Lula da Silva'dan IMF dersi
DEİK ve Türk Brezilya İş Konseyi'nin düzenlediği bir foruma davet edilen Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva Türkiye'ye IMF dersi verdi. Lula da Silva, "IMF bize ve size uygulayacağımız politikaların ne olması gerektiğini dikte ediyor. Hükümetler akıllı davranmalı ki, ekonomi tekrar ayağa kalksın" dedi. Toplantıda konuşan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise "Umarım Türkiye de Brezilya'nın radar ekranına girer." dedi.
cumhuriyet.com.trDış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Türk Brezilya İş Konseyi'nin düzenlediği "Türkiye - Brezilya İş Forumu'nda konuşan Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inaci Lula da Silva, 134 yıldır Brezilya'dan Türkiye'ye yönetici gelmediğini söyledi. "Gelin bizi ziyaret edin, Brezilyalı işadamlarının gelmesi için onları ikna edin" diyen Lula da Silva, TPAO ile Karadeniz'de ortaklık yapan Petrobras'ın 2012'ye kadar 148 milyar dolar yatırım yapacağını hatırlatarak, Türkiye'yi altyapı yatırımlarına davet etti. Türk işadamlarının Brezilya'daki ethanol ve biodizel tesislerini görmesini isteyen Lula da Silva, "400 milyon hektar arazimiz var. Sadece yüzde 1'inde ethanol üretiyoruz" dedi.
"100 olmasa da 50 km hızla devam edelim"
İş adamlarına 'Cüretkar olma günü geldi' diye seslenen Lula da Silva, ticari ilişkilerden korkmamak gerektiğini belirtti. "Saatte 100 kilometre değil belki ama 50 kilometre hızla hareket edebiliriz" diyen Lula da Silva, şöyle konuştu:
"Aksi halde 21. yüzyıl sonuna geleceğiz, yine yoksul kalacağız. Bizim yoksulluğumuz bizi on yıllarca yöneten vasat insanların sorunudur. İnanıyorum ki, Türkiye ve Brezilya'nın olağanüstü imkanları var" . Brezilya ile Türkiye arasında ticaret odası kurulmasını isteyen Lula da Silva, İstanbul'da ihracatı geliştirme ofisi kurabileceklerini de söyledi.
Bankalar spekülasyonla para kazandı
ABD kaynaklı küresel finans krizinin nasıl çıktığını hatırlatan Lula, bankacılık sektörünü eleştirdi. Lula, şunları söyledi:
"Finansal sistem düzenlemeye tabii olmayan, bir bardak, bir papuç, bir gömlek üretmeden para kazanıyordu. Sırf spekülasyona dayanarak para kazanıyordu. Tek bir bono bankaları zengin ediyordu. Şimdi maske düştü. Petrol ve emtia fiyatı artarken Çin'i ve bizi suçladılar. Ama bunlar yalandı, kendileri de biliyorlardı. Artık finansal sistemin sadece sanayi sektörüne yeni gelir üretmesi için kullanılması gerek. Bankacının parası tarıma, imalat sanayine ve ticarete akmalı."
"IMF, size ve bize politikalarını dikte ediyor"
IMF'ye olan borçlarını ödediklerini, fona borç vermeye başladıklarına dikkat çeken Lula da Silva, şunları söyledi:
"IMF direktörü, 'Bizim artık IMF'ye ihtiyacımız yok' dediğimde nasıl şaşırdı. IMF'ye borç vermek istediğimizi söyleyince de kızdı. IMF bugün bize ve size uygulayacağımız politikaların ne olması gerektiğini dikte ediyor. Hükümetler akıllı davranmalı ki, ekonomi tekrar ayağa kalksın."
Yaşanan ekonomik krizin geçmişteki krizlerden daha farklı olduğunu söyleyen Lula da Silva, mali uyarlamalara ve iç piyasaları büyütecek adımlara ülkelerin ihtiyacı olduğunu vurguladı.
"Orient Express imajı aklımda kaldı"
İstanbul'a gelmeden önce Türkiye'nin imajını zedeleyen Orient Ekspresi'ni (Oliver Stone'un, Türkiye'de işkence yapılan uyuşturucu satıcısı bir yabancı turisti anlattığı filmi) seyrettiğini anlatan Lula da Silva, "O imaj hep aklımda kaldı. İstanbul'u görmeyi istedim. Brezilyalılar da İstanbul'u tanımalı" dedi. Brezilya'nın İstanbul'da, Türkiye'nin de San Paolo'da bir konsolosluk açacağını vurgulayan Lula da Silva, "Umarım birtakım şeyleri başlatmak için bir 100 yıl daha beklemeyiz" dedi.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıklamaları
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Türk Brezilya İş Konseyi'nin düzenlediği "Türkiye - Brezilya İş Forumu'nda konuştu.
