'Meclis'in yarısı kadın olacak'

CHP’li Süheyl Batum, partisinin Anayasa vizyonu çalışmalarını tamamlayarak kamuoyuna açıkladı. Batum ve CHP PM Üyesi Prof. Dr. Binnaz Toprak, kadınların Meclis ve kamu kurumlarında eşit temsilini gündeme getiren devrim niteliğindeki maddenin ayrıntılarını Cumhuriyet’e anlattı. “Meclis’te kadın erkek oranı yüzde 50-50 olmalı” diyen Batum, “Bu kota değil. Kota deyince, eşitliğe aykırı olup olmadığı konusunda bazı insanların kafasında tereddütler oluşuyor. Neden erkek kotası olmasın da kadın kotası olsun gibi bir takım sıkıntılar var. Biz eşit temsil ilkesinin temel alınması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.  Fermuar yöntemini öneren Batum, “Milletvekili listeleri yapılırken bir kadın bir erkek olmalı” diye konuştu.

“Atamalarda eşit temsil”

Sadece Meclis’te değil, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, sendikalara da bu kuralın yansıması gerektiğini vurgulayan Batum, “Kadını siyasal yapının içine sokmak gerek. Parti yönetim kademeleri de dahil. Eşitlik ilkesinin uygulanması için hukuk düzenlemesi oluşturulsun. Yaptırımlar öngörülsün. Para cezaları, o seçim çevresinde seçime katılamama gibi cezalar olabilir. Kadınlar siyasetle ilgilenmiyor deniliyor ama öyle değil, sen kuralı koy, siyaset yaparlar neden yapmasınlar” diye konuştu. Batum, özel kuruluşlarda kadın istihdamının artırılması için teşvik verilebileceğini de ifade etti. Üniversiteler bu durumun uygulanamayacağını ifade eden Batum, “Sınavla alıyorlar zaten. Sınavı kazanamayana kazandır diyemezsin. Devlet memurlarında uygulayabilirsin, hizmetin niteliğine göre. Temsil çok önemli. Kamu kurumlarında atama yapılan yerlerde bu kuralı uygulayabilirsin” dedi.

“Somut konuşmak lazım”

Kadın erkek eşitliği konusunda ilk kez somut birşey koyduklarını ifade eden Prof. Batum, “AKP’nin gerçekten ben ne dediğini bilmiyorum. Kadın erkek konusu ne olacak? İnsan odaklı anayasa diyorlar... Aleviler, Kürtler konusunda ne istiyorsun, söyle. Bizimki yetersizse sen söyle. Çünkü artık somut konuşmak lazım. ‘1934’de bu cami yıkmıştı, 1945’de bu zaten dinsizdi, ben bunun babasını dedesini tanırım, kuyruk vardı, bunlar ezana karşıydı...’ diyorlar. Sadece rantını yemek istiyorlar, en azından bizim gibi ilkelerini söylesinler” dedi.

“İlkede anlaşma”

Anayasanın tamamlanmasının en fazla 1 yıl alacağını ifade eden Batum, şunları söyledi:

“Türkiye’de bu konuda herşey zaten yazılmış çizilmiş. 1980’den bu yana yapılmış Anayasaların hepsini topladık. TÜSİAD’ın var, sendikaların var, barolar birliği var, TOBB’un var, partilerin var...  Önemli olan ilkede anlaşma. Burada tartışma çıkaracak iki üç konu var. Kültürel haklar konusunda, yargı bağımsızlığı ve parlamentonun iç işleyişlerinin düzenlenmesi konusunda. Çünkü liderler kendi yetkilerini vermek istemeyecektir hele ki Başbakan Erdoğan... Bir Anayasa konseyi meclisi toplanır, STK’lardan alırsın, herkesin görüşünü alırsın.”

CHP’li Binnaz Toprak da, kadın örgütlerinin isteğinin de bu yönde olduğunu ifade ederek, “Kadın istihdamı yapan şirketlere vergi indirimi getirilebilir mesela. Bir araştırma yapmıştık, ‘teşvik verilmeli mi’ demiştik, halkın yüzde 75’i ‘evet’ dedi. Bunun arkasında halk desteği de var” diye konuştu.

CHP’nin Anayasa vizyonunda yer alan düzenleme şöyle:

“Kadın-erkek eşitliği konusunda, atama ve seçimle üstlenilen kamusal görevlerde “eşit temsil (denklik) ilkesi” Anayasa’ya girmelidir.  Anayasa, bu konuda ayrıntıların özgül bir kanunla düzenlenmesine ilişkin özel hüküm içermelidir. Eşit temsil ilkesini uygulamayan siyasi partilere devlet yardımından mahrumiyet ya da para cezası gibi yaptırımların uygulanması Anayasa hükmünde yer almalıdır.  Bu konuda etkili uygulamayı sağlayacak ayrıntılar, ayrıca kanun ile düzenlenmelidir.”