Reel sektörün güveni geriledi (21.02.2011)

Gelecek üç aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki toplam istihdam, mevcut mamul mal stok miktarı ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, genel gidişat ve sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi.

Merkez Bankası, İktisadi Yönelim Anketi Şubat 2011 sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Şubat ayında imalat sanayinde faaliyet gösteren 2 bin 295 işyerine anket formu gönderilip, bin 903 katılımcıdan yanıt alındı. Yanıtlama oranının yüzde 82.9 olduğu anket sonucuna göre, Şubat ayında reel sektörün güven endeksi bir önceki aya göre 2.6 puan azalarak 111 seviyesine geriledi. Küresel ekonomik kriz nedeniyle 2008 yılının ikinci yarısı itibariyle iyimserlik sınırının altı olan 100'ün altında seyreden endeks 100.1'i görüldüğü (Temmuz ayı dışında) 2009 yılında da bu trendi sürdürmüştü.

Endeks, Ocak 2010'da başlattığı yükselişine Mayıs ayında ara vermiş, Haziran'da da gerilemeye devam etmişti. 2010 Temmuz'da yükselen endeks, son üç aydır kesintisiz olarak sürdürdüğü gerilemenin ardından Kasım ayında yükselişe geçmişti. Aralık ayında ise endeks bir önceki aya göre gerilemişti. 2010 yılı Ocak ayında tekrar yükselişe geçen endeks, Şubat ayında ise gerilemiş oldu. Bu arada endeksin üçer aylık hareketli ortalamaları Şubat ayında bir önceki aya göre 1.1 puan artarak 110.3 düzeyinde gerçekleşti.

Anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde sırasıyla gelecek üç aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki toplam istihdam, mevcut mamul mal stok miktarı ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, genel gidişat ve sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin değerlendirmeler endekse azalış yönünde yansıdı.
 

Mevcut toplam sipariş miktarı geçen aya göre 1 puan arttı

Mevcut toplam sipariş miktarı bir önceki aya göre 1 puan artarak 93.5'e yükseldi. Mevcut mal stok miktarı bir önceki aya göre 1.2 puan yükselerek 97.2 düzeyine ulaşırken, gelecek üç ay üretim hacmi 2010 yılı Şubat ayına göre 3.9 puanlık artışla 123.7 düzeyine çıktı. Gelecek üç ayda toplam istihdam bir önceki aya göre 1.2 puan artarak 110.7 düzeyinde gerçekleşti. Son üç ayda toplam sipariş miktarı 17.4 puan azalarak 110.2'ya geriledi. Anılan dönemde gelecek üç ayda ihracat sipariş miktarı ise 6.2 puan azalışla 117.9 düzeyine indi. Sabit sermaye yatırım harcaması 1.9 puan azalışla 120.4 oldu. Genel gidişatı gösteren endeks bir önceki aya 2.4 puan gerilemeyle 114.3 olarak gerçekleşti.
 

Reel kesimin güveni geçen yıla göre 5.8 puan arttı

Şubat ayında reel kesimin güven endeksi geçen yılın aynı dönemine göre 5.8 puan artarken, 3 aylık hareketli ortalamalar çerçevesinde MBRKGE 9.8 puan artış gösterdi. Mevcut mamul mal stok miktarı geçen yılın aynı ayına göre 1.1 puan yükselirken, genel gidişatın geçen yıla göre 6.2 puan, sabit sermaye yatırım harcaması 18.8 puan artış gösterdi. Mevcut toplam sipariş miktarı 28.9 puan yükselirken, gelecek üç ay toplam istihdamın ise 7.5 puan arttığı belirlendi.
 

Üretim hacminde artış diyenler lehine seyir zayıflayarak devam etti

İktisadi yönelim anketi 2011 yılı Şubat ayı değerlendirmelerine göre (imalat sanayinde faaliyet gösteren bin 903 işyerinin yanıtları, denge değerlerine göre genel olarak bakıldığında) son üç aya yönelik değerlendirmelerde üretim hacminde artış diyenler lehine olan seyir oldukça zayıflayarak devam etti. Son üç ayda alınan toplam, ihracat ve iç piyasa sipariş miktarlarındaki artış seyri de bir önceki aya göre zayıflayarak sürdü. Mevsim normallerine kıyasla yapılan değerlendirmelerde, mevcut toplam siparişler, ihracat siparişleri ve iç piyasa siparişlerinin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmeler zayıflayarak sürdü. Mevcut mamul mal stoklarının mevsim normallerinin üzerinde olduğu yönündeki değerlendirmeler de zayıflayarak devam etti.
 

Gelecek 3 ayda üretim hacminde artış beklentileri güçlenerek devam etti

Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde artış bekleyenler lehine olan seyir güçlenerek sürdü. Gelecek üç aydaki toplam sipariş miktarı ve iç piyasa sipariş miktarı beklentileri de önceki aya kıyasla güçlenirken, ihracat sipariş miktarlarındaki artış beklentileri ise zayıfladı. Gelecek üç aydaki toplam istihdam artış beklentisinin güçlenerek sürdüğü, gelecek on iki aya ilişkin sabit sermaye yatırım harcamalarında artış yönlü seyrin ise zayıflayarak devam ettiği gözlendi.

Ortalama birim maliyetlerinde son üç aydaki artış eğilimi güçlendi

Ortalama birim maliyetlerinde son üç aydaki artış eğilimi güçlenirken, gelecek üç aydaki artış beklentileri ise zayıflayarak devam etti. Gelecek üç ayda satış fiyatlarındaki artış beklentilerinin de zayıflayarak sürdüğü gözlendi. Gelecek on iki aylık dönem sonu itibarıyla yıllık ÜFE beklentisi ise geçen aya kıyasla 0.3 puan artarak yüzde 7.8 oldu. Sanayi dalındaki genel gidişat konusunda iyimserler lehine olan seyir, önceki aya göre zayıflayarak devam etti. İçinde bulunduğu sanayi dalı hakkında bir ay öncesine kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 20.2 olurken, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 5.9, görüşünün bir ay öncesine göre değişmediğini belirtenlerin oranı ise yüzde 73.9 oldu.