Ölmediysen aç kal

Eynez’de 301 madencinin yaşamını yitirdiği ocağı işleten Soma Kömürleri AŞ, 2 bin 850 madenciyi işten attı. Şirketin malları üzerindeki tedbir kararı nedeniyle işçilerin ihbar ve kıdem tazminatları da tehlikeye girdi. İlçede yeni bir “sosyal facia” yaşandığına dikkat çekilirken, Türkiye Maden-İş Sendikası atılan işçilerin tazminatlarının ocakların asıl sahibi olan Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) yani Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından bir an önce ödenmesini istedi. Sendika, atılan işçilerin de kamuda işe yerleştirilmesini önerdi.

Soma’da Soma Kömürleri AŞ tarafından işletilen Eynez, Atabacası ve Işıklar ocakları bulunuyor. Daha önce Işıklar ocağında üretime izin verilmişti. Şirket üretime kapalı olan facianın meydana geldiği Eynez ile Atabacası’nda ise binlerce işçiyi işten çıkardı. Önceki akşam Eynez ocağından 2 bin 250 işçi, Atabacası’ndan da 600 işçi olmak üzere toplam 2 bin 850 işçi işten atıldı. Eynez’in kapatılacağı kalan 300’e yakın işçinin de şirketin diğer ocağı olan Işıklar’a kaydırılacakları öğrenildi. Atılan işçilerin cep telefonlarına “4-A kapsamına ait işin sonlanması nedeniyle işten ayrılış bildiriminiz 30-11-2014 tarihinde yapılmıştır. Sağlıklı ve güvenli günler dileriz” mesajı atıldı. Bunun üzerine işçiler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İletişim Merkezi olan “Alo 170’i” telefon yağmuruna tuttu. Bu işçilerin ihbar ve kıdem tazminatı hakları bulunuyor. Ancak şirketin malvarlığı üzerindeki tedbir nedeniyle ihbar ve kıdem tazminatlarının nasıl ödeneceği soru işareti yarattı. Bu konuda sorumlunun ocakların asıl sahibi olan TKİ olduğuna vurgu yapıldı.

Sendikadan 4 öneri

Soma Kömürleri AŞ’de örgütlü bulunan Türkiye Maden-İş Sendikası’nın Başkanı Nurettin Akçul “toplu işçi kıyımının” maden faciasının ardından Soma’da yeni bir “sosyal facia” yarattığına dikkat çekti. Akçul, ihbar ve kıdem tazminatlarının ödenmesi başta olmak üzere 4 öneride bulundu. Soma Kömürleri AŞ’nin işlettiği ocakların asıl sahibinin TKİ olduğuna işaret eden Akçul, üç ocaktan işletmeye elverişli görülenlerin, iş güvenliği tam ve eksiksiz olarak sağlandıktan sonra devlet yani TKİ tarafından işletmeye açılmasını istedi. İşten çıkarılan işçilerin de bu ocaklarda istihdam edilmesini talep eden Akçul, “Zaten, alt işveren ilişkisi nedeniyle, TKİ asıl işveren olarak bu ocaklar ve ocaklarda çalışan işçilerden sorumludur. Bu sorumluluğun gereğini yerine getirmelidir” dedi. Akçul, eğer, TKİ ve Enerji Bakanlığı bu ocakları işletilemez nitelikte buluyorsa da işten çıkartılan ya da çıkartılacak olan bütün Soma Kömürleri A.Ş işçilerininin TKİ’nin işyerleri ile diğer kamu maden işletmeleri öncelikli olmak üzere kamu işyerlerinde istihdam edilmesini önerdi. Soma kömürleri AŞ’nin mal ve gelirleri üzerinde tedbir kararı bulunduğuna dikkat çeken Akçul, işçilerin kıdem ve ihbar alacaklarının ödenmesinde sorun yaşanacağına vurgu yaptı. İhbar ve kıdem tazminatı konusunda asıl işveren olarak TKİ’nin, dolayısıyla da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın sorumlu olduğuna işaret eden Akçul, ihbar ve kıdem tazminatlarının TKİ tarafından ödenmesi gerektiğini belirtti. Akçul bu ödemelerin zaman geçirilmeden yapılması gerektiğini vurguladı. Akçul, işten çıkarılan işçilerin borçlarının da uzun vadeli ertelenmesi gerektiğini belirtti.