Laiklik karşıtı 30 eylem

Anayasa Mahkemesi, AKP hakkındaki kapatma davasında verdiği Hazine yardımından yoksunluk cezasına ilişkin kararının gerekçesini, Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderdi. Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç dışındaki 10 üye, “AKP’nin laikliğe aykırı faaliyetlerin odağı haline” geldiği konusunda birleşti. Mahkeme, AKP’nin 30 ayrı eylemle laiklik karşıtı eylemlerin odağı haline geldiğini saptadı. Kararda 30 ayrı eylem ve söylemde bulunanlar olarak ilk sırayı Başbakan Tayyip Erdoğan aldı. Ayrıca eski TBMM Başkanı Bülent Arınç, Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik ve eski Başbakan Danışmanı Cüneyd Zapsu da söylemleriyle AKP’ye ceza getiren isimler oldu.

Gerekçeli kararın karşı oylarıyla birlikte 772 sayfa olduğu, ancak Resmi Gazete formatında sayfa sayısının değişebileceği belirtildi. Mahkemenin gerekçeli kararında, başkanvekili Osman Paksüt ile üyeler Fulya Kantarcıoğlu, Mehmet Erten, Necmi Özler, Şevket Apalak ve Zehra Ayla Pektaş kapatma, Sacit Adalı, Ahmet Akyalçın, Serdar Özgüldür ve Serruh Kaleli ise Hazine yardımından mahrum bırakma yaptırımı uygulanması yönünde oy kullanmıştı.

Çelik, Arınç, Zapsu...

Gerekçeli kararda, anayasadaki laiklik ilkesi, Siyasi Partiler Yasası (SPY) ayrıntılı olarak irdelendi. Bir siyasi partinin kapatılması için anayasada ve SPY’de belirtilen nedenler tartışılırken, “AKP’nin 30 farklı eylem nedeniyle laikliğe aykırı faaliyetlerin odağı haline geldiği” saptaması yapıldı. Gerekçeli kararda 30 farklı eylem ve söylemin kimler tarafından ifade edildiği belirlenerek bunların anayasa ve SPY tarafından değerlendirmesi yapıldı. Kararda eylem ve söylemleriyle AKP’nin odak haline geldiği saptamasına dayanak olarak Erdoğan’ın çıkışları gösterildi. Gerekçeli kararda ayrıca Milli Eğitim Bakanı Çelik, eski TBMM Başkanı Arınç ve eski Başbakan Danışmanı Zapsu’nun söylem ve eylemleri de laiklik karşıtı eylemlerin odağı olarak değerlendirildi. Edinilen bilgiye göre 3 AKP milletvekilinin söylemi de odak olma olarak nitelendirildi.

AKP’nin kapatılması yönünde oy kullanan 6 üyenin tamamı odak olma halini 30 eylemle belirledi. AKP’nin yalnızca Hazine yardımından yoksunluk cezasıyla cezalandırılması yönünde oy kullanan 4 üyenin ise odak olma eylemlerine ilişkin sayılarının değişiklik gösterdiği öğrenildi. Kimi üyeler AKP’nin 10 eylemle odak haline geldiği saptamasında bulunurken, kimileri ise 20 eylemin odak olduğunu belirttikleri öğrenildi. Hazine yardımından yoksunluk cezası için oy kullanmayanların neden bu çerçevede değerlendirdiği de Ceza Muhakamesi Kanunu uyarınca anlatıldı. Kararda, bir siyasi partinin tüzük ve programının demokratik ve laik cumhuriyet ilkelerine aykırı olamayacağına işaret edildi. Kapatma yönünde oy kullanan üyeler “yasal zorunluluk” nedeniyle Hazine yardımından yoksunluk yardımı yönünde oy kullandıklarını da gerekçeli kararda anlattılar.

Gerekçeli kararda, AKP’nin üniversitelerde türbanı serbest bırakma amacıyla yasalaştırdığı anayasa değişikliğinin “odak haline gelmedeki” en önemli kanıt olarak irdelendiği öğrenildi.

Kılıç’tan eleştiri uyarısı

Soruları yanıtlayan Haşim Kılıç, “AK Parti’nin kapatılmaması yönünde görüş bildiren 4 üyenin gerekçelerinin ayrı olup olmadığı” yönündeki soru üzerine “Hazine yardımından yoksun bırakmak gerektiğini söyleyen arkadaşların gerekçeleri, mahkemenin esas gerekçesi oldu. Diğer arkadaşlar da muhalefet yazmış oldular” dedi. Kılıç, MHP’nin Anayasa Mahkemesi’nin görev ve yetkilerinin daraltılmasına yönelik çalışmalarının anımsatılması üzerine ise şunları söyledi: “Biz kararımızı verdik. Karar hakkında herkes eleştirisini yapabilir, ama eleştiriler, hukuksal kurallar içerisinde, hakarete varmayan bir ölçü içerisinde yapılabilir.”