Mars'ın güney kutbunda yer altında tuzlu su gölünün yanı sıra göletler bulunuyor olabilir

İtalyan bilim insanları, kızıl gezegeninin güney kutbunda gömülü büyük bir göl olduğuna inandıkları oluşumun keşfinden iki yıl sonra bölgeyi daha kapsamlı inceleme sonucunda elde ettikleri yeni bulguları "Nature Astronomy" dergisinde yayımladı.

Ekip, Avrupa Uzay Ajansı'nın Mars Express yörünge kaşifi radar alıcısının verilerini kullanarak bölgeyi yüzlerce kilometre genişletip inceledi. Araştırmacılar, bir yakasından diğerine mesafenin 20 ila 30 kilometre olduğu ve buzla kaplı yüzeyin 1 buçuk kilometre altında yer aldığı hesap edilen tuzlu su gölünün varlığına dair daha fazla kanıt sundu.

Bilim insanları ayrıca büyük gölün çevresinde farklı boyutlarda ve gölden ayrı 3 küçük oluşum tespit etti. Bu oluşumların tuzlu su göletleri olabileceğini belirten Roma Tre Üniversitesinden Sebastian Emanuel Lauro liderliğindeki ekip, Mars Express verisinin yanı sıra Dünya'da güney kutbu ve Kanada arktiğinde gömülü gölleri tespit etmek için kullanılana benzer bir yönteme başvurdu.

Suyun potansiyel varlığı, Mars'ta mikrobiyal yaşam olasılığını arttırıyor.

Mars'ın güney kutbunda yüzey sıcaklığının eksi 113 derece olduğu ve derinlere indikçe sıcaklığın kademeli olarak arttığı ifade ediliyor.

Jeofizikçi Elena Pettinelli açıklamasında şunları söylüyor:

"Yalnızca bir buzul altı gölün mevcudiyeti, buz katmanı altında bir yanardağın bulunması veya buzulun altındaki o ilk gölü bulduğumuz yere özgü başka bir nitelik gibi; bir defaya mahsus koşullara atfedilebilir. Ancak göllerden oluşan bütün bir sistemin keşfedilmesi, bunların oluşum sürecinin nispeten basit ve muhtemelen de yaygın olduğunu akla getiriyor."

Radar verilerinin haritası. Yüksek oranda yansıtıcı olan mavi bölgeler, sıvı suya işaret ediyor. Lauro vd., Nature Astronomy, 2020 

İlk buzul altı göl, yaklaşık iki yıl önce duyurulmuştu. Bu göl, Mars Express yörünge aracı üzerinde yer alan Mars İleri Yüzey Altı ve İyonosfer Ölçüm Radarı (MARSIS) cihazı kullanılarak keşfedilmişti.

Cihaz, Güney Kutbu’ndaki buzul altı göllerin bulunmasında kullanılan yöntemin aynısını kullanıyor: Radyo dalgalarını bir yüzeyden geri sektirerek, oluşan yankıları ölçüyor ve sinyaldeki değişimleri bulup, bölgenin şeklini tanımlıyor.

Bu radarlı ölçüm araştırmaları, başlangıçta güneydeki buzul katmanının 1.5 kilometre altında ve 20 kilometre çaptaki ilk buzul altı gölünü ortaya çıkarmıştı. (popsci.com.tr)