0,75-0,80 lira seviyelerine ulaştı. Buğdaydaki 0,55-0,60 aralığından 0,80 liraya ulaşan fiyat artışı un fiyatlarını da tetikledi.

Bursa Fırıncılar Odası Başkanı Talip Andiç, un fiyatlarında temmuz-ağustos dönemine göre yüzde 25 civarında artış yaşandığını söyledi. Andiç, lüks ekmeklik unun 50 kilogramlık çuvalının 40-45 lira aralığından 50-55 lira seviyelerine yükseldiğini belirterek, ''Bu durum fırıncıların maliyetlerini önemli oranda yükseltti. Bu artışın sürmesi birçok bölgede ekmeğe zammı gündeme getirebilir. Ancak Toprak Mahsulleri Ofisi, bu artışları önlemek için harekete geçti'' dedi.

Öte yandan, piyasadaki spekülatif fiyat hareketlerini önlemek için sıfır gümrük vergisi ile 1 milyon ton buğday ithal etme yetkisi verilen Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), ilk aşamada 300 bin ton buğday ithalatı için ihale açtı.