Obama'nın Çin temasları

Barack Obama ve Çin Devlet Başkanı Hu Cintao Pekin'de buluştu. Liderlerin basınla bir araya gelmesinde gazetecilerin soru sormasına izin verilmedi. İlk sözü alan Hu Cintao, makro ekonomik politikalar ve finans politikaları konusunda diyaloğu artırma ve işbirliğini genişletme konusunda mutabık kaldıklarını ifade ederek, aralarındaki ekonomik ve ticari sorunları, ticari ilişkilerin sağlıklı gelişmesinde ısrar ederek, eşit istişare yoluyla uygun şekilde çözmeye çalışacaklarını söyledi.
 

"Ticari korumacılıkla mücadele"

Çin lideri, Obama ile görüşmesinde, mevcut koşullarda iki ülkenin her türlü ticari korumacılığa karşı çıkmaya ihtiyacı olduğunu vurguladığını belirtti.

ABD Başkanı Obama, Hu ile Pittsburg'daki G-20 zirvesinde verilen taahhüdü sürdürme ve daha dengeli ekonomik gelişme stratejisinde ısrar etme konusunda anlayış birliği içinde olduklarına işaret ederek, bu stratejiyi, ABD'nin daha fazla tasarruf etmesi, daha az harcaması ve uzun vadeli borçlarını azaltması, Çin'in de ekonomisini yeniden dengelemek için politikalarında geniş çaplı düzenlemeler yapması ve iç talebi canlandırması olarak tanımladı.

Obama, "Çin tarafının geçmişteki açıklamalarında zamanla döviz kurlarını piyasaya göre belirleyeceklerini ifade etmelerinden memnuniyet duyuyorum" diye konuştu.


İnsan hakları ve Tibet konusu

Çin lideri Hu, iki tarafın birbirlerinin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı duyma şeklindeki temel ilkeleri teyit ettiğini ve bu ilkelerin herhangi bir şekilde baltalanmasını desteklemediğini kaydederek, "Eşitlik, karşılıklı saygı ve birbirinin iç işlerine karışmama ilkeleri temelinde insan hakları ve din konularındaki anlayışı artırmak ve farklılıkları azaltmak için diyaloğu sürdüreceğiz" dedi.

Obama da Hu'ya ABD'deki temel inancın her erkek ve kadının temel insan haklarına sahip olduğunu, bunun sadece ABD'ye özgü olmadığını, evrensel olduğunu ve bütün etnik gruplardan ve dinlerden insanların bu haklardan yararlanması gerektiği görüşünü aktardığını belirtti.

Tibet'i Çin Halk Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak tanıdıklarını yineleyen Obama, Çin hükümeti ile Dalay Lama'nın temsilcileri arasında sorunların bir an önce çözülmesi için diyalog yapılmasını desteklediklerini kaydetti.
 

İran ve Kuzey Kore nükleer sorunları

İran'ın nükleer programının barışçıl ve şeffaf olduğunu ispat etmemesi durumunda, bunun sonuçları olacağına dikkati çeken Obama, ABD ve Çin'in İran'ın nükleer silaha sahip olması durumunda birlikte hareket edeceğini ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyelerinin böyle bir olasılığa karşı ortak tutum alacağını söyledi.

Obama, Hu ile nükleer silahların yayılmasının önlenmesi ve Kuzey Kore'nin nükleer programından vazgeçmesinin sağlanması konusunda ortak hedefleri paylaştıklarını ifade etti.

Obama, "Kuzey Kore'nin uluslararası topluma katılma ve tecrit olmak arasında seçim yapması gerektiğine" işaret ederek, "Pyongyang yönetiminin bu konudaki dış talepleri yerine getirmesi durumunda, Kuzey Kore halkının yarar göreceğini" söyledi.

Ortak bildiri

ABD Başkanı Barack Obama'nın resmi Çin ziyareti dolayısıyla iki ülke Pekin'de ortak bir bildiri yayımladı. Bildiride taraflar, ikili ilişkilerin uzun vadeli, sağlıklı ve istikrarlı olarak gelişmesini güvence altına alacaklarını ve nükleer silahlarını birbirlerine yöneltmeyeceklerini taahhüt ederek, uzay güvenliğinin pekiştirileceğini açıkladı.

Çin Uluslararası Radyosu'nun haberine göre, karşılıklı stratejik güvenin çok yönlü önlemlerle oluşturulup derinleştirileceği belirtilen ortak bildiride, ekonomik işbirliği ve küresel ekonominin yeniden canlandırılması, bölgesel ve küresel sorunlar, iklim değişikliği ve enerji ile çevre konularında sağlanan fikir birliğine yer verildi.

Bildiride, ABD tarafının "Tek Çin" politikasını sürdüreceği yinelenirken, Tayvan Boğazı'nın iki yakası arasındaki ilişkilerin barış içinde gelişmesinden duyulan memnuniyet ifade edildi.
Bütün ülkelerin ve halklarının kendi gelişme yollarını seçme hakkına sahip olduğuna ve bütün ülkelerin başkalarının seçtikleri gelişme modellerine saygı göstermeleri gerektiğine vurgu yapılan ortak bildiride, insan hakları konusundaki fikir ayrılıklarının eşitlik ve karşılıklı saygı ruhuyla çözüleceği belirtildi.

ABD'nin güçlü, müreffeh ve başarılı olan, uluslararası işlerde gittikçe daha önemli rol oynayan bir Çin görmek istediği de kaydedilen bildiride, ikili ilişkilerin uzun vadeli, sağlıklı ve istikrarlı olarak gelişmesinin güvence altına alınacağı ifade edildi.
Bildiride, küresel ekonominin sürdürülebilir ve daha dengeli olarak gelişmesini sağlamak için ortak çaba harcanacağı belirtildi.

Nükleer silahlardan arınmış bir dünyanın oluşturulması için çaba harcanacağı vurgulanan ortak bildiride, Kore Yarımadası'ndaki nükleer sorunla ilgili 6'lı Görüşmeler mekanizmasının bir an önce yeniden başlatılması arzusu ifade edildi.
İran'ın nükleer sorununun da görüşmeler yoluyla kapsamlı ve uzun vadeli olarak çözülmesine destek verildi.

Ortak bildiride, iki tarafın stratejik nükleer silahları birbirlerine yöneltmeyeceği taahhüt edilirken, uzay güvenliğini pekiştirecek adımların atılacağı açıklandı.
İklim değişikliğini yavaşlatmak için uygun adımların atılacağına işaret edilen ortak bildiride, Kopenhag Konferansı'nın başarıya ulaşması için ortak çaba harcanacağı kaydedildi.

Bu arada Şinhua haber ajansı, Devlet Başkanı Hu Cintao'nun görüşmede Çin-ABD ilişkileriyle ilgili olarak Obama'ya beş maddelik öneri sunduğu bildirildi. Bu öneriler karşılıklı stratejik güveni ileriye taşımak, her seviyedeki temas ve istişareyi korumak, makro ekonomik politikalar ve finans politikalarıyla ilgili eşgüdümü artırmak, altyapı inşası, iklim değişikliği, temiz enerji ve öğrenci değişimi gibi farklı alanlarda işbirliğini yoğunlaştırmak ve küresel olsun, bölgesel olsun önemli sorunları ortaklaşa göğüslemeye çalışmak olarak sıralandı.

Obama, yarın Çin ziyaretinin sonun gününde tarihi Çin Seddi'ni gezecek ve Güney Kore'ye gitmek üzere Pekin'den ayrılacak.