Musallada tek başına
Kenan Evren, askeri törenle kendi yaptırdığı Devlet Mezarlığı’na defnedildi. Törene iktidar ve muhalefet temsilcileri katılmadı, katılan kuvvet komutanları alkışlandı.
Sinan Tartanoğlu/CumhuriyetCumartesi günü 98 yaşında yaşamını yitiren 12 Eylül darbesi lideri, 7. Cumhurbaşkanı ve 17. Cumhurbaşkanı Kenan Evren için dün ilk tören Genelkurmay Başkanlığı’nda düzenlendi. Evren’in naaşı Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nden (GATA) “askeri cenaze aracıyla” saat 11.00’de çıkarıldı. Çıkış sırasında Çevik Kuvvet ekiplerinin önlem aldığı görüldü. Askeri araçlardan ve yakınlarının bulunduğu 2 askeri minibüsten oluşan “Evren konvoyunu” Genelkurmay Başkanlığı’na kadar 3 ambulans takip etti. Konvoy Tandoğan Meydanı’ndan geçerek Genelkurmay Başkanlığı’na ulaştı. Genelkurmay’da Evren için askeri tören düzenlendi.
İlk resmi tören
Genelkurmay’da düzenlenen törenin ardından Evren’in cenazesi Ahmet Hamdi Akseki Camisi’ne getirildi. Yapımı 4 buçuk yıl süren, açılışını Başbakanlığı döneminde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı cami, Evren’in cenaze namazıyla ilk resmi törenine ev sahipliği yaptı.
Şengör’den çelenk
Evren’in, Türk Bayrağına sarılı ve üzerine ismi ile birlikte “7. Cumhurbaşkanı” yazan naaşı, askerlerin omuzunda katafalka konuldu. Evren’in fotoğraf ve madalyaları da katafalkın yanına bırakıldı. Evren’in cenaze törenine Türk Silahlı Kuvvetleri ve Milli Savunma Bakanlığı ve ailesinin yanı sıra Türkiye Emekli Subaylar Derneği, Ergenekon Partisi, avukat İhsan Paksoy çelenk gönderdi. Camideki çelenkler arasında Prof. Dr. Celal Şengör’ün “Sana müteşekkiriz. Nur içinde yat komutanım” yazılı çelengi de vardı.
‘Vefa bilenler...’
Taziyeleri Evren’in yakınları kabul etti. Evren’in kızı Şenay Gürvit’in başsağlığı dilemek için sıraya girenlerin birçoğunu ismen tanıması dikkat çekti. Gürvit, “Başınız sağ olsun” dileklerinin birçoğunu “Vefa bilenler sağ olsun. Allah sevenlerinden razı olsun” sözleri ile karşıladı. Gürvit’e başsağlığı dileyenler arasında, önceki gün CNN Türk’teki yayındaki “70 milyonun 60 milyonu Evren Paşa diye takdirle anıyor” sözlerinden dolayı teşekkür edenler de oldu.
Kurtaran adamdı
Taziyelerin kabulü sırasında bazı yurttaşların aileye yaklaşarak, “Türkiye’yi kurtaran adamdı. Türkiye’yi kurtaracak başka adam yok”, “Paşamız sayesinde kızım doktor, oğlum mühendis oldu. Allah ondan razı olsun” dediler. Taziyeler sırasında Evren’in naaşına kimse yaklaştırılmadı. Bir vatandaşın, korumalara, “Yaklaşıp bir Fatiha’ya bile izin vermiyorlar” dediği görüldü.
Saray da yok
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın daha önce Cumhurbaşkanlığını temsilen bir kişi katılacağını dile getirmesine karşın cenazede Saray temsil edilmedi. Törene muhalefet partileri de katılım göstermedi ve çelenk göndermedi.
Özkök de katıldı
Evren için düzenlenen törenlere operasyon geçirdiği için istirahati devam eden Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel katılmadı. Törene, Özel’i temsilen Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hulusi Akar, Deniz Kuvvetleri Komutan Oramiral Bülent Bostanoğlu, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Akın Öztürk ve Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Abdullah Atay katıldı. Kuvvet komutanları, ailenin bulunduğu bölüme yaklaştığında alkışlarla karşılandı. Ayrıca, eski Genelkurmay başkanları Orgeneral Işık Koşaner ve Hilmi Özkök, eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çevik Bir de hazır bulundu.
Ağar: ‘Sağ olsun’
Eski bakanlardan İsmet Sezgin ile birlikte Susurluk hükümlüsü, faili meçhul cinayetler davası sanığı eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar’ın da törende bulunması dikkat çekti. Ağar, Evren’in kızı Gürvit’e başsağlığı dilerken, “Sağ olsun, varolsun, hepimizin başı sağ olsun” dediği duyuldu.
Törene, Fenerbahçe Kulübü 2. Başkanı Nihat Özdemir, eski Fenerbahçe Kulübü Başkanı Ali Şen, eski Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak ile Afganistan Türkleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği yöneticileri de katıldı.
Evren ile en son geçen hafta konuştuğunu, “Bodrum’a geleceğim, böreği hazırla” dediğini aktaran eski Fenerbahçe Kulübü Başkanı Şen’in, “Koltukta otururken kalabalık çok. Vah ki düşene. 13 Eylül’de insanlar, çok alkışladı, sonra Türk halkı yüzde 92’lerde oy verdi” yanıtını verdi.
Tören kıtasınca selamlanan Evren’in naaşı, top arabası ile cenaze aracına nakledildi. Evren konvoyunun, Devlet Mezarlığı’na giden yolunun AKP Genel Merkezi ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın hemen yakınından geçmek yerine uzatılması dikkat çekti. Evren, burada, daha önce hazırlanan kabre defnedildi. Buradaki törene, ailesi, yakınları, eski Genelkurmay Başkanı Orgeneral Özkök ve askeri erkân katıldı.
Kendi yaptırdı
Evren’in toprağa verildiği mezarlık, Evren’in yönetimindeki komuta kademesinin 12 Eylül 1980’de darbe yapmasının ardından 6 Kasım 1981’de çıkarılan yasayla yapılmaya başlandı. Anıtpark niteliğindeki mezarlık 1988 yılında açıldı. Evren’in Cumhurbaşkanı sıfatı ile buraya defnedilmesi dikkat çekti.
CENAZEDE MEZARLIKTA PROTESTO
‘Yıllarca işkence gördüm, haram olsun’
Cenaze törenini başlaması ile birlikte imam Evren için helallik istedi. İkinci helalliğin yanıtı sırasında bir kadın, “Hakkımızı helal etmiyoruz” diye bağırdı. Korumaların harekete geçmesiyle birlikte 2 kadın itilerek cami avlusundan dışarı çıkarıldı. Kadınlardan birinin 12 Eylül öncesi ülkücü hareketin önde gelen isimlerinden ülkücülerin “Doğunun Başbuğu” olarak adlandırdığı Yılma Durak’ın eşi Lamia Durak olduğu öğrenildi. Durak, arbede sırasında, “Kocam benim yıllarca zindanlarda yattı. Tabii ki ‘haram olsun’ diyeceğim” tepkisini gösterdi. 2 kadın “korumaya alınma” adı altında gözaltına alındı.
Evren’in naaşının camiden çıkarıldığı sırada bir protesto daha vardı. Osman Göz “Yıllarca işkence gördüm ben. Evren’e hakkımı tabii ki helal etmeyeceğim” dedi. Göz, polisler tarafından alandan çıkarıldı. Devlet Mezarlığı’nın girişinde konvoy beklenirken de protesto yaşandı. BBP Bolu İl Başkanı olduğu öğrenilen Mahmut Alan, üzerinde “Diktatör dediğiniz adam bile dünyaya çakamadan gitti, siyaseti; hak, hakikat ve halk için yapın. İbret alalım” yazılı pankartı açmak istedi, polisler tarafından uzaklaştırıldı.