Mars-500 deneyi başlıyor

Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile Ruslar'ın ortak deneyi Mars'a seyahat simülasyonu için 6 kişi yarın 1,5 yıl süreyle dış dünyaya kapalı penceresiz bir konteynıra hapsedilecek.

cumhuriyet.com.tr

Hepsi erkek 3 Rus, 1 Fransız, 1 İtalyan ve 1 Çinli'den oluşan mürettebat, uzay gemisinin zorlu ve konforsuz ortamının yaratıldığı bir konteynırda insafsız bir deney ve egzersiz programına tabi tutulacak. Merkezi Moskova'da bulunan Tıbbi ve Biyolojik Hastalıklar Enstitüsü, ESA ve Çin uzay kurumunun ortak yaptığı Mars-500 deneyinin asıl amacı, gelecekteki gerçek bir uzay yolculuğu mürettebatına stres ve yorgunlukla daha iyi başa çıkabilmelerini sağlamak için uzun zaman tecridin etkilerini incelemek.

2030 civarında Mars'a yolculuğu planlayan ESA, Kızıl Gezegen'e gidiş dönüş için en iyi koşullarda 250 gidiş, 30 Mars'ta kalış ve 240 da dönüş olmak üzere 520 gün gerektiğini düşünüyor. Bu uzun yolculuk sırasında özellikle deneklerin psikolojik durumlarının test edileceği simülasyonlarda, uzun uzay yolcululuğunun çalışma, günlük rutin ve deneyimlere etkisi gözlenecek.

Deneyler sırasında tam anlamıyla gerçekçi olabilmek için, deneklerin gönderdiği haberleşme sinyallerinin, Mars'tan Dünya'ya gönderildiğinde geçen süre gibi, kontrol merkezine veya ailelerine ulaşması da 40 dakika alacak. Moskova'nın batısında Rusya'nın Sovyet döneminde de kullandığı ilk uzay tıp merkezindeki Mars'a seyahat simülasyonunda ekip, toplam hacmi 550 m3 olan birbirine bağlantılı kapsüllerde ve Mars yüzeyine iniş simülasyonunda da tek bir kapsülde yaşayacak.

Mürettebat deney sırasında Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki (UUİ) astronotlara verilen konserve yemeklerin aynısını yiyecek ve uzay koşullarının yaratıldığı ortamda 10 günde bir yıkanacak. Ekip acil durum tatbikatı hariç haftada iki gün izin yapacak. Ekip ayrıca gelecek uzay seyahatlerinde mürettebat ile iletişim kurmaya yarayacak kişisel yazılımların geliştirilmesi için düzenli olarak video oyunları da oynayacak.

Interfax ajansına açıklama yapan proje başkanı, deneyin Avrupalı üyelerinin herbirine deneye katılımları için yaklaşık 97 bin dolar ödeneceğini söylerken, Çinli katılımcıya ne kadar ödeneceğini belirtmedi. Aynı programın parçası olan 2009 deneyinde 4 Rus, 1 Alman ve 1 Fransız 3 ay dış dünyaya kapalı ortamda kalmışlardı.