Konuşmasında dünya ekonomisinin zorlu bir dönemden geçtiğinden bahseden Şimşek, bu dönemde düzenlenen iş forumlarının işbirlikleri açısından önemli olduğunu kaydetti. Şimşek, "Dünya ekonomisi, son 80 -100 yıldır önemli krizden geçiyorsa da, iş adamlarını bir araya getirilmesinde forumlar önem taşıyor. Sadece işbirliği geliştirmek için değil yatırım ve ticaret bakımından da çok önemli" dedi. Her iki ülkenin de yatırımı cezbetmek açısından cazip bir duruma geldiğini kaydeden Şimşek, "Ancak yatırımlar sınırlı oldu. O kadar çok ilerleme sağlayacağımız alanlar var ki..." ifadelerini kullandı.
"Türkiye, Güney Amerika'da daha aktif ses çıkaran ülke olmalı"
Şimşek, Türkiye'nin bölgesel bir oyuncu olduğuna vurgulayarak, komşu ülkelerle yakın işbirliği içerisinde olunduğuna dikkat çekti. Türkiye ve Brezilya'nın sadece iki büyük pazara odaklanmaması gerektiğini belirten Şimşek, "Bölgenin geri kalan alanındaki yatırım alanlarına da bakılması gerekir. Türkiye, özellikle Güney Amerika'da daha aktif sesi çıkan bir ülke olmalıdır. Birlikte çalışarak her iki tarafında da güçlü yanlarını kullanarak bu bölgede ne yapabileceğimiz için burada ortak çaba gösterebiliriz" dedi.
"Ekonomik performansda düşüş olsa da krizden güçlü çıkacağız"
Günümüzde yaşanan ekonomik krizden de bahseden Şimşek, "Türkiye elbette küresel krizden etkileniyor. Ama en kötü krizler bile ebediyeyen devam etmez. Türkiye'nin ekonomik performansında düşüş olsa da krizden güçlü çıkacaktır. Bir dizi faktör de bunu gösteriyor. Herşeyden önce bankalar karlı olmaya devam ediyor. Likiditeleri yüksek ve işler normalleştiği zaman Türkiye'nin krizden güçlü çıkmasında rol oynayacaktır" dedi. Türkiye'nin son yıllarda gösterdiği bir iştahı olduğuna dikkat çeken Bakan Şimşek, "Önümüzdeki dönemde yüzde 5-6 büyüyebilir. Bu da Türkiye'yi cazip hale getirecektir" dedi.
"Brezilya'nın sunduğu fırsatları görmezden gelemeyiz"
İki ülkenin birlikte birçok alanda işbirliği yapabileceğine de dikkat çeken Şimşek, "Brezilya radar ekranımıza girdi. Umarım Türkiye'de Brezilya'nın radar ekranına gider. Otomotiv, beyaz eşya, tekstil, tarım, hatta turizm konusunda işbirliği olabilir. Geçen yıl Türkiye, 31 milyon turisti cezbetti. Dünyada ilk 10'dayız. Ağırlık merkezi doğuya kayıyorsa da Hindistan ve Çin gibi en büyük pazarlar doğuda olsa da, Türkiye açısından bakıldığında Brezilya'nın sunduğu fırsatları görmezden gelmemeliyiz" dedi.
İstanbul'da düzenlenen iş forumu ile Brezilyalı meslektaşları ile birlikte olmadan mutlu olduklarını dile getiren Şimşek, "Bu bir başlangıç olmalı. Aramızda mükemmel ilişkiler var. Tabiki biz futbola bayılırız ama futbolun dışında bu ilişikileri daha fazla ticaret ve yatırımla geliştirmek gerekir" açıklamasında bulundu.
TÜSİAD: Brezilya enerji ve uçak yapımına yatırım yapabilir
Türkiye - Brezilya İş Forumu'nda konuşan TÜSİAD Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ da dünyanın tarihsel bir dönemden geçtiğini ve Türkiye'nin doğal olarak bu değişim sürecinin bir parçası olduğunu söyledi. Konuşmasında Brezilyalı heyete, Türkiye'nin ekonomik ve yatırım durumu hakkında bilgi veren Yalçındağ, özellikle 2001 kriz sonrası önemli bir gelişme gösterildiğini ve rekabet gücünün artırıldığını kaydetti. Yalçındağ, "Son küresel ekonomik kriz kaçınılmaz olarak türk ekonomisini etkilemiştir. Türkiye, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ekonomilerle yakın ilişki içindedir. Olumsuz durumu hafifletmek için yeni politika adımları atılmıştır. İç piyasayı canlandırıcı ve paralel genişleme politikları izlenmiştir. Türkiye, burada yatırım yapmak isteyen yatırımcılara her zaman açıktır. Önümüzdeki dönemde Türkiye piyasasanı daha fazla araştıracağınıza yeni partnerler bulacağınıza inanıyorum. Türkiye, bu durumu ile küresel yatırım için en cazip ülkelerden biri halidedir" diye konuştu.
Türkiye'nin stratejik konumu ile önemli bir enerji koridoru haline geldiğine de vurgulayan Yalçındağı, burada yapılacak yatırımlarda Ortadoğu, Balkanlar, Kafkaslar, orta Asya ülkelerinde milyonlarca tüketiciye erişim kanalı olabileceğini söyledi. Dünyanın 5. büyük ekonomisi olan ve 260 milyonluk nüfusa sahip olan Brezilya'ın Türk şirketleri için bir cazibe ifade ettiğini ifade eden Yalçındağ, "Brezilya, eneri uçak, yapımı ve başka alanlarda şirket kurabilirler. İnanınyoruz ki Brezilya'nın ziyareti karşılıklı ticaret ve yatırım ilişkilerimizde bir başlangıç noktası olacaktır" dedi.
Brezilya gıda ürünleri almak istiyor
Brezilya Kalkınma, Sanayi ve Dış Ticaret Bakanı Miguel Jorge, Brezilya'nın Türkiye'den ithal ettiği ürünlerin yüzde 82'sinin sanayi, diğerlerinin ise tüketim ürünleri olduğunu söyledi.
Türkiye'nin, ihracat yapılan ülkelerde en iyi 44. ülke olduğuna dikkat çeken Jorge, ithalat yapılan ülkeler arasında ise 56. sırada geldiğini bildirdi. İki ülkenin işbirliğini daha da geliştirebileceğini söyleyen Jorge, "Gıda maddeleri, soya fasülyesi gibi ürünleri Türkiye'den almak istiyoruz. Biz de başka gıda maddeleri de üretiyoruz. Özellikle eti Türkiye'ye satmak isteriz. Bunun yanı sıra, Türk banka sistemini modernleştirmek için de katkıda bulunmak isteriz. Liman, inşaatlar da işbirliği yapabileceğimiz diğer alanlar. Dünyanın en büyük 3. jet üreticisi olan Embraer adlı şirketimiz var. Burada da işbirliği yapabiliriz. Demir yolları, karayolları, enerji tesisleri, limanlar konusunda da müteahhitlerimizin güzel işleri var. Bu alanda da işbirliği yapabiliriz. Mediakal ve hastane sektöründe de ileri teknolojileri üretiyoruz. Bunların yanı sıra diğer ticari işbirliğimizi de geliştirmek isteriz" dedi.
"2011'de 400 milyon dolarlık yatırım yapmış olacağız"
Bakan Jorge, Brezilyalı petrol şirketi Petrobas'ın Karadeniz de araştırma projeleri geliştirdiğini, TPAO ile işbirliği yaptıklarını hatırlatarak, Türkiye'de büyük oranda petrol çıkarmanın mümkün olduğunu söyledi.
Jorge, "Türkiye'de 2011'de kadar 400 milyon dolarlık yapıtım yapmış olacağız" dedi.
Brezilya'nın bioyakıtlar konusunda da uzman olduğunu vurgulayan Joe, "2015'e kadar 50 milyar litrelik etanol üretimş olacağız. Türkiy'ye bunu satabiliriz. böylece Türkiye enerji karmasında daha az enerji kullanıyoruz olur. Biz 300 milyon varil daha aza petrol kullanıyoruz ethanolden dolayı. Türk otomotiv sanayi ile de yakın ilişkiler içindeyiz. Özellikle yan sanayide. Ethanol ve biodiezdel brezilya ile işbirliğini geliştirmeniz mümkün" sözleri ile konuşmasını tamamladı.
TOBB Başkanı: Küresel krizler, küresel işbirliği ile çözülür
"Aramızda okyanuslar olmasına rağmen birbirimizden uzak kalmadık" diyen Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da konuşmasında, 2008'de iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 5.4 milyar dolara ulaştığını söyledi. Dünyada güç dengelerinin yeniden şekillendiğini, Türkiye ve Brezilya gibi yükselen piyasaların öneminin arttığını dile getiren Hisarcıklıoğlu, "Küresel nitelikli krizler ancak küresel işbirliği ve ittifaklarla çözülür. Bu dönemde daha fazla ticaret ve işbirliği yapan yaşam kalitesini artırmak zorundayız" mesajı verdi. Dünyanın en büyük 500 şirketi içinde 15 Brezilyalı şirket olduğuna dikkat çeken Hisarcıklıoğlu,Brezilyalı şirketleri Türkiye'ye yatırıma davet etti.
Brezilya'yı Latin Amerika açılımı için merkez ülke olarak gördüklerini ifade eden Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu:
"Yenilenebilir enerji tecrübenizden yararlanmak istiyoruz. Türk müteahitleri altyapı yatırımlarına hizmet vermeye talip. Tarımda deneyimlerimizi birleştirip, ortak projeler üretmeliyiz. Türk işadamları Latin Amerika'ya daha fazla açılmak istiyor. Serbest ticaret anlaşmasının devreye girmesini istiyoruz. Tek taraflı mutlu yaşam olmaz. İki tarafın mutlu olması için ticaretin önündeki engelleri kaldırmak gerek. Futbol en önemli ihraç kaleminiz. Bir Fenerbahçeli olarak Brezilyalı futbolculardan memnunum."