Nabucco imzalandı
Hazar ve Ortadoğu bölgesindeki doğalgazın Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınmasını öngören Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nde ''dönüm noktası'' kabul edilen Hükümetlerarası Anlaşma, Ankara'da imzalandı.
cumhuriyet.com.tr
Adını, İtalyan besteci Verdi'nin Nabucco Operası'ndan alan Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin hayata geçirilmesi yönünde bugün önemli bir adım atıldı. Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi Hükümetlerarası Anlaşması imzalandı. Ankara Rixos Otel'de düzenlenen törende, anlaşmaya, Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Avusturya Başbakanı Werner Faymann, Bulgaristan Başbakanı Sergei Stanishev, Macaristan Başbakanı Gordon Bajnai, Romanya Başbakanı Emil Boc imzaladı.
Anlaşma, Hazar ve Ortadoğu bölgesindeki doğalgazın Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınmasını öngören Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi için ''dönüm noktası'' kabul ediliyor.
Anlaşmadan sonra her ülke gibi Türkiye de NIC (Nabucco International Company) ile Proje Destek Anlaşması (Project Support Agreement - PSA) imzalayacak. Bu anlaşmanın da metni müzakereler yoluyla ortaya konulacak. Projeye ilişkin bazı detay konular burada karara bağlanacak. Proje Destek Anlaşması, 6 ay içinde imzalanacak.
Erdoğan: Nabucco ile tarihi bir an yaşanıyor
Nabucco Projesi ile tarihi bir anın yaşandığın söyleyen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, projenin, bölgeyi farklı bir konuma ulaştıracağını ifade etti. Erdoğan, Türkiye'nin önemine de dikkat çekerek, "Türkiye enerji piyasasında AB'ye önemli ortaktır. Esasen sadece enerji noktasında bakıldığında bile Türkiye'nin AB üyesi olması gerektiği net bir şekilde ortaya çıkacaktır" dedi.
Nabucco'nun, bir boru hattı projesi olmanın ötesinde bir anlam ve önem taşıdığını vurgulayan Başbakan Erdoğan, şunları kaydetti: "Türkiye olarak bu hattın tam ortasında bulunmaktan, kıtaları, kültürleri buluşturmaktan onur duyduğumuzu belirtmeliyim. Türkiye'nin proje açısından önemi sadece coğrafi konumundan kaynaklanmıyor. Türkiye, kaynak ve tüketici ülkeler açısından da önem kazanmış, güvenilir bir transit ülke halini almıştır."
"Komplike bir proje"
Macaristan Başbakanı Gordon Bajnai, sürecin başından bu yana projeyi desteklediklerini ifade ederek, gelinen bu aşamadan sonra proje destek anlaşmalarının ivedilikle imzalanmasını istediklerini söyledi.
"AB için önemli adım"
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, ''AB olarak Nabucco Doğal Gaz Boru Hattı Projesindeki doğal gazı almaya talibiz ve gaz sağlayacak ülkelere AB alım garantisini veriyoruz'' dedi.
Bugün AB'nin enerji güvenliği çerçevesinde önemli bir adım atıldığını belirten Barroso, bu projenin sadece Avrupa'nın enerji güvenliği açısından değil Türkiye ile diğer ilgili ülkelerin AB ile ilişkileri açısından da tarihi bir gün olduğunu söyledi.
İlk başlarda bu proje için ''ilerlemeyeceği'' yönünde görüşler olduğunu hatırlatan Barroso, ancak bu projenin hiç kimsenin vazgeçemeyeceği bir proje olduğu görüşünde olduğunu ifade etti.
Enerji ve ekonomi vargusu
Romanya Başbakanı Emil Boc, toplantıda Nabucco Projesi'nin önemine değinerek, projenin, ''enerji güvenliği ve ekonomik uygulanabilirlik'' olmak üzere iki açıdan önemli olduğuna dikkati çekti.
Avusturya Başbakanı Werner Faymann da yaptığı konuşmada, Avusturya olarak bu projeyi bütünüyle desteklediklerini, ayrıca büyük bir gurur duyduklarını söyledi.
Türkiye'ye teşekkür etti
Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, Nabucco'nun sadece bir enerji projesi olmakla kalmayıp aynı zamanda işbirliğini geliştirmeye yönelik bir anlaşma olduğunu söyleyerek, Türkiye'ye çabaları için teşekkür etti.
"Bu, Türkiye'yi Avrupa'ya daha da yaklaştıran bir projedir"
ABD'nin Avrasya Enerji Özel Temsilcisi Büyükelçi Richard Morningstar da konuşmasında bu projenin önemine dikkat çekerek, Türkiye'nin enerji güvenliğinde çok önemli rol oynadığını kaydetti. Bugünkü imzanın kendisine Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı anlaşmasının imzasını hatırlattığını belirten özel temsilci, ABD olarak enerjiye sağlam kaynaklardan güvenli bir şekilde ulaşılmasını hedeflediklerini bildirdi.
Morningstar, "Bu, Türkiye'yi Avrupa'ya daha da yaklaştıran bir projedir" diyerek, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Cumhuriyetçi Parti Grubu Başkanı Senatör Richard Lugar'ın da bu projede önemli rol üstlendiğini bildirdi.
Aliyev: Uluslararası pazarlara ulaşmayı hedefliyoruz
Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natık Aliyev "Azerbaycan'ın temel politikası, enerji alanında farklı ülkelerin taleplerine cevap vermek, Azerbaycan'ın dünya ekonomisindeki yerini ve önemini artırmak ve güvenilir bir Doğu-Batı koridoru izleyerek uluslararası pazarlara ulaşmaya devam etmek. Biz bu amaçla çok daha modern, sofistike ve entegre bir yapı ortaya koymaya çalışıyoruz" diye konuştu.
Katılımcılar
Tüm dünyanın gözü kulağının Ankara'da ve atılacak imzalarda olduğu Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi İmza Töreni'ne ilgi büyük oldu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde yapılan Nabucco Hükümetlerarası Anlaşma ve İmza Törenine AB temsilcileri dışında 11 ülkeden üst düzey katılım gerçekleşti. Zirveyi 104'ü yabancı olmak üzere 344 basın mensubu izledi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından davet edilmelerine rağmen ne Türkmenistan, ne de Rusya, Ankara'daki Nabucco Zirvesi'ne heyet göndermedi.
Projenin tarihsel süreci
2002 yılında ilk adımı atılan Nabucco Projesi'nin kronolojisi şöyle:
- Nabucco Projesi 5-13 Şubat 2002 tarihlerinde BOTAŞ'ın Bulgargaz (Bulgaristan), Transgaz (Romanya) ve OMV Erdgas (Avusturya) Şirketleri ile yaptığı görüşmeler doğrultusunda taraflara sunduğu öneri neticesinde başlatıldı.
- 10 Ekim 2002 gecesi Viyana'da Verdi'nin Nabucco Operasını izledikten sonra ortaklar ertesi gün İşbirliği Anlaşmasını imzalamak için bir araya geldi ve projeye yeni bir ad vermeyi kararlaştırdılar; Nabucco.
- Haziran 2004'te 5 ülkenin gaz şirketlerinin katılımıyla Nabucco International Company (NIC) kuruldu. BOTAŞ (Türkiye), Bulgargaz (Bulgaristan), Transgaz (Romanya), OMW Erdgas (Avusturya), MOL'un (Macaristan) yanında Şubat 2008'de Almanya'dan RWE şirketi 6. ortak olarak katıldı. 6 şirket NIC'de (Nabucco International Company) eşit hisseye sahip.
- Nabucco Projesi kapsamında proje ortaklarının her birinin kendi ülkesinde kurulması planlanan Nabucco Milli Şirketlerinin (NNC) hayata geçirilmesi ve işlerlik kazandırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülüyor. Türkiye dışındaki yerel şirketler kuruldu, Türkiye Nabucco Milli Şirketi kurulmak üzere.
- Proje için büyük önem arz eden anlaşmalardan biri olan Ortak Girişim Anlaşması (Joint Venture Agreement - JVA) 28 Haziran 2005 tarihinde proje katılımcısı şirketler tarafından imzalandı.
- Projenin tüm ortakları tarafından Nabucco doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin daha da optimum hale getirilmesi, geliştirilmesi ve hayata geçirilmesini temin etmek amacıyla 26 Haziran 2006 tarihinde Viyana'da ''Bakanlar Beyanatı'' imzalandı.
- Buna paralel Hükümetlerarası Anlaşma için bir metin çalışması başlatıldı. 2008 yılında, bu metin üzerinde yapılan çalışmalar, Ocak 2009'dan itibaren heyetlerarası müzakereler şeklinde sürdürüldü.
- Ocak ayında Brüksel'de yapılan ilk tur müzakereyi Viyana'da yapılan turlar izledi. Müzakereler, 22 Haziran 2009 tarihinde mutabakatla sonuçlandı ve bugün imzalanan metin ortaya çıktı.
Nabucco Projesi’nin ne kadarı hangi ülkede
Toplam Nabucco Boru Hattı Uzunluğu (Besleme Hatları Hariç) : 2.841 km
Toplam Nabucco Boru Hattı Uzunluğu (Besleme Hatları Dahil) : 3.282 km
Ana Nabucco Hattı Türkiye: 1.558 km
Bulgaristan: 392 km
Romanya: 457 km
Macaristan: 388 km
Avusturya: 46 km
Besleme Hatları Gürcistan sınırı-Horasan: 226 km
İran sınırı-Horasan: 214 km
Türkiye Toplam: 1.998 km
Nabucco Projesi
Avrupa doğalgaz açığının bir miktarının Türkiye üzerinden geçecek boru hatları yoluyla karşılanması amacıyla yürütülen proje, Bulgaristan üzerinden Romanya ve Macaristan'ı izleyerek Avusturya'ya ulaşacak. Doğalgaz boru hattının inşasına 2011 yılında başlanması öngörülüyor.
Projenin toplam maliyeti yaklaşık 7,9 milyar Avro'yu bulacak. Projenin ana finansman kaynağını, Avrupa Yatırım Bankası üstleniyor.