Mayında 3'lü seçenek

Mayın temizleme tasarısı görüşmelerine 12 Mayıs 2009 tarihinde başlanmış, ancak CHP, MHP ve DTP’nin yoğun engellemesi nedeniyle yasalaşması sağlanamamıştı. TBMM Genel Kurulu’nun dün saat 11.00’de başlayan mesaisi sabaha karşı 02.00’de tamamlandı.

Muhalefet partilerinin Danışma Kurulu önerileriyle tasarının görüşülmesine geçilmesini geciktirmesi nedeniyle saat 17.00’de ancak tasarının son iki maddesinin görüşmesine geçilebildi ve bu görüşmeler 9 saatte tamamlandı. Tasarı 255 oyla kabul edilirken, 91 milletvekili ret oyu kullandı. Görüşmeler boyunca muhalefet partileri önerge vererek, yoklama isteyerek engelleme yaptı, sık sık sert tartışmalar yaşandı.

Tasarının en tartışmalı maddesi olan 2. madde yeniden görüşülürken, iktidarın isteği doğrultusunda değiştirildi. CHP’li Mustafa Özyürek, değişiklik önergesinin “aldatmacadan ibaret olduğunu” vurgularken, “Sizin kafanızın arkasındaki esas formül, burayı temizletmek ve bunu temizleyen firmaya da işletmesini vermektir. Hem Meclisi, hem milleti kandırıyorsunuz. Okuması yazması olan herkes görür ki bu, adrese teslim bir ihaledir” dedi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise “İhalenin her aşamasında Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı var. Memleketin bu birimlerine benim güvenim yüzde 100'dür. Bu anlamda, vicdanım rahattır” dedi.

TBMM’de kabul edilen yasaya göre; mayın temizleme işini, öncelikli olarak Milli Savunma Bakanlığı yaptıracak. Bu usulle gerçekleşmezse, Maliye Bakanlığı devreye girecek ve hizmet satın alarak yaptıracak. Milli Savunma Bakanlığı’nca mayın temizleme; Kamu İhale Yasası’na tabi olmayan; savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarıyla ilişkili olduğuna veya gizlilik içinde yürütülmesi gerektiğine ilgili bakanlıkça karar verilen, mevzuatı uyarınca sözleşmenin yürütülmesinde özel güvenlik önlemleri alınması gereken veya devlet güvenliğine ilişkin temel menfaatlerin korunmasını gerektiren durumlarla ilgili mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Kamu İhale Kanunu’nun istisna hükmüne göre yaptırılacak.

Mayın temizleme bu yöntemle olmazsa Maliye Bakanlığı’nca Kamu İhale Yasası’na göre hizmet satın alınarak yaptırılacak. Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma, Maliye, Tarım ve Köyişleri bakanlıkları temsilcilerinden oluşacak ortak komisyon, yapılacak işin muayene ve kabulünün yanı sıra ihale şartnamesini de hazırlayacak. Mayın temizleme bu iki yöntemle de olmazsa; Devlet İhale ve Kamu İhale yasalarına tabi olmadan, Hazine’ye ait ya da Maliye Bakanlığı’nca idare edilen mayından temizlenecek alanlar ile müstakil kullanılamayan ve bu taşınmazlarla bütünlük oluşturan Hazine’ye ait diğer taşınmazların, tarımsal faaliyetlerde kullandırılması karşılığında ihale edilecek.

Mayın temizleme ihalesi, kullanım süresinden en fazla indirimi teklif edene verilecek. Ayrıca, söz konusu alanda bulunan ve diğer kamu kurum, kuruluşlarına ait olan taşınmazlar da aynı yöntemle Maliye Bakanlığı’nca ihale edilecek. İhale şartnamesinin hazırlanması, yapılacak işin muayene ve kabulü, Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı temsilcilerinden oluşan ortak bir komisyonca yapılacak. İhaleyi yapan bakanlık gerekli gördüğü hallerde, taşınmazları bir bütün olarak ya da kısımlara ayırmak suretiyle ihale edebilecek. Temizlenecek mayınlı alanların öncelik sırası, Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma, Dışişleri ve Maliye bakanlıklarının mutabakatı ile belirlenecek. Maliye Bakanlığı’nca yapılacak kullanım karşılığı temizleme ihalesinde mayınlar, taşınmazların yükleniciye tesliminden itibaren 5 yıl içinde temizlenecek. Taşınmazların temizleme karşılığı tarımsal faaliyetlerde kullanıldırılması süresi ise kabul işlemlerinin yapılmasından itibaren 44 yılı geçmeyecek.

Yasanın tümü üzerindeki oylamaya Başbakan Tayyip Erdoğan dışında 19 bakan katılmadı. Bakanların bir çoğunun yurtdışı ve yurtiçi programı olduğu belirtildi. 10 AKP genel başkan yardımcısından 8’i ; Bülent Gedikli, Haluk İpek, Necati Çetinkaya, Abdulkadir Aksu, Edibe Sözen, Fatma Nükhet Hotar, Hüseyin Tanrıverdi ve Şükrü Ayalan’ın oylamaya katılmaması dikkati çekti. TBMM Başkanı Köksal Toptan, Başbakan Erdoğan ve görevli 19 bakan dışında toplam 62 AKP’li milletvekilinin oylamaya katılmadığı ortaya çıktı. AKP grup yöneticileri, 36 milletvekilinin mazeretleri nedeniyle oylamaya katılamadıklarını bildirdi.