Ormanları yangından 'keçiler' koruyacak

Keçilerin ormanda otlatılmasını yasak olmaktan çıkaran torba yasanın ardından, bir süre önce yayımlanan yönetmelik, ''fahri dip temizleyicileri'' olarak görülen bu hayvanların ormana dönmelerinin önünü açtı.

Yeni yönetmelikte, keçilerin, ''Ormanda seyreltme yaptıkları, dipte biriken otları temizledikleri, yangın çıkmasının önüne geçtikleri ve açtıkları patika yollar sayesinde ise yangının iç bölgelere yayılmasını engelledikleri'' gerekçesiyle ormana girmelerine izin verildi.

İzmir İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Özer Türer, ormanlarda ve orman içinde bulunan otlak, yaylak ve kışlaklarda hayvan otlatılmasına ilişkin usul ve esaslar hakkındaki yönetmelikle, keçilerin ormana zarar vermediğinin, aksine yangını önlediğinin kabul edildiğini söyledi.

Türer, keçilerin ormanda otlatılmasıyla, orman yangınlarında geçmiş senelere göre azalma yaşanacağını savunarak ''Hassas orman alanlarında yangın riskini en aza indirmek için birinci derece yanıcı madde olan ot, çalı, çırpıyı azaltmanın en iyi yöntemi, bu alanları keçi ve koyun otlatmasına açmaktır'' dedi.

Hangi alanlarda otlatma yapılacağının orman il müdürlüklerinin planlaması ile belirleneceğini belirten Özer Türer şunları söyledi: ''Keçinin orman için günah keçisi olmadığı anlaşıldı. 40 yıl önce çıkan kanun keçileri adeta ormanın yok edicileri gibi görüyordu. Yeni kanun önemli düzenlemeler içeriyor. Yeni filiz alanlarında otlatılma yapılmasına bizler de karşıyız. Yeni dikilen alanlar ile fidanlıklar dışındaki tüm alanlarda izin almak kaydıyla keçi otlatılabilecek. İlk olarak orman müdürlükleri ve şeflikleri tarafından otlatma planlaması yapılacak. Otlatma alanları ve otlatma zamanı belirlenecek. Üreticilerin, orman içinde otlatma ya da geçiş için orman işletme şefliğine dilekçe ile müracaat ederek izin almaları gerekiyor.''

 

'Düzenleme keçi varlığını artıracak'

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 1994 yılında 9 milyon 564 bin olan keçi varlığı, 2009 yılında 5 milyon 128 bine geriledi. Son yıllarda kurulan çiftliklerde yapılan besiyle keçi varlığının 7 milyon seviyesine çıktığını anlatan Türer, ''Yeni düzenleme sektörün önünü açtı. Orman olan her yere keçinin girmesi yasaktı. Herkesin şikayeti 'ormanlara giremiyoruz' yönündeydi. Ormana giren keçi için sahibine bin liradan 7-8 bin liraya kadar ceza kesiliyordu. Urla'daki keçi, sınır komşu ilçe olan Seferihisar'da yakalandıysa ceza iki katına çıkıyordu. Şimdi iki yıl içinde keçi varlığı 10 milyona ulaşır'' diye konuştu.

 

'Keçiler ormanda fahri dip temizleyicisidir'

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Orbaş, ormana zarar verdiği söylenen keçilerin aslında ''fahri dip temizleyicileri'' olduğunu söyledi.

Keçilerin orman içinde yaptıkları seyreltme ve açtıkları patika yollarla hem yangın çıkmasını hem de iç bölgelere yayılmasını önlediğini belirten Orbaş, ''Selülozu yüksek bitkileri tercih eden keçiler, makiliklerde bir tarafta dipte biriken otları temizlerken, diğer taraftan ağaçların üst dallarına 1,5-2 metre kadar uzanıp besinlerini sağıyor. Doğal olarak ağaçları budayıp yangından koruyor. Keçinin olmaması durumunda diğer otlar gelişiyor ve yazın kuruyan bu otlar mercek etkisi yapan cam kırıkları nedeniyle yangına davetiye çıkarıyor'' diye konuştu.

Keçilerin orman alanlarına zarar verdiğinin bilimsel bir dayanağının olmadığını anlatan İbrahim Orbaş, sözlerini şöyle tamamladı: ''Keçiler bu coğrafyanın bir parçası. Bu hayvanlar fidanları ve ağaçların filiz kısmını yiyiyor. Geçmişte keçilerin olduğu yerlerde ormanlar yok olmadı. Doğayı dengesine bırakırsanız kendi kendisini onarır. Ormandan niye çıkarıldıklarına bir anlam veremiyorduk. Kontrollü otlatmanın yararlı olduğunu düşüyoruz.''