Obama, Türkiye'nin kararından memnun

ABD Başkanı Barack Obama, ''küresel piyasada yeterli düzeyde petrol bulunmasının ülkelere, İran'dan ham petrol alımını azaltmaya imkan tanıdığını'' belirterek, İran'dan petrol alımını ''önemli derecede'' düşürmeyen ülkelere yönelik yaptırıma gideceklerinin kararlığını açıkladı.

Açıklamada, Obama'nın 2012 Ulusal Savunma Yetki Yasası'nın İran konusundaki yaptırımları içeren 1245 sayılı bölümüne yönelik kararlılığı belirtildi.

Enerji Enformasyon Dairesi'nin analizine göre, dünya petrol piyasasında şu anda İran kaynaklı olmayan yeterli petrol tedarikinin bulunduğunun görüldüğü ifade edilen açıklamada, bunun yabancı ülkelere, İran petrolüne bağımlılıklarını ciddi derecede azaltma yönünde imkan verdiği kaydedildi.

Açıklamada, Obama'nın bu karara varmasında, bazı ülkelerin petrol üretimini artırması ve var olan stratejik stokların da etkili olduğu belirtildi.

ABD yönetiminden üst düzey yetkililer de Obama'nın bu kararı, küresel ekonomik koşullar ile petrol piyasasını dikkate alarak ve çok çeşitli verileri incelemesinin ardından çok dikkatli düşünerek verdiğini aktardı.

Obama'nın, İran'dan ham petrol ve petrol ürünleri alımının azaltılmasından piyasanın zarar görmediğinden emin olmak için küresel piyasayı yakından izlemeye devam edeceğini ifade eden yetkililer, kararın ABD ve dünyada petrol fiyatlarını nasıl etkileyeceğine dair net yanıtlar vermekten kaçındı. Yetkililer, petrol fiyatlarının sadece bu konuya değil, birçok farklı faktörlere bağlı olduğuna işaret etti.

''Türkiye'den olumlu işaretler geldi''

İran'dan ham petrol alımlarını ''önemli ölçüde'' düşürdüğü için 10 AB ülkesi ve Japonya'nın ekonomik yaptırımlardan muaf tutulacağını hatırlatan yetkililer, aynı yönde hareket edecek diğer ülkelerin de muaf olabileceğine dikkati çekti.

ABD'nin diğer müttefik ve partnerleriyle bu konuda müzakerelerinin devam ettiğini söyleyen yetkililer, her gün yeni olumlu gelişmelerin olduğunu söyledi. Yetkililer, Türkiye'yi örnek göstererek, ''Örneğin bugün, Türkiye'den olumlu işaretler geldi. Türkiye, İran'dan ham petrol alımına büyük oranda bağımlı olmasına rağmen, bunu azaltacağını belirtti'' dedi.

Yetkililer, ülkelerin İran'dan petrol alımını hangi kriterlere göre ''önemli ölçüde'' azalttıklarına kanaat getirileceğiyle ilgili olarak da her konuyu kendi içinde ele alacaklarını ve ülkelerin, İran'dan ham petrol ithalatı rakamları, İran'la ham petrol ithalatını azaltmaya yönelik taahhütleri gibi değişik faktörlere bakılacağını söyledi.

''Yaptırımlara gitme yönünde tamamen hazırlıklıyız''

AB ve Japonya'nın İran'dan ham petrol alımını azaltmasıyla küresel pazarda İran ham petrollerinin önemli ölçüde azaldığını ifade eden yetkililer, Obama yönetiminin, İran'dan ham petrol alımını azaltmayan ülkelere Haziran'da ''gerçekten'' yaptırım uygulamaya kararlı olup olmadığıyla ilgili olarak da ''Yaptırımlara gitme yönünde tamamen hazırlıklıyız'' dedi.

Diğer ülkelere bu konuda şeffaf yaklaştıklarını ve müttefik ve ortaklarının da ABD'nin gerekçelerini anladığını belirten yetkililer, Obama yönetiminin yaptırım konusunda ciddi olduğunun sinyalini verdi.

ABD Kongresi'nden geçtikten sonra 31 Aralık 2011'de ABD Başkanı Barack Obama tarafından imzalanan 2012 Ulusal Savunma Yetki Yasası'nın 1245 sayılı bölümü, İran'a ağır yaptırımların yanında, İran Merkez Bankası ya da ''kara liste''deki diğer İran mali kurumlarıyla iş yapan yabancı finansal kuruluşlara da yaptırım uygulanmasını öngörüyor. 28 Haziran'da yürürlüğe girecek düzenleme kapsamında Obama'dan, ''İran'dan petrol ya da petrol ürünlerinin alımı için'' yabancı finansal kuruluşlara yaptırım uygulaması isteniyordu. Ancak yasada, İran'dan petrol alımlarını önemli ölçüde düşüren ülkelerin yaptırımlardan muaf tutulmasını öngören bir düzenleme de yer alıyor. Yasa ayrıca ABD Başkanı'na, ulusal güvenliği dayanak göstererek belirli hallerde ülkelere istisna uygulama yetkisi de veriyor